ผลการรักษาด้วยตำรับยาแก้ลมแก้เส้นในผู้ป่วยที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนล่าง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์: ตำรับยาแก้ลมแก้เส้น อยู่ในตำราเวชศาตร์วัณ์ณณา ตำราแพทย์แบบเก่า เล่ม 5 มีสรรพคุณแก้ลมแก้เส้น แก้เมื่อย แก้เหน็บชา แก้ตีนตายมือตาย เป็นตำรับยาแผนไทยเข้ากัญชา 1 ใน 3 ลำดับแรกที่มีการใช้ในคลินิกกัญชาทางการแพทย์ทั่วประเทศมากที่สุดแต่ยังไม่มีการศึกษาผลการรักษาและอาการไม่พึงประสงค์อย่างเป็นระบบ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการรักษาด้วยตำรับแก้ลมแก้เส้นในผู้ป่วยนอกที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนล่างที่มารับบริการ ณ คลินิกหางกระรอก โรงพยาบาลพระอาจารย์ฝั้น อาจาโร
วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงสังเกตแบบไปข้างหน้า (prospective observational study) ในผู้ป่วยนอกที่มารับการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลังส่วนล่าง จำนวน 60 คน ระหว่างเดือน มิถุนายน 2563 – พฤษภาคม 2564 กลุ่มตัวอย่างได้รับตำรับยาแก้ลมแก้เส้น ขนาดบรรจุซองละ 2 กรัม รับประทานครั้งละ 1 ซองโดยนำผงยาผสมกับน้ำผึ้งรวง/น้ำส้มส้าหรือน้ำต้มสุก วันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหาร เช้า–เย็น ติดต่อกัน 4 สัปดาห์ เพื่อติดตามผลการรักษาเพื่อประเมินระดับความเจ็บปวด (Visual Analogue Scale : VAS) อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (adverse event) และความพึงพอใจภาพรวมในการรักษา
ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 93.33 มีอาการปวดกล้ามเนื้อดีขึ้นหลังรับประทานตำรับยาแก้ลมแก้เส้นครบ 1 สัปดาห์ มีคะแนนระดับความเจ็บปวดเฉลี่ยเปรียบเทียบก่อนและหลังรับประทานตำรับยาแก้ลมแก้เส้นครบ 4 สัปดาห์ลดลงจาก 7.57 + 1.24 คะแนน เป็น 3.18 + 1.14 คะแนนตามลำดับ อาการไม่พึงประสงค์ที่พบมากที่สุด 3 อันดับแรกได้แก่ อาการแสบร้อนกลางอก (ร้อยละ 16.67) อาการปากแห้ง คอแห้ง (ร้อยละ 5.00) และอาการเวียนศีรษะ (ร้อยละ 1.67) คะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจภาพรวมในการรักษาด้วยตำรับยาแก้ลมแก้เส้น เท่ากับ 4.51 + 0.62 คะแนน
อภิปรายผล: ตำรับยาแก้ลมแก้เส้น สามารถลดระดับความเจ็บปวดของกลุ่มตัวอย่างได้ ทั้งนี้อาจจะเป็นผลมาจากฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของสารสำคัญในสมุนไพรในตำรับที่มีฤทธิ์ลดปวด ต้านการอักเสบ ประกอบกับตำรับยาแก้ลมแก้เส้น มีรสประธานของตำรับคือ ร้อนมาก รสยาทั้งตำรับร้อนมากแต่ออกหอม มีรสเมาเบื่อแทรก จึงสามารถเข้าสุมนาวาตะ กระจายกองลม ให้เคลื่อนที่ได้ดี ให้พัดโลหิตไปเลี้ยงตามอวัยวะต่างๆ ให้ร่างกายอบอุ่นขึ้น
ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: การวิจัยที่ได้ชี้ให้เห็นว่าตำรับยาแก้ลมแก้เส้นมารถแก้ไขปัญหาอาการปวดกล้ามเนื้อส่วนล่างของกลุ่มตัวอย่างได้ดี ประเมินจากระดับความเจ็บปวดที่ลดลง รวมไปถึงไม่พบอาการข้างเคียงที่รุนแรงในกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ยาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 1 เดือน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Luttermann A, Jager M, Griefahn B. Preventing musculoskeletal disorders in the workplace [Internet]. 2003 [cited 2015 Oct 19]. (Protecting worker’s health series; no. 5): [40 screens] Available from: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42651/924159053X.pdf?sequence=1
GBD 2021 Low Back Pain Collaborators. Global, regional, and national burden of low back pain, 1990–2020, its attributable risk factors, and projections to 2050: a systematic analysis of the Global Burden of Disease Study 2021. Lancet Rheumatol. 2023;5(6):e316-e29.
Krusun M, Chaiklieng S. Prevalence of neck, shoulder and back discomfort among university office workers who used desktop computers more than 4 hours per day (dissertation). Khon Kaen: Khon Kaen University; 2014. (in Thai)
Achananupap S. General medical diagnosis textbook. Vol. 2. 5th ed. Bangkok: Holistic Publishing; 2010.
Srimongkol Y, Warachit P, Chavalittumrong P, Sriwanthana B, Pairour R, Inthep C, Suphaphon B, Wongsinkongman P. A study of the efficacy of Derris scandens (Roxb.) Benth. extract compared with diclofenac for the alleviation of low back pain. J Thai Trad Alt Med. 2007;5:17-23. (in Thai)
Prateepavanich P. Myofascial pain syndromeand fibromyalgia. Bangkok: Amarin Printing and Publishing; 2008. p. 949-66.
Foundation of Thai Traditional Medicine, Ayurved School, Center of Applied Thai Traditional Medicine, Faculty of Medicine, Siriraj Hospital, Mahidol University. The textbook of Thai traditional medicine (Padthayasard Songkroh) volume I 2550BE. Bangkok: Supavanich; 2007. (in Thai)
Sum W. Vejasastra wannana: Traditional medical textbook. Vol. 5. Bangkok: Pisalbannanit; 1917. (in Thai)
Pinsornsak P, Kanokkangsadal P, Itharat A. The clinical efficacy and safety of the Sahastara remedy versus diclofenac in the treatment of osteoarthritis of the knee: a double-blind, randomized, and controlled trial. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:103046. doi:10.1155/2015/103046.
Nootim P. Comparative efficacy of Sahasthara capsule VS diclofenac tablet for the relief of muscle pain (thesis). Nakhon Pathom: Silpakorn University; 2015. (in Thai)
Tiwari A, Mahadik KR, Gabhe SY. Piperine: A comprehensive review of methods of isolation, purification, and biological properties. Med Drug Discov. 2020;7:100027. doi:10.1016/j.medidd.2020.100027.
Sitthichaiyakul P. Acute and chronic inflammation [Internet]. 2011 [cited 2021 Jan 10]. Available from:http://www.med.nu.ac.th/pathology/405313/book54/Inflammation.pdf
Phargarden. Plumbago indica [Internet]. 2010 [cited 2021 Jan 10]. Available from: https://apps.phar.ubu.ac.th/phargarden/main.php?action=viewpage&pid=38. (in Thai)
Thaicrudedrug. Foeniculum vulgare [Internet]. 2010 [cited 2021 Jan 10]. Available from: https://apps.phar.ubu.ac.th/thaicrudedrug/main.php?action=viewpage&pid=67. (in Thai)
Thaicrudedrug. Nigella sativa [Internet]. 2010 [cited 2021 Jan 10]. Available from: https://apps.phar.ubu.ac.th/thaicrudedrug/main.php?action=viewpage&pid=68. (in Thai)
Thaicrudedrug. Cuminum cyminum [Internet]. 2010 [cited 2021 Jan 10]. Available from: https://apps.phar.ubu.ac.th/thaicrudedrug/main.php?action=viewpage&pid=66. (in Thai)
Vaney C, Heinzel-Gutenbrunner M, Jobin P, Tschopp F, Gattlen B, Hagen U, Schnelle M, Reif M. Efficacy, safety and tolerability of an orally administered cannabis extract in the treatment of spasticity in patients with multiple sclerosis: a randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. Mult Scler J. 2004;10(4):417-24. doi:10.1191/1352458504ms1048oa.
Ozkur M, Benlier N, Takan I, Vasileiou C, Georgakilas AG, Pavlopoulou A, Cetin Z, Saygili E. Ginger for healthy ageing: a systematic review on current evidence of its antioxidant, anti-inflammatory, and anticancer properties. Oxid Med Cell Longev. 2022;2022:4748447. doi:10.1155/2022/4748447.
