การศึกษาความเป็นพิษเฉียบพลันและพิษเรื้อรังของสารสกัดยาหอมนวโกฐ

บทคัดย่อ

ยาหอมนวโกฐเป็นตำรับที่ใชในการรักษากลุ่มอาการทางระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ประกอบด้วยเครื่องยาพืชสมุน ไพร ๕๔ ชนิดและพิมเสน ผู้รายงานได้ศึกษาพิษเฉียบพลันของสารสกัดยาหอมนวโกฐในหนูถีบจักรพันธุไอซีอาร์จำนวน ๕๐ ตัวแบ่งเป็น ๕ กลุ่ม ๆ ละ ๑๐ ตัว โดย กลุ่มควบคุมป้อนด้วยน้ำกลั่นและกลุ่มทดลอง ๔ กลุ่มได้รับสารสกัดยาหอมนว โกฐทางปากในขนาด ๒, ๔, ๘ และ ๑๖ ก./กก. ตามลำตับ พบว่า สารสกัดยาหอมนวโกฐขนาด ๒ และ ๔ กรัม ไม่ทำให้ เกิดอาการพิษเฉียบพลันและไม่มีหนูตาย ส่วนขนาด ๘ และ ๑๖ ก./กก.ทำให้หนูตายร้อยละ ๑๐ และ ๗๐ ตามลำตับ จาก ศึกษาพิษเรื้อรังของสารสกัดยาหอมนวโกฐเป็นระยะเวลา ๖ เดือนในหนูแรทพันธุวิสตาร์ ๑๔๔ ตัว แบ่งออกเป็นกลุ่ม ๖ กลุ่ม ๆ ละ ๒๔ ตัว (เพศผู้ ๑๒ และเพศเมีย ๑๒ ตัว) กลุ่มควบคุมได้รับน้ำกลั่น และกลุ่มทดลอง ๕ กลุ่มได้รับสารสกัดยา หอมนวโกฐทางปากในขนาด ๑๐, ๑๐๐, ๕๐๐, ๑,๐๐๐ และ ๑,๐๐๐ มก./กก./วัน หรือเทียบเท่าประมาณ ๑, ๑๐, ๕๐, ๑๐๐และ๑ooเท่าของขนาดยาหอมนวโกฐที่ใช้ในคนโดยกลุ่มสุดท้ายเป็นนกลุ่มศึกษาการพื้นตัวภายหลังหยุดให้สารสกัดเป็นเวลา ๒ สัปดาห์ ผลการทดลอง พบว่า สารสกัดยาหอมนวโกฐไม่มีผลต่อค่าน้ำหนักตัวเฉลี่ย การกินอาหาร พฤติกรรม และ สุขภาพทั่วไปของหนูแรท หนูเพศผู้ที่ได้รับสารสกัดยาหอมนวโกฐขนาด ๑,๐๐๐ มก./กก./วันมีปริมาณเม็ดเลือดขาวสูงขึ้น และหนูเพศเมียที่ได้รับสารสกัดขนาดเท่ากันมีปริมาณเกล็ดเลือดสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ แต่เมื่อหยุดให้สารสกัดพบว่ามี แนวโน้มลดลง สารสกัดยาหอมนวโกฐไม่ทำให้ค่าทางเคมีคลินิกผิดปกติแต่อย่างใด ผลการตรวจอวัยวะภายในทางจุล พยาธิวิทยาไม่พบการเปลี่ยนแปลงที่มีความสัมพันธ์กับขนาดของสารสกัดที่ให้ สรุปได้ว่า สารสกัดตำรับยาหอมนโกฐไม่ทำให้เกิดพิษเรื้อรังต่อหนูแรทวิสตาร์