ภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองในด้านอาการ
การวินิจฉัย ระบาดวิทยา การดำเนินโรค ปัจจัยเสี่ยง พยาธิสรีรวิทยา เครื่องมือคัดกรอง การรักษาและ
การป้องกันทั้งโดยการใช้ยาและไม่ใช้ยา
วิธีการศึกษา ทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมอง ทั้งภาษาไทย
ภาษาอังกฤษ และภาษาอื่นๆ จากตำรา หนังสือและบทความวิชาการต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ผ่านฐานข้อมูล
MEDLINE/Pubmed, EMBASE, Cochrane Central Register of Controlled Trials ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2466
ถึง 2561 โดยคำสำคัญที่ใช้คือ ภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมอง ภาวะซึมเศร้า โรคซึมเศร้าและ
โรคหลอดเลือดสมอง ผู้นิพนธ์ได้วิเคราะห์และสังเคราะห์บทความแล้วนำมาเรียบเรียงให้เป็นบทความ
ภาษาไทย
ผลการศึกษา ภาวะซึมเศร้าเป็นผลกระทบทางประสาทจิตเวชศาสตร์ที่พบบ่อยที่สุดหลังโรค
หลอดเลือดสมอง ส่งผลต่อการรักษาและการฟื้นฟูโรคหลอดเลือดสมอง ก่อให้เกิดความบกพร่องในการ
ทำงาน ทั้งยังเพิ่มอัตราเสียชีวิตอีกด้วย การวินิจฉัยภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองมักถูกมองข้าม
เนื่องจากการแสดงออกของอาการทางคลินิกที่ซับซ้อน ในปัจจุบันมีความแตกต่างกันของปัจจัยต่างๆ
ทางระบาดวิทยาในแต่ละการศึกษา ซึ่งเป็นผลจากเครื่องมือในการประเมินอาการและสถานที่เก็บวิจัย
ที่แตกต่างกัน พยาธิสรีรวิทยาและปัจจัยเสี่ยงของภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองถูกกำหนด
จากทั้งปัจจัยทางชีวภาพและปัจจัยทางจิตสังคม เช่น พันธุกรรมและปัจจัยทางสังคม มีหลักฐานแสดง
ถึงประโยชน์ในการรักษาและป้องกันภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองด้วยยาและจิตสังคมบำบัด
สรุป ภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองมีหลักฐานเพิ่มมากขึ้นในปัจจุบัน การวินิจฉัยควรทำตั้งแต่
แรกด้วยการประเมินทางคลินิกและการใช้เครื่องมือคัดกรองที่เหมาะสม การรักษาด้วยยาและไม่ใช้ยามี
ประสิทธิภาพในการรักษาและป้องกันภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมอง อย่างไรก็ตาม ยังต้องการ
การศึกษาเพิ่มเติมเพื่อพัฒนาคุณภาพของหลักฐานให้ดีขึ้นต่อไป