การพัฒนาระบบการพยาบาลผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษาผลลัพธ์ของระบบการพยาบาลผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย ดำเนินการ 3 ระยะ ได้แก่ (1) วิเคราะห์สถานการณ์ (2) พัฒนาระบบการพยาบาล (3) ประเมินผล กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ (1) พยาบาลวิชาชีพหน่วยงานนำร่อง จำนวน 94 ราย และหน่วยงานขยายผล จำนวน 267 ราย (2) ผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย ระยะก่อนพัฒนา จำนวน 30 ราย และหลังพัฒนา จำนวน  30 ราย เครื่องมือในการวิจัย ประกอบด้วย (1) แบบการสนทนากลุ่ม  (2) แนวปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย (3) แบบสอบถามความรู้และการปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพ (4) แบบบันทึกการเปิดเส้นเลือดดำส่วนปลาย ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือประเมินความรู้และการปฏิบัติ ทดสอบความยากง่ายได้ 0.78 และ 0.81 อำนาจการจำแนกได้ 0.33 และ 0.31 ค่าความเชื่อมั่นของเครื่องมือ 0.75  วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน paired t-test, Wilcoxon Signed Ranks test และ independent t-test 

ผลการวิจัย พบว่า ระบบการพยาบาลผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย ประกอบด้วย (1) นโยบาย (2) คณะทำงาน (3) แนวปฏิบัติการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย (4) ระบบการพัฒนาสมรรถนะของพยาบาลวิชาชีพทุกระดับ (5) ระบบการบันทึก และรายงานภาวะแทรกซ้อน (6) ระบบการนิเทศ ติดตาม และประเมินผลอย่างต่อเนื่อง หลังการพัฒนาระบบฯ พยาบาลวิชาชีพในกลุ่มนำร่อง และกลุ่มขยายการปฏิบัติ มีคะแนนความรู้ และการปฏิบัติสูงกว่าก่อนการพัฒนาระบบฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .000) และพบอัตราการดักจับภาวะแทรกซ้อนเริ่มแรก (early detection เกรด 1-2) ได้แก่ phlebitis, infiltration, extravasation มากกว่าก่อนพัฒนาระบบฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = .000)