ผลของโปรแกรมการมีส่วนร่วมของครอบครัวต่อความรู้ พฤติกรรมการดูแลตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว
คำสำคัญ:
หัวใจล้มเหลว, การดูแลตนเอง, การมีส่วนร่วมของครอบครัว, ผู้ดูแลบทคัดย่อ
การวิจัยแบบกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนหลังมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการมีส่วนร่วมของครอบครัวต่อความรู้ พฤติกรรมการดูแลตนเอง และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวที่รับการรักษา ณ แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลกระบี่และผู้ดูแลหลัก ถูกสุ่มเข้ากลุ่มควบคุมและทดลองกลุ่มละ 50 คน กลุ่มทดลองได้รับดูแลตามมาตรฐานโรงพยาบาลและโปรแกรมการมีส่วนร่วมของครอบครัวประกอบด้วยการให้คำปรึกษา คู่มือการดูแลตนเอง วิดีโอ และการติดตามทางโทรศัพท์ กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามมาตรฐานโรงพยาบาล เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถามการดูแลตนเอง และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยภาวะหัวใจล้มเหลวมีค่าความเชื่อมั่นของเครื่องมือค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาค เท่ากับ .83 และ .87 ตามลำดับ แบบสอบถามความรู้เรื่องภาวะหัวใจล้มเหลวมีค่าความเชื่อมั่นของคูเดอร์ริชาร์ดสัน (KR-20) เท่ากับ .81 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติ Paired-t test และ Independent-t test ผลการวิจัยพบว่า
หลังการทดลองกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมมีคะแนนความรู้ พฤติกรรมการดูแลตนเองด้านการคงไว้ซึ่งสุขภาวะ ความสามารถในการจัดการอาการภาวะหัวใจล้มเหลว และความเชื่อมั่นในการดูแลตนเอง สูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< 0.05) ในขณะที่คุณภาพชีวิตโดยรวมและรายด้านไม่แตกต่างกันระหว่างก่อนและหลังทดลอง เมื่อ เปรียบเทียบระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมหลังได้รับโปรแกรมพบว่ากลุ่มทดลองมีระดับความรู้ (t=-3.25, p<0.05) พฤติกรรมการดูแลตนเองด้านการคงไว้ซี่งสุขภาวะ (t=-2.35, p<0.05) และความเชื่อมั่นในการดูแลตนเอง (t=-1.09, p<0.05) สูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่พฤติกรรมการดูแลตนเองด้านความสามารถในการ จัดการอาการภาวะหัวใจล้มเหลว (t=0.47, p>0.05) และระดับคุณภาพชีวิตโดยรวม (t=1.53, p>0.05) และคุณภาพ ชีวิตทั้งด้านร่างกายและด้านจิตใจ (t=0.36, t=2.31 ตามลำดับ, p>0.05) ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
ดังนั้น โปรแกรมการมีส่วนร่วมของครอบครัวสามารถนำไปใช้เพื่อเพิ่มความรู้ พฤติกรรมการดูแลตนเองด้านการคงไว้ซึ่งสุขภาวะ และความความเชื่อมั่นในการดูแลตนเองของผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวได้
References
Buck, H. G., Stromberg, A., Chung, M. L., Donovan, K. A., Harkness, K., Howard, A. M., et al. (2018). A Systematic Review of Heart Failure Dyadic Self-Care Interventions Focusing on Intervention Components, Contexts, and Outcomes. International Journal of Nursing Studies, 77(2), 232-242.
Danielsen, R., Thorgeirsson, G., Einarsson, H., Ólafsson, Ö., Aspelund, T., Harris, T. B., et al. (2017). Prevalence of Heart Failure in the Elderly and Future Projections: The AGES-Reykjavík Study. Scandinavian Cardiovascular Journal, 51(4), 183-189.
Dokainish, H., Teo, K., Zhu, J., Roy, A., AlHabib, K. F., ElSayed, A., et al. (2016). Heart Failure in Africa, Asia, the Middle East and South America: the INTER-CHF Study. International Journal of Cardiology, 204, 133-141.
Durante, A., Paturzo, M., Mottola, A., Alvaro, R., Vaughan Dickson, V. & Vellone, E. (2019). Caregiver Contribution to Self-Care in Patients with Heart Failure: A Qualitative Descriptive Study. Journal of Cardiovascular Nursing, 34(2), E28-E35.
Fisher, J. D. (1972). New York Heart Association Classification. Archives of Internal Medicine, 129(5), 836-836. doi:10.1001/archinte.1972.00320050160023
Heidenreich, P. A., Bozkurt, B., Aguilar, D., Allen, L. A., Byun, J. J., Colvin, M. M., et al. (2022). 2022 AHA/ACC/HFSA Guideline for the Management of Heart Failure: Executive Summary: a Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Joint Committee on Clinical Practice Guidelines. Journal of the American College of Cardiology, 79(17), 1757-1780.
Heo, S., Moser, D. K., Riegel, B., Hall, L. A. & Christman, N. (2005). Testing the Psychometric Properties of the Minnesota Living with Heart Failure Questionnaire. Nursing Research, 54(4), 265-272.
Jaarsma, T., Cameron, J., Riegel, B. & Stromberg, A. (2017). Factors Related to Self-Care in Heart Failure Patients According to the Middle-Range Theory of Self-Care of Chronic Illness: A Literature Update. Current Heart Failure Reports, 14(2), 71-77.
Janwanishstaporn, S., Karaketklang, K. & Krittayaphong, R. (2022). National Trend in Heart Failure Hospitalization and Outcome Under Public Health Insurance System in Thailand 2008–2013. BMC Cardiovascular Disorders, 22(1), 1-12.
Ketilsdottir, A., Ingadottir, B. & Jaarsma, T. (2019). Self-Reported Health and Quality of Life Outcomes of Heart Failure Patients in the Aftermath of a National Economic Crisis: A Cross-Sectional Study. European Society of Cardiology Heart Failure, 6(1), 111-121.
Khitka, P., Sittisombut, S. & Chaiard, J. (2017). Interventions for Promoting Self-Care Behaviors among Persons with Heart Failure: A Systematic Review. Nursing Journal, 44(4). 71-79. (in Thai)
Kingkaew, N. & Antadech, T. (2019). Cardiovascular Risk Factors and 10-Year CV Risk Scores in Adults Aged 30-70 Years Old in Amnat Charoen Province, Thailand. Asia-Pacific Journal of Science and Technology, 24(04), 1-10.
Krethong, P., Jirapaet, V., Jitpanya, C. & Sloan, R. (2008). A Causal Model of Health-Related Quality of Life in Thai Patients with Heart-Failure. Journal of Nursing Scholarship, 40(3), 254-260.
Lee, A. A., Piette, J. D., Heisler, M., Janevic, M. R., Langa, K. M. & Rosland, A.-M. (2017). Family Members’ Experiences Supporting Adults with Chronic Illness: A National Survey. Families, Systems, & Health, 35(4), 463–473. https://doi.org/10.1037/fsh0000293
McDonagh, T. A., Metra, M., Adamo, M., Gardner, R. S., Baumbach, A., Böhm, M., et al. (2021). 2021 ESC Guidelines for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure: Developed by the Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure of the European Society of Cardiology (ESC) With the Special Contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. European Heart Journal, 42(36), 3599-3726.
Nawinprasert, K., Soivong, P. & Boonchuang, P. (2015). Effects of the Self-Efficacy and Social Support Enhancement Program on Adherence to Therapeutic Regimens and Revisiting to Hospital among Persons with Heart Failure. Nursing Journal, 42 (Supplement), 11-23. (in Thai)
Rerkluenrit, J. & Wonnapong, S. (2014). Development of a Self-Care Programme for Heart Failure Patients in Nakhonnayok Province: A participatory Action Research Project. Thai Journal of Nursing Council, 29(4), 64-77. (in Thai)
Rice, H., Say, R. & Betihavas, V. (2018). The Effect of Nurse-Led Education on Hospitalisation, Readmission, Quality of Life and Cost in Adults with Heart Failure. A Systematic Review. Patient Education and Counseling, 101(3), 363-374.
Riegel, B., Carlson, B., Moser, D. K., Sebern, M., Hicks, F. D. & Roland, V. (2004). Psychometric Testing of the Self-Care of Heart Failure Index. Journal of Cardiac Failure, 10(4), 350-360.
Riegel, B., Dickson, V. V., & Faulkner, K. M. (2016). The Situation Specific Theory of Heart Failure Self-Care: Revised and Updated. Journal of Cardiovascular Nursing, 31(3), 226-235.
Son, Y. J., Choi, J. & Lee, H. J. (2020). Effectiveness of Nurse-Led Heart Failure Self-Care Education on Health Outcomes of Heart Failure Patients: A Systematic Review and Meta-Analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(18), 6559.
Srisuk, N., Cameron, J., Ski, C. F. & Thompson, D. R. (2017). Randomized Controlled Trial of Family‐Based Education for Patients with Heart Failure and Their Carers. Journal of Advance Nursing, 73(4), 857-870.
Stamp, K. D., Dunbar, S. B., Clark, P. C., Reilly, C. M., Gary, R. A., Higgins, M., et al. (2016). Family Partner Intervention Influences Self-Care Confidence and Treatment Self-Regulation in Patients with Heart Failure. European Journal of Cardiovascular Nursing, 15(5) 317-327.
Suetrong, A. & Choowattanapakorn, T. (2016). Factors Predicting Quality of Life in Older Persons with Heart Failure. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 27(2), 58-69. (in Thai)
Suwanno, J., Petpichetchian, W., Riegel, B., & Issaramalai, S. A. (2009). A Model Predicting Health Status of Patients with Heart Failure. Journal of Cardiovascular Nursing, 24(2), 118-126.
Tankumpuan, T., Asano, R., Koirala, B., Dennison-Himmelfarb, C., Sindhu, S., & Davidson, P. M. (2019). Heart Failure and Social Determinants of Health in Thailand: An Integrative Review. Heliyon, 5(5), e016.
Terdsudthironapoom, P. (2015). The Effects of Self-Care Promoting Program on Self-Care Behaviors and Quality of Life among Patients with Heart Failure in Prachuapkhirikhan Hospital. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 26(1), 2-14. (in Thai)
Van der Wal, M. H., Jaarsma, T., Moser, D. K., & van Veldhuisen, D. J. (2005). Development and testing of the Dutch Heart Failure Knowledge Scale. European Journal of Cardiovascular Nursing, 4(4), 273-277.
Virani, S. S., Alonso, A., Aparicio, H. J., Benjamin, E. J., Bittencourt, M. S., Callaway, C. W., et al. (2021). Heart Disease and Stroke Statistics 2021 Update: A Report from the American Heart Association. Circulation, 143(8), e254-e743.
Wakefield, B. J., Boren, S. A., Groves, P. S., & Conn, V. S. (2013). Heart Failure Care Management Programs: A Review of Study Interventions and Meta-Analysis of Outcomes. Journal of Cardiovascular Nursing, 28(1), 8-19.
Zhao, Q., Chen, C., Zhang, J., Ye, Y., & Fan, X. (2020). Effects of Self-Management Interventions on Heart Failure: Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. International Journal of Nursing Studies, 116,1-11.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารการพยาบาลและการศึกษา
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.