Health Literacy and Liver Fluke Behavior Prevention of People in Moo 3 Baan Sub Thaworn Thai Udom Sub-District Khlong Hat District Sa kaeo Province Thailand.
Keywords:
Opisthorchiasis, Health Literacy, Behavior PreventionAbstract
This descriptive research aimed to explore health literacy and prevention behavior of opisthorchiasis of people in Moo 3 Baan Sub Thaworn, Thai Udom sub-district, Khlong Hat district, Sa Kaeo Province. Participants were 200 people aged 15 years old and over which were calculated by the formula of finite population (Krejcie & Morgan, 1970). Data were collected by questionnaires and analyzed by descriptive statistics and Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient.
The results revealed that: 1) health literacy related to liver fluke prevention and liver fluke prevention behavior of most participants were at moderate levels, 65.5 and 77.0 percent respectively; and 2) there were 3 aspects of health literacy linked to liver fluke prevention which associated with liver fluke prevention behavior, including cognitive in liver fluke prevention (r=0.194, p<0.01), decision skill in liver fluke prevention (r=0.258, p<0.01) and self-management to be safe from liver fluke infection (r=0.141, p<0.05). In addition, the overall health literacy linked to liver fluke prevention had the association with liver fluke prevention behavior (r=0.173, p<0.05).
It could be seen that there are some aspects of health literacy which associate with liver fluke prevention behavior. Therefore, upgrading of health literacy of people to gain more appropriate knowledge and practice to prevent opisthorchiasis should be supported.
References
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2556). ความฉลาดทางสุขภาพ.
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์นิวธรรมดาการพิมพ์ (ประเทศไทย) จำกัด
กุลวดี โรจน์ไพศาลกิจ. (2559). ความสัมพันธ์ของกิจกรรมทางกายกับสุขภาวะทางจิต สังคม
และจิตวิญญาณของผู้สูงอายุสามกลุ่มวัย. สืบค้นเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
https://www.tci- thaijo.org/index.php/ppkjournal/article/download/73834/59581/0
เกสร แถวโนนงิ้ว, ไพบูลย์ สิทธิถาวร, ศศิธร ตั้งสวัสดิ์, เสรี สิงห์ทอง และนิตยา ชุดไธสง. (2559).
อุบัติการณ์และการติดเชื้อซ้ำโรคพยาธิใบไม้ตับในชุมชนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ตอนบน ประเทศไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 24 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/JHS/article/viewFile/266/261
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง และ นฤมล ตรีเพชรศรีอุไร. (2554). ความฉลาดทางสุขภาพ. นนทบุรี: โรงพิมพ์นิวธรรมดาการพิมพ์
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. (2556). ความฉลาดทางด้านสุขภาพ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก www.hed.go.th/menuHome/file/413
ชะนวนทอง ธนสุกาญจน์. (2560). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก http://hpc5.anamai.moph.go.th/director/data/HL/HLO_chanuanthong.pdf
พรพญา เตปิน, วราภรณ์ บุญเชียง. (2561). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันโรคมือเท้า ปากของผู้ปกครอง
ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ตำบลเจริญเมือง อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2562.
เข้าถึงได้จาก https://www.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/179104
ไพบูลย์ อ่อนมั่ง. (2552). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคเอดส์ของข้าราชการ
กองทัพเรือ. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 เมษายน 2561. เข้าถึงได้จากhttp://www.nrdo.navy.mi.th/research/Project.htm
ภาวิณี มนตรี. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพด้านการป้องกันโรคเอดส์กับพฤติกรรมการป้องกันเอดส์ของ
ข้าราชการทหารกองพลทหารปืนใหญ่ ค่ายพิบูลสงคราม จังหวัดลพบุรี. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก http://doi.nrct.go.th//ListDoi/listDetail?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2014.101/No110/Marinee.PDF
รัชนีวรรณ แก้วโพนเพ็ก. (2552). ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้สุขศึกษา โดยการประยุกต์ใช้
ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
การป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
https://www.tci-thaijo.org/index.php/gskku/article/view/22509/19270
โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล. (2556). โรคพยาธิใบไม้ตับ. สืบค้นเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2561.
เข้าถึงได้จาก http://www.tm.mahidol.ac.th/hospital/hospital-p-opisthorchis-th.php
วรพจน์ บุษราคัมวดี. (2557). องค์กรและการจัดการ. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2561.
เข้าถึงได้จาก http://fms.vru.ac.th/research/vorapot/A10-5.pdf
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว กระทรวงสาธารณสุข. (2559). สระแก้วพบมะเร็งท่อน้ำดีสูงสุด
ภาคตะวันออก. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก
http://www.sko.moph.go.th/content/view/?id=63
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว กระทรวงสาธารณสุข. (2560). จำนวนผู้ป่วยโรคพยาธิใบไม้ตับ.
สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก http://203.157.145.19/report/view/?repid-link=66&cat-link=74
สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2557). ป้องกัน “โรคพยาธิใบไม้ตับ”
ลดความเสี่ยงเป็นมะเร็งท่อน้ำดี. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2561 . เข้าถึงได้จาก
http://www.thaigcd.ddc.moph.go.th/informations/view/371
หทัยกานต์ ห้องกระจก. (2559). อิทธิพลของความแตกฉานด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน
และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วย
โรคความดันโลหิตสูงปฐมภูมิ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
http://digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/52920035.pdf
อัจฉรา พาสี. (2548). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการใช้ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
และโรคเอดส์ของชายที่เที่ยวสถานบริการทางเพศในเขตกรุงเทพมหานคร.
วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยมหิดล. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 เมษายน 2561.
อัญชลี จันทรินทรากร. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพกับพฤติกรรมการป้องกันและควบคุม
โรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ในเขตเทศบาลตำบลสวนหลวง อำเภอกระทุ่มแบน
จังหวัดสมุทรสาคร. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. เข้าถึงได้จาก http://doi.nrct.go.th/ListDoi
/Download/208330/52e6fce040d7425438d08ea1903ae045?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2014.42
An Hoc Committee on Health Literacy for the Council on Scientific Affairs. 1999. Health literacy : report of
the council on scientific affairs. Journal of the American Medical Association 281 (6): 553.
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological
Measurement, 30(3), pp. 607-610. Lykken, D. & Tallegen, A. (2003). Happiness is a Stochastic Phenomenon.
Retrieved. February 24, 2018. From:http://www.psych.umn.edu/psylabs.happness.happy.
Rowland, G. Khazaezadeh, N., Oteng – Ntim, E.,Seed, P., Barr S. and Weiss B.D. 2013. Development and validation
of a measure of health literacy in the UK : The Newest Vital Sign. BMC Public Health 13 : 116.
Sanders, LM. 2009. Health literacy and child health promotion: implications for research, clinical care, and
public policy. Retrieved April 25, 2018. From: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19861485
The National Health Education Standards. 2007. Promoting Health Literacy Through
the Health Education Assessment Project. Journal of School Health 77 (4): 157 – 163.
World Health Organization. (2018). “Neglected tropical diseases”. Retrieved January
23, 2018, From http://www.who.int/neglected_diseases/en/
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์นิวธรรมดาการพิมพ์ (ประเทศไทย) จำกัด
กุลวดี โรจน์ไพศาลกิจ. (2559). ความสัมพันธ์ของกิจกรรมทางกายกับสุขภาวะทางจิต สังคม
และจิตวิญญาณของผู้สูงอายุสามกลุ่มวัย. สืบค้นเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
https://www.tci- thaijo.org/index.php/ppkjournal/article/download/73834/59581/0
เกสร แถวโนนงิ้ว, ไพบูลย์ สิทธิถาวร, ศศิธร ตั้งสวัสดิ์, เสรี สิงห์ทอง และนิตยา ชุดไธสง. (2559).
อุบัติการณ์และการติดเชื้อซ้ำโรคพยาธิใบไม้ตับในชุมชนของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ตอนบน ประเทศไทย. สืบค้นเมื่อวันที่ 24 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/JHS/article/viewFile/266/261
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง และ นฤมล ตรีเพชรศรีอุไร. (2554). ความฉลาดทางสุขภาพ. นนทบุรี: โรงพิมพ์นิวธรรมดาการพิมพ์
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. (2556). ความฉลาดทางด้านสุขภาพ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก www.hed.go.th/menuHome/file/413
ชะนวนทอง ธนสุกาญจน์. (2560). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก http://hpc5.anamai.moph.go.th/director/data/HL/HLO_chanuanthong.pdf
พรพญา เตปิน, วราภรณ์ บุญเชียง. (2561). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันโรคมือเท้า ปากของผู้ปกครอง
ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ตำบลเจริญเมือง อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2562.
เข้าถึงได้จาก https://www.tci-thaijo.org/index.php/LMJ/article/view/179104
ไพบูลย์ อ่อนมั่ง. (2552). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคเอดส์ของข้าราชการ
กองทัพเรือ. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 เมษายน 2561. เข้าถึงได้จากhttp://www.nrdo.navy.mi.th/research/Project.htm
ภาวิณี มนตรี. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพด้านการป้องกันโรคเอดส์กับพฤติกรรมการป้องกันเอดส์ของ
ข้าราชการทหารกองพลทหารปืนใหญ่ ค่ายพิบูลสงคราม จังหวัดลพบุรี. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561.
เข้าถึงได้จาก http://doi.nrct.go.th//ListDoi/listDetail?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2014.101/No110/Marinee.PDF
รัชนีวรรณ แก้วโพนเพ็ก. (2552). ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้สุขศึกษา โดยการประยุกต์ใช้
ทฤษฎีแรงจูงใจเพื่อป้องกันโรคร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
การป้องกันโรคพยาธิใบไม้ตับ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
https://www.tci-thaijo.org/index.php/gskku/article/view/22509/19270
โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล. (2556). โรคพยาธิใบไม้ตับ. สืบค้นเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2561.
เข้าถึงได้จาก http://www.tm.mahidol.ac.th/hospital/hospital-p-opisthorchis-th.php
วรพจน์ บุษราคัมวดี. (2557). องค์กรและการจัดการ. สืบค้นเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2561.
เข้าถึงได้จาก http://fms.vru.ac.th/research/vorapot/A10-5.pdf
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว กระทรวงสาธารณสุข. (2559). สระแก้วพบมะเร็งท่อน้ำดีสูงสุด
ภาคตะวันออก. สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก
http://www.sko.moph.go.th/content/view/?id=63
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว กระทรวงสาธารณสุข. (2560). จำนวนผู้ป่วยโรคพยาธิใบไม้ตับ.
สืบค้นเมื่อวันที่ 25 มกราคม 2561. เข้าถึงได้จาก http://203.157.145.19/report/view/?repid-link=66&cat-link=74
สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2557). ป้องกัน “โรคพยาธิใบไม้ตับ”
ลดความเสี่ยงเป็นมะเร็งท่อน้ำดี. สืบค้นเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2561 . เข้าถึงได้จาก
http://www.thaigcd.ddc.moph.go.th/informations/view/371
หทัยกานต์ ห้องกระจก. (2559). อิทธิพลของความแตกฉานด้านสุขภาพ การรับรู้สมรรถนะแห่งตน
และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วย
โรคความดันโลหิตสูงปฐมภูมิ. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2561. เข้าถึงได้จาก
http://digital_collect.lib.buu.ac.th/dcms/files/52920035.pdf
อัจฉรา พาสี. (2548). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการใช้ถุงยางอนามัยเพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
และโรคเอดส์ของชายที่เที่ยวสถานบริการทางเพศในเขตกรุงเทพมหานคร.
วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยมหิดล. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 เมษายน 2561.
อัญชลี จันทรินทรากร. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพกับพฤติกรรมการป้องกันและควบคุม
โรคไข้เลือดออกของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ในเขตเทศบาลตำบลสวนหลวง อำเภอกระทุ่มแบน
จังหวัดสมุทรสาคร. สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2562. เข้าถึงได้จาก http://doi.nrct.go.th/ListDoi
/Download/208330/52e6fce040d7425438d08ea1903ae045?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2014.42
An Hoc Committee on Health Literacy for the Council on Scientific Affairs. 1999. Health literacy : report of
the council on scientific affairs. Journal of the American Medical Association 281 (6): 553.
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological
Measurement, 30(3), pp. 607-610. Lykken, D. & Tallegen, A. (2003). Happiness is a Stochastic Phenomenon.
Retrieved. February 24, 2018. From:http://www.psych.umn.edu/psylabs.happness.happy.
Rowland, G. Khazaezadeh, N., Oteng – Ntim, E.,Seed, P., Barr S. and Weiss B.D. 2013. Development and validation
of a measure of health literacy in the UK : The Newest Vital Sign. BMC Public Health 13 : 116.
Sanders, LM. 2009. Health literacy and child health promotion: implications for research, clinical care, and
public policy. Retrieved April 25, 2018. From: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19861485
The National Health Education Standards. 2007. Promoting Health Literacy Through
the Health Education Assessment Project. Journal of School Health 77 (4): 157 – 163.
World Health Organization. (2018). “Neglected tropical diseases”. Retrieved January
23, 2018, From http://www.who.int/neglected_diseases/en/
Downloads
Published
2020-12-27
Issue
Section
Research Articles
License
- บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
- บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารสภาการสาธารณสุขชุมชน
