ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังในเขตอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
Factors Associated with Caregiver Roles for Chronically Ill Elders in Muang District, Ubonratchathani Province
คำสำคัญ:
บทบาทการดูแล, ผู้ดูแล-ผู้สูงอายุ, โรคเรื้อรังบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาบทบาทการดูแลของผู้ดูแลและศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังในเขตพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลหลัก ซึ่งเป็นบุตรหลานหรือสมาชิกในครอบครัว อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป จำนวน 157 คน ได้จากการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติไควสแคว์ และสถิติสัมประสิทธิสหสัมพันธ์เพียร์สัน ผลการศึกษาพบว่า ผู้ดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังมีบทบาทการดูแลโดยรวมระดับปานกลาง เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า บทบาทในการดูแลด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และเศรษฐกิจ มีการดูแลระดับปานกลาง ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทางบวกกับบทบาทการดูแลของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ปัจจัยนำ คือ อาชีพของผู้ดูแล และอายุของผู้ดูแล ปัจจัยเอื้อ คือ ความเพียงพอการได้รับข้อมูลสุขภาพ ระยะทางในการเข้าถึงบริการสุขภาพ ค่าใช้จ่ายในการเข้าถึงบริการสุขภาพ และปัจจัยเสริม คือ การได้รับการสนับสนุนทางสังคม ส่วนปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทางลบกับบทบาทการดูแลของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ ปัจจัยนำ คือ จำนวนผู้สูงอายุในการดูแล
Downloads
Download data is not yet available.
เอกสารอ้างอิง
เอกสารอ้างอิง
1. United Nation, Department of economic and social affairs, Population Division. . World population prospects: The 2017.[Internet] . 2017 [Cite 2020 Dec 17]; Available from http://www.un.org/development/desa/publications/world-population-prospects-the-2017-revision.html..
2. United Nation, Department of economic and social affairs.Government policies to address population ageing. Population facts. 2020; (1): 1-4.
3. ปราโมทย์ ประสาทกุล. (บรรณาธิการ). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2557. นครปฐม: อัมรินทร์ปริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง ; 2558.
4. กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 จังหวัด ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562 [อินเตอเน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 27 มกราคม 2563]. เข้าถึงจาก: www.dop.go.th/th/know/side/1/1/275.
5. ปราโมทย์ ประสาทกุล. (บรรณาธิการ). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2559. นครปฐม: บริษัทพริ้นเทอรี่ จำกัด 999 มหาวิทยาลัยมหิดล; 2560.
6. กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 จังหวัด ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 [อินเตอเน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2564]. เข้าถึงจาก: www.dop.go.th/th/know/side/1/1/335.
7. Division of non communicable diseases.. Annual report 2017. Division of non communicable diseases, department of disease control Ministry of public health. Nonthaburi: Graphic and design publishing. ; 2017.
8. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี. (2558). สถานะสุขภาพจังหวัดอุบลราชธานี [อินเตอเน็ต] . 2558 [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม 2563]. เข้าถึงจาก: http://www.phoubon.in.th/data/data59/healthstatus_59.pdf.
9. ระบบคลังข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จังหวัดอุบลราชธานี. รายงานจำนวนผู้ป่วยทั้งหมดกลุ่มโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจขาดเลือด หลอดเลือดสมอง และโรคเรื้อรังทางเดินหายใจ [อินเตอเน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม 25643]. เข้าถึงจาก: http://203.157.166.6/chronic/rep_serv_allpt.php.
10. อรุณี ชุนหบดี, ธิดารัตน์ สุภานันท์, โรชินี อุปลา และสุนทรีภรณ์ ทองไสย. (2556). ความเครียดและความต้องการของผู้ดูแลผู้ป่วยโรค
หลอดเลือดสมองที่บ้าน. วารสารวิทยาลัยพระปกเกล้าจันทบุรี. 2556; 26: 1: 53-63.
11. รสรินทร์ เกรย์, อุมาภรณ์ ภัทรวาณิชย์, เฉลิมพล แจ่มจันทร์ และเรวดี สุวรรณนพเก้า. มโนทัศน์ใหม่ของนิยามผู้สูงอายุ : มุมมองเชิงจิตวิทยาสังคม และสุขภาพ. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. 2556.
12. พรทวี สุวรรณพรม. (2557). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการปฏิบัติงานด้านการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุของอาสาสมัครสาธารณสุขประจํา หมู่บ้าน จ.อุบลราชธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 2557; 3: 2: 5-27.
13. เมธาพร เมธาพิศาล, อาคม บุญเลิศ และเสาวนันท์ บำเรอราช. ความต้องการผู้ดูแลในบ้านในมุมมองของผู้สูงอายุ เมื่อขาดความสามารถในการช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจำวันโดยใช้อุปกรณ์. วารสารศรีนครินทร์เวชสาร. 2560; 32: 6: 591-595.
14. Ghazali, S.B., et al. Burden of caregivers of the elderly with chronic illnesses and their associated factors in an urban setting in malaysia. Malaysian Journal of Public Health Medicine. 2015; 15: 1: 1-9.
15.Green LW, Kreuter, M.W. Health promotion planning: An education approach. (3rd ed). Toronto. Mayfield Publishing Company. 1999.
16.Polit, D. F., & Beck, C. T.. Study quide for essentials of nursing research: Appraising evidence for nursing practice (7th ed.). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer: Health Lippincott Williams & Wilkins. 2010.
17. Limpawattana, P., Theeranut, A., Chindaprasirt, J., Sawanyawisuth, K., & Pimporn, J.. Caregivers burden of older adults with chronic I llnesses in the community: A cross-sectional study. Journal of Community Health. 2012; 38: 1: 5-10.
18. Sareeso, P., Praison, P., Thohinung, U., Umsrewaing, W., & Fongrat, N.. The situation, health problems and care needs of older persons with chronic illness: Chiangrai municipality. Journal of nursing science & health. 2017; 40: 2: 85-95.
19. Surakan, P., & Jongudomkarn, D. The family caregiver’s roles in providing care for chronically the ill family members: A synthesis of qualitative research theses. The Office of Disease Prevention and Control 7th, Khon Kaen. 2019; 26: 2: 83-92.
20. เจริญชัย หมื่นห่อ, สุพรรณี พูลผล. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุจังหวัดนครพนม. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม. 2559; 6: 1): 79-86.
21. วิชัย เสนชุ่ม, พฤตินันท์ สุฤทธิ์, ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน, ธนัช กนกเทศ.(2554) ปัจจัยพยากรณ์บทบาทของสมาชิกครอบครัวในการดูแลและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ตำบลพะวอ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ. 2554; 5: 2: 23-33.
22. Phuaksawat, P., Nakkhun, N., & Rotchanarak, W. Situations, problems, and health care needs for home-bound and bed-bound chroniccally ill patients in Suratthani municipal community. Nursing journal of the ministry of public health,. 2016; 26:2: 54-64.
23 Sukpet, J., Hempijit, P., & Srirawat, S..Caring for the elderly with chronic illnesses of informal caregivers in Hua Dong Subdistrict Kao Liao District Nakhon Sawan Province. Master of public health thesis.[dissertation]. Phitsanulok: Public health naresusuan University; 2009.
24. Kumsom, C., Lagampan, S., & Boonyamalik, P. .Factors influencing caring pratices for dependent older adults in the long term care system: Roi ed province. Thai red cross nursing journal. 2020; 12: 2: 193-207.
25. ภูริชญา เทพศิริ. คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในตำบลทองหลาง อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก [สารนิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกริก. 2555.
26 Pangsuk, P., Kingmala, C., Sookpool, A., Pinyo, K., Tonglor, A., & Aga, S. . Factors related to patient’s perception of quality of care for elderly people with chronic illness in the community. Udonthani Hospital Medical Journal. 2020; 28: 1: 1-10.
27.ผานิตา พงษ์เศวต. การเข้าถึงบริการสุขภาพด้านการรักษาของผู้สูงอายุ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี. [วิทยานิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร. 2551..
28. Fields, B., Makaroun, L.K., Rodriguez, K.L., Robinson, C.H., Forman, J. and Rosland, A. Family caregivers roles in supporting adults self-management of diabetes. Chronic Illness journals. 2020; 68: 659-667.
1. United Nation, Department of economic and social affairs, Population Division. . World population prospects: The 2017.[Internet] . 2017 [Cite 2020 Dec 17]; Available from http://www.un.org/development/desa/publications/world-population-prospects-the-2017-revision.html..
2. United Nation, Department of economic and social affairs.Government policies to address population ageing. Population facts. 2020; (1): 1-4.
3. ปราโมทย์ ประสาทกุล. (บรรณาธิการ). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2557. นครปฐม: อัมรินทร์ปริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง ; 2558.
4. กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 จังหวัด ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2562 [อินเตอเน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 27 มกราคม 2563]. เข้าถึงจาก: www.dop.go.th/th/know/side/1/1/275.
5. ปราโมทย์ ประสาทกุล. (บรรณาธิการ). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2559. นครปฐม: บริษัทพริ้นเทอรี่ จำกัด 999 มหาวิทยาลัยมหิดล; 2560.
6. กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถิติผู้สูงอายุของประเทศไทย 77 จังหวัด ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563 [อินเตอเน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 6 กุมภาพันธ์ 2564]. เข้าถึงจาก: www.dop.go.th/th/know/side/1/1/335.
7. Division of non communicable diseases.. Annual report 2017. Division of non communicable diseases, department of disease control Ministry of public health. Nonthaburi: Graphic and design publishing. ; 2017.
8. สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี. (2558). สถานะสุขภาพจังหวัดอุบลราชธานี [อินเตอเน็ต] . 2558 [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม 2563]. เข้าถึงจาก: http://www.phoubon.in.th/data/data59/healthstatus_59.pdf.
9. ระบบคลังข้อมูลโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จังหวัดอุบลราชธานี. รายงานจำนวนผู้ป่วยทั้งหมดกลุ่มโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจขาดเลือด หลอดเลือดสมอง และโรคเรื้อรังทางเดินหายใจ [อินเตอเน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 2 ธันวาคม 25643]. เข้าถึงจาก: http://203.157.166.6/chronic/rep_serv_allpt.php.
10. อรุณี ชุนหบดี, ธิดารัตน์ สุภานันท์, โรชินี อุปลา และสุนทรีภรณ์ ทองไสย. (2556). ความเครียดและความต้องการของผู้ดูแลผู้ป่วยโรค
หลอดเลือดสมองที่บ้าน. วารสารวิทยาลัยพระปกเกล้าจันทบุรี. 2556; 26: 1: 53-63.
11. รสรินทร์ เกรย์, อุมาภรณ์ ภัทรวาณิชย์, เฉลิมพล แจ่มจันทร์ และเรวดี สุวรรณนพเก้า. มโนทัศน์ใหม่ของนิยามผู้สูงอายุ : มุมมองเชิงจิตวิทยาสังคม และสุขภาพ. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. 2556.
12. พรทวี สุวรรณพรม. (2557). ปัจจัยที่ส่งผลต่อการปฏิบัติงานด้านการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุของอาสาสมัครสาธารณสุขประจํา หมู่บ้าน จ.อุบลราชธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 2557; 3: 2: 5-27.
13. เมธาพร เมธาพิศาล, อาคม บุญเลิศ และเสาวนันท์ บำเรอราช. ความต้องการผู้ดูแลในบ้านในมุมมองของผู้สูงอายุ เมื่อขาดความสามารถในการช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจำวันโดยใช้อุปกรณ์. วารสารศรีนครินทร์เวชสาร. 2560; 32: 6: 591-595.
14. Ghazali, S.B., et al. Burden of caregivers of the elderly with chronic illnesses and their associated factors in an urban setting in malaysia. Malaysian Journal of Public Health Medicine. 2015; 15: 1: 1-9.
15.Green LW, Kreuter, M.W. Health promotion planning: An education approach. (3rd ed). Toronto. Mayfield Publishing Company. 1999.
16.Polit, D. F., & Beck, C. T.. Study quide for essentials of nursing research: Appraising evidence for nursing practice (7th ed.). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer: Health Lippincott Williams & Wilkins. 2010.
17. Limpawattana, P., Theeranut, A., Chindaprasirt, J., Sawanyawisuth, K., & Pimporn, J.. Caregivers burden of older adults with chronic I llnesses in the community: A cross-sectional study. Journal of Community Health. 2012; 38: 1: 5-10.
18. Sareeso, P., Praison, P., Thohinung, U., Umsrewaing, W., & Fongrat, N.. The situation, health problems and care needs of older persons with chronic illness: Chiangrai municipality. Journal of nursing science & health. 2017; 40: 2: 85-95.
19. Surakan, P., & Jongudomkarn, D. The family caregiver’s roles in providing care for chronically the ill family members: A synthesis of qualitative research theses. The Office of Disease Prevention and Control 7th, Khon Kaen. 2019; 26: 2: 83-92.
20. เจริญชัย หมื่นห่อ, สุพรรณี พูลผล. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุจังหวัดนครพนม. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม. 2559; 6: 1): 79-86.
21. วิชัย เสนชุ่ม, พฤตินันท์ สุฤทธิ์, ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน, ธนัช กนกเทศ.(2554) ปัจจัยพยากรณ์บทบาทของสมาชิกครอบครัวในการดูแลและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ตำบลพะวอ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ. 2554; 5: 2: 23-33.
22. Phuaksawat, P., Nakkhun, N., & Rotchanarak, W. Situations, problems, and health care needs for home-bound and bed-bound chroniccally ill patients in Suratthani municipal community. Nursing journal of the ministry of public health,. 2016; 26:2: 54-64.
23 Sukpet, J., Hempijit, P., & Srirawat, S..Caring for the elderly with chronic illnesses of informal caregivers in Hua Dong Subdistrict Kao Liao District Nakhon Sawan Province. Master of public health thesis.[dissertation]. Phitsanulok: Public health naresusuan University; 2009.
24. Kumsom, C., Lagampan, S., & Boonyamalik, P. .Factors influencing caring pratices for dependent older adults in the long term care system: Roi ed province. Thai red cross nursing journal. 2020; 12: 2: 193-207.
25. ภูริชญา เทพศิริ. คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในตำบลทองหลาง อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก [สารนิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกริก. 2555.
26 Pangsuk, P., Kingmala, C., Sookpool, A., Pinyo, K., Tonglor, A., & Aga, S. . Factors related to patient’s perception of quality of care for elderly people with chronic illness in the community. Udonthani Hospital Medical Journal. 2020; 28: 1: 1-10.
27.ผานิตา พงษ์เศวต. การเข้าถึงบริการสุขภาพด้านการรักษาของผู้สูงอายุ อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี. [วิทยานิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร. 2551..
28. Fields, B., Makaroun, L.K., Rodriguez, K.L., Robinson, C.H., Forman, J. and Rosland, A. Family caregivers roles in supporting adults self-management of diabetes. Chronic Illness journals. 2020; 68: 659-667.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2021-12-28
รูปแบบการอ้างอิง
1.
สมสุวรรณ โ, เยาวบุตร อ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับบทบาทของผู้ดูแลในการดูแลผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังในเขตอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี: Factors Associated with Caregiver Roles for Chronically Ill Elders in Muang District, Ubonratchathani Province. Journal of Health Sciences and Wellness [อินเทอร์เน็ต]. 28 ธันวาคม 2021 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];25(2):273-87. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/HCUJOURNAL/article/view/252521
ฉบับ
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและสุขภาวะ
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
