บทบาทพยาบาลในการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 : การคัดกรองสุขภาพเทคนิคการฉีดวัคซีน การดูแลต่อเนื่องหลังฉีดวัคซีนและการบันทึกทางการพยาบาล
คำสำคัญ:
การคัดกรองภาวะเสี่ยง, เทคนิคการฉีดวัคซีน, การดูแลต่อเนื่องหลังฉีดวัคซีน, โควิด 19บทคัดย่อ
จากสถานการณ์ที่ผ่านมาเป็นที่ประจักษ์ว่าการฉีดวัคซีนช่วยป้องกันการติดเชื้อและช่วยลดความรุนแรงของโรคได้ ขณะเดียวพบว่าวัคซีนมีผลข้างเคียงและภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ทั้งนี้พยาบาลวิชาชีพมีบทบาทโดยตรงในการส่งเสริมวัคซีนต้านโรคโควิด 19 แก่ประชาชนไทย บทความนี้จึงมีวัตประสงค์เพื่อสร้างความตระหนักรู้ในการฉีดวัคซีนต้านโรคโควิด 19 สำหรับพยาบาลใน 3 บทบาท ดังนี้ 1) การคัดกรองสุขภาพ สามารถจำแนกผู้รับบริการเป็น 3 กลุ่ม คือ กลุ่มแรกคือผู้ที่ไม่มีข้อห้ามสามารถฉีดวัคซีนได้ทันที กลุ่มที่สองเป็นผู้ที่ต้องส่งปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน เช่น ผู้ป่วยที่เคยมีประวัติแพ้วัคซีน โรคหัวใจและหลอดเลือด กลุ่มอาการทางจิตเวชและโรคลมชัก เป็นต้น กลุ่มที่สามเป็นผู้ที่ต้องเลื่อนการฉีดวัคซีน เช่นอาทิ ผู้ที่มีไข้ ผู้ที่ได้รับเลือดหรือส่วนประกอบในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ผู้ที่โรคโควิด 19 หรือหลังการรักษาในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา เป็นต้น 2) เทคนิคการฉีดวัคซีน พยาบาลควรเลือกกล้ามเนื้อเดลตอยด์ ภายหลังการทำให้ปราศจากเชื้อให้ดึงผิวหนังขึ้น แทงเข็ม 90 องศา ความลึกประมาณ 1 นิ้ว และเดินยาทันทีโดยไม่ต้องดูดเลือด และการดูแลหลังการฉีดวัคซีนในช่วง 30 นาทีแรก และ 3) บทบาทการดูแลต่อเนื่องหลังฉีดวัคซีนและการบันทึกทางการพยาบาล ซึ่งพยาบาลต้องบันทึกข้อมูลเพื่อเป็นหลักฐานและที่สำคัญต้องแนบเอกสารคำแนะนำให้ผู้รับบริการกลับบ้านด้วย ทั้งนี้ผู้เขียนหวังว่าความรู้นี้น่าจะส่งเสริมให้พยาบาลดูแลผู้รับบริการได้ปลอดภัยยิ่งขึ้น
Downloads
เอกสารอ้างอิง
2. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการให้วัคซีนโควิด 19 ในสถานการณ์การระบาดปี 64 ของประเทศไทย. (ปรับปรุงครั้งที่ 2).กรมควบคุมโรค, นนทบุรี.2564.
3. World Health Organization. WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard. [Internet]. [cited 2021 September, 5]. Available from: https://covid19.who.int/table
4. กระทรวงสาธารณสุข. ระบบฐานข้อมูลกลางการให้บริการวัคซีนโควิด 19. [แอพพลิเคชั่นหมอพร้อม]. [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: https://dasboard-vaccine.moph.go.th
5 World Health Organization. Immunization stress-related response: a manual for program managers and health professionals to prevent, identify and respond to stress-related responses following immunization. Gobal vaccine saltyand vigilance, Geneva. 2019.
6 สถาบันประสาทวิทยา และกรมควบคุมโรค. แนวทางปฏิบัติสำหรับอาการไม่พึงประสงค์หลังการได้รับวัคซีนป้องกันโรคกรณีปฏิกิริยาที่สัมพันธ์กับความเครียดจากการฉีดวัคซีน กลุ่มอาการคล้ายภาวะหลอดเลือดสมอง [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: https://covid19.dms.go.th /backend/Content/Content_File/Covid_Health/Attach/25640430093047AM
7 World Health Organization. Coronavirus disease (COVID-19): Vaccines. [Internet]. October 2020, 28 [cited 2021 September, 5]. Available from: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/coronavirus-disease-(covid-19)-vaccines?adgroupsurvey={adgroupsurvey}&gclid= Cj0KCQ
8 อรนันท์ หาญยุทธ และ ชัชวาล วงค์สารี. พฤติกรรมจริยศาสตร์ที่พึ่งปฏิบัติสำหรับพยาบาลวิชาชีพ
.วารสารพยาบาลทหารบก. 2561;19(3): 33-37.
9 Balsam Qubais Saeed , Rula Al-Shahrabi , Shaikha Salah Alhaj ,Zainab Mansour Alkokhardi , Ahmed Omar Adrees , Side Effects and Perceptions Following Sinopharm COVID-19 Vaccination, International Journal of Infectious Diseases (2021), doi:https://doi.org/10.1016/j.ijid.2021.08.01
10 Wan, Eric Yuk Fai, et al. Bell's palsy following vaccination with mRNA (BNT162b2) and inactivated (CoronaVac) SARS-CoV-2 vaccines: a case series and nested case-control study. The Lancet Infectious Diseases. 2021: 1-9 doi: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(21)00451-5
11 Chuaychoosakoon, Chaiwat, et al. Shoulder injury related to Sinovac COVID-19 vaccine: A case report. Annals of Medicine and Surgery 68 (2021): 102622.
12 Pormohammad, Ali, et al. Efficacy and Safety of COVID-19 Vaccines: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Clinical Trials. Vaccines 9.5 (2021): 467.
13 Mahase, E. Covid-19: WHO Says Rollout of AstraZeneca Vaccine Should Continue, as Europe Divides over Safety; British Medical Journal Publishing Group: London, UK, 2021.
14 Alhazmi, Abdulaziz, et al. Evaluation of Side Effects Associated with COVID-19 Vaccines in Saudi Arabia. Vaccines 9.6 (2021): 674.
15 ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย.แนวทางเวชปฏิบัติการให้วัคซีนโควิด 19 แก่ผู้ใหญ่และผู้ป่วยอายุร กรรม [อินเทอร์เน็ต] 25 พฤษภาคม 2564. [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: https://drive.google.com/file/d/1rovERAhsB-Bk0xWop80H0LvQwouk9rjF/view
16 ราชวิทยาลัยสูตินรีเวชแห่งประเทศไทย. การฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 และการใช้ยาคุมกำเนินชนิดฮอร์โมน [อินเทอร์เน็ต] 31 พฤษภาคม 2564. [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: https://tmc.or.th/covid19/download/img/02-010664.jpg
17 สมาคมโรคเอดส์แห่งประเทศไทย. คำแนะนำในการรับวัคซีนโควิด-19 สำหรับผ็ติดเชื้อเอชไอวี [อินเทอร์เน็ต] . [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: http://www.thaiaidssociety.org/index.php?option=com
18 El-Shitany, Nagla A., et al. Minor to moderate side effects of Pfizer-BioNTech COVID-19 vaccine among Saudi residents: A retrospective cross-sectional study. International journal of general medicine 14 (2021): 1389.
19 ประกาศสภาการพยาบาล. แนวปฏิบัติสำหรับผู้ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
เพื่อการให้บริการฉีดวัคซีนโควิด-19 ในสถานการณ์แพร่ระบาด. [อินเทอร์เน็ต] 14 พฤษภาคม 2564. [เข้าถึงเมื่อ 6 กันยายน 2564]. เข้าถึงจาก: https://www.tnmc.or.th/images/userfiles/files/Covid-19%20Vaccine.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและสุขภาวะ
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
