การฟื้นฟูหัวใจในผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (CABG)

ผู้แต่ง

  • กรกมล โกฉัยพัฒน์ หน่วยเวชศาสตร์ฟื้นฟู ฝ่ายศูนย์ส่งเสริมฟื้นฟูสุขภาพผู้สูงอายุ โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา จังหวัดชลบุรี ประเทศไทย
  • อริยจิต มิตรกูล ฝ่ายผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา ชลบุรี ประเทศไทย
  • ศรัณย์ จิระมงคล ศูนย์โรคหัวใจ โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา ชลบุรี ประเทศไทย
  • พัชร โกฉัยพัฒน์ สาขาวิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา ชลบุรี ประเทศไทย

คำสำคัญ:

การฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ, การออกกำลังกาย, การผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ

บทคัดย่อ

บทนำ โรคหลอดเลือดหัวใจเป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของการเสียชีวิตทั่วโลกการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery bypass graft: CABG) เป็นหนึ่งในวิธีการรักษาที่ได้ผลดี การฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจช่วยลดปัจจัยเสี่ยง และช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้

วัตถุประสงค์ เพื่อรวบรวมข้อมูลสำคัญและหลักฐานเชิงประจักษ์ในการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจของผู้ป่วยหลังการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery bypass graft: CABG)

วิธีการศึกษา ทบทวนวรรณกรรมจากบทความ วารสารทางการแพทย์ หนังสือต่าง ๆ ของการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ ในผู้ป่วยหลังการผ่าตัดทำทางเบี่ยงหลอดเลือดหัวใจ (Coronary artery bypass graft: CABG) ตั้งแต่ระยะของการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ องค์ประกอบ วิธี และผลของการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ

ผลการศึกษา พบว่าการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจส่งผลให้ผู้ป่วยมีการฟื้นตัวที่ดีขึ้น ลดระยะเวลาในการรักษาตัวในหออภิบาลผู้ป่วยหนัก (ICU) และลดระยะเวลาในการนอนโรงพยาบาล ลดระยะเวลาในการใช้เครื่องช่วยหายใจ ลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด ช่วยให้ระบบประสาทอัตโนมัติ และระบบไหลเวียนโลหิตทำงานได้ดีขึ้น   ลดความเครียดและความวิตกกังวลหลังผ่าตัด ลดอัตราการเข้ารักษาซ้ำในโรงพยาบาลของผู้ป่วย รวมถึงช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย โดยพบว่าการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจควรทำเร็วที่สุด โดยสามารถทำได้ตั้งแต่ก่อนการเข้ารับการผ่าตัด CABG และควรทำต่อเนื่อง เพื่อลดโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำของโรค ทั้งนี้การออกกำลังกายในการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจสามารถทำได้หลายรูปแบบซึ่งควรได้รับการออกแบบให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละบุคคล

สรุป การฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจส่งผลดีต่อผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัด CABG โดยควรเริ่มให้เร็วที่สุด มีการทำอย่างต่อเนื่อง และออกแบบให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละบุคคล

References

Cardiovascular diseases (CVDs) [Internet]. [cited 2023 Jun 21]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)

ThaiNCD.com. จำนวนและอัตราตายด้วย 5 โรคไม่ติดต่อ (ปี 2560 - 2564) :: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข [Internet]. [cited 2023 Jun 4]. Available from: http://www.thaincd.com/2016/mission/documents-detail.php?id=14480&tid=32&gid=1-020

Hawkes AL, Nowak M, Bidstrup B, Speare R. Outcomes of coronary artery bypass graft surgery. Vasc Health Risk Manag. 2006; 2: 477–84.

Bilinska M, Kosydar-Piechna M, Gasiorowska A, Mikulski T, Piotrowski W, Nazar K, et al. Influence of dynamic training on hemodynamic, neurohormonal responses to static exercise and on inflammatory markers in patients after coronary artery bypass grafting. Circ J. 2010; 74: 2598–604.

วิลาวัณย์ ถิรภัทรพงศ์. คู่มือแนวทางการฟื้นฟูหัวใจ. สมาคมป้องกันและฟื้นฟูหัวใจ สมาคมแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์; 2561.

Balady GJ, Williams MA, Ades PA, Bittner V, Comoss P, Foody JM, et al. Core components of cardiac rehabilitation/secondary prevention programs: 2007 update. Circulation. 2007; 22: 425-6.

Tessler J, Bordoni B. Cardiac rehabilitation. in: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 [cited 2023 Jun 1]. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537196/

American Association of Cardiovascular & Pulmonary Rehabilitation. Guidelines for cardiac rehabilitation programs. 6th ed. Champaign, IL: Human Kinetics; 2021

Hermes BM, Cardoso DM, Gomes TJN, dos Santos TD, Vicente MS, Pereira SN, et al. Short-term inspiratory muscle training potentiates the benefits of aerobic and resistance training in patients undergoing CABG in phase II cardiac rehabilitation program. Rev Bras Cir Cardiovasc Órgão Of Soc Bras Cir Cardiovasc. 2015; 30: 474–81.

Campos HO, Rodrigues QT, Drummond LR, Lima PMA, Monteiro M da C, Wanner SP, et al. Exercise-based cardiac rehabilitation after myocardial revascularization: a systematic review and meta-analysis. Rev Cardiovasc Med. 2022; 22; 23: 74.

Pescatello, Linda S. ACSM’s. Guildelines for exercise testing and prescription. 9th ed. Philadelphia: Wolter Kluwer/Lippincott Williams & Wilkins Health, 2014

Raghuram N, Parachuri VR, Swarnagowri MV, Babu S, Chaku R, Kulkarni R, et al. Yoga based cardiac rehabilitation after coronary artery bypass surgery: one-year results on LVEF, lipid profile and psychological states--a randomized controlled study. Indian Heart J. 2014; 66: 490–502.

Amaravathi E, Ramarao NH, Raghuram N, Pradhan B. Yoga-Based postoperative cardiac rehabilitation program for improving quality of life and stress levels: fifth-year follow-up through a randomized controlled trial. Int J Yoga. 2018; 11: 44–52.

Vasavi VL, Khandekar J, Singh VP, Rajan Samuel S, Cynthia D’souza M. Effectiveness of pedometer-based exercise program in phase 1 and phase 2 cardiac rehabilitation: a systematic review. F1000Research. 2022; 11: 451.

Guan H qin, Hang C, Zhang M, Yuan LY, Ding Y jun. Effect of individualized cardiac rehabilitation on cardiac function, time consumption, and quality of life in patients after CABG: effect of individualized CR on CABG patients. Heart Surg Forum. 2023; 26: E074–80.

Dibben GO, Dalal HM, Taylor RS, Doherty P, Tang LH, Hillsdon M. Cardiac rehabilitation and physical activity: systematic review and meta-analysis. Heart. 2018; 104: 1394–402.

Helen G, Kathy PO, Jess K, Mythreyi R. Systematic review of interventions designed to maintain or increase physical activity post-cardiac rehabilitation phase II. Rehabil Process Outcome. 2020; 9: 1179572720941833

Girgin Z, Cigerci Y, Yaman F. The effect of pulmonary rehabilitation on respiratory functions, and the quality of life, following coronary artery bypass grafting: a randomized controlled study. BioMed Res Int. 2021; 2021: 6811373.

Eibel B, Marques JR, Dipp T, Waclawovsky G, Marschner RA, Boll LC, et al. Ventilatory muscle training for early cardiac rehabilitation improved functional capacity and modulated vascular function of individuals undergoing coronary artery bypass grafting: Pilot Randomized Clinical Trial. Int J Environ Res Public Health. 2022; 19: 9340.

Kushwaha P, Moiz JA, Mujaddadi A. Exercise training and cardiac autonomic function following coronary artery bypass grafting: a systematic review and meta-analysis. Egypt Heart J. 2022; 74: 67.

Ravven S, Bader C, Azar A, Rudolph JL. Depressive symptoms after CABG surgery: a meta-analysis. Harv Rev Psychiatry. 2013; 21: 59–69.

Sharif F, Shoul A, Janati M, Kojuri J, Zare N. The effect of cardiac rehabilitation on anxiety and depression in patients undergoing cardiac bypass graft surgery in Iran. BMC Cardiovasc Disord. 2012; 12: 40.

Jurczak I, Kowalski J, Irzma R. Impact of cardiac rehabilitation on peripheral circulation as assessed by impedance plethysmography: a randomized clinical trial. Eur J Phys Rehabil Med. 2014; 50: 609-16.

Lourens EC, Baker RA, Krieg BM. Quality of life following cardiac rehabilitation in cardiac surgery patients. J Cardiothorac Surg. 2022; 17: 137.

House CM, Anstadt MA, Stuck LH, Nelson WB. The association between cardiac rehabilitation attendance and hospital readmission. Am J Lifestyle Med. 2016; 12: 513–20.

Goel K, Pack QR, Lahr B, Greason KL, Lopez-Jimenez F, Squires RW, et al. Cardiac rehabilitation is associated with reduced long-term mortality in patients undergoing combined heart valve and CABG surgery. Eur J PrevCardiol. 2015; 22: 159–68.

Karkhanis R, Wijeysundera HC, Tam DY, Oh P, Alter DA, Yu B, et al. Cardiac rehabilitation is associated with improved long-term outcomes after coronary artery bypass grafting. CJC Open. 2021; 3: 167–75.

Bauer TM, Yaser JM, Daramola T, Mansour AI, Ailawadi G, et al. Cardiac rehabilitation reduces two-year mortality after coronary artery bypass grafting, Ann Thorac Surg. 2023; 116: 1099-105.

Cui Z, Li N, Gao C, Fan Y, Zhuang X, Liu J, et al. Precision implementation of early ambulation in elderly patients undergoing off-pump coronary artery bypass graft surgery: a randomized-controlled clinical trial. BMC Geriatr. 2020; 20: 404.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-12-27

ฉบับ

บท

บทความปริทัศน์หรือการทบทวนวรรณกรรม