ลักษณะการเจ็บป่วยในห้องฉุกเฉินที่ควรควบคุมด้วยบริการผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาล เจ้าพระยาอภัยภูเบศร
คำสำคัญ:
ห้องฉุกเฉินแออัด, ภาวะที่ควรควบคุมด้วยบริการผู้ป่วยนอก, ระบบการแพทย์ปฐมภูมิ, ลักษณะ, ผู้ป่วย, ข้อมูลพื้นฐาน, ผลลัพธ์การรักษาที่ห้องฉุกเฉินบทคัดย่อ
บริบท ภาวะห้องฉุกเฉินแออัด ส่งผลต่อความปลอดภัยของผู้รับบริการ และผู้ให้บริการปัจจัยสำคัญ คือ จำนวน
ผู้ป่วยที่เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังที่สามารถป้องกันไม่ให้เกิดอาการรุนแรงหรือภาวะแทรกซ้อน
หากเข้าถึงบริการทางการแพทย์ปฐมภูมิทันเวลาและมีประสิทธิภาพ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาลักษณะการเจ็บป่วยในห้องฉุกเฉินที่มิได้เกิดจากการบาดเจ็บ (non-trauma) และ
เปรียบเทียบผลลัพธ์การรักษาระหว่างกลุ่มที่มีภาวะควรควบคุมด้วยบริการผู้ป่วยนอก (Ambulatory Care
Sensitive Condition; ACSC) กับกลุ่มที่ไม่มีภาวะ ACSC
วิธีการศึกษา ศึกษาข้อมูลย้อนหลังของลักษณะการเจ็บป่วยของผู้ที่มีภาวะ ACSC โดยอาศัยเกณฑ์ของ Agency
of Health Research and Quality (AHRQ) ซึ่งมารับบริการที่ห้องฉุกเฉิน โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร
จังหวัดปราจีนบุรี ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2559-กันยายน 2564 โดยมีเกณฑ์คัดเข้าศึกษาคือ ผู้ป่วยที่ไม่ได้เกิดจากการ
บาดเจ็บ (non-trauma) และอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ผู้วิจัยวัดผลลัพธ์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาลักษณะ
การเจ็บป่วยของผู้ที่มีภาวะ ACSC และใช้การวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติค (logistic regression analysis)
ศึกษาความสัมพันธ์ข้อมูลพื้นฐานผู้ป่วยกับภาวะ ACSC และใช้สถิติ independence t – test และ Chi-square
เปรียบเทียบผลลัพธ์การรักษาที่ห้องฉุกเฉินระหว่างกลุ่มที่มีภาวะ ACSC กับกลุ่มที่ไม่มีภาวะ ACSC
ผลการศึกษา ผู้ป่วยที่มีภาวะ ACSC มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 13.08 ในปี พ.ศ.2560 เป็นร้อยละ 16.27 ใน
ปี พ.ศ. 2564 ของผู้รับบริการทั้งหมด โดยภาวะ ACSC จะสัมพันธ์กับผู้ป่วยเพศหญิง ผู้สูงอายุ สิทธิการรักษาใน
หลักประกันสุขภาพถ้วน ระดับการคัดแยก (Triage) เป็นผู้ป่วยวิกฤตและฉุกเฉิน และการใช้บริการห้องฉุกเฉิน
เป็นประจำ ≥ 4 ครั้งต่อปี และมีการใช้ระยะเวลาในห้องฉุกเฉินมากกว่า 2 ชั่วโมง โดยมีอัตราค่ารักษาพยาบาล
ในห้องฉุกเฉิน การรับเข้ารักษาในโรงพยาบาลสูงกว่า และการเสียชีวิตที่ห้องฉุกเฉินสูงกว่าผู้ที่ไม่มีภาวะ ACSC
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป แนวโน้มของผู้ป่วยที่มีภาวะ ACSC ที่มารับบริการที่ห้องฉุกเฉินสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ลักษณะของผู้ป่วย
สัมพันธ์กับเพศ อายุ สิทธิการรักษา ระดับการคัดแยกเป็นผู้ป่วยวิกฤตและฉุกเฉิน การใช้บริการห้องฉุกเฉินเป็น
ประจำ การใช้ระยะเวลาในห้องฉุกเฉินนาน ตลอดจนค่ารักษาพยาบาลในห้องฉุกเฉิน อัตราการรับไว้รักษาใน
โรงพยาบาล และอัตราการเสียชีวิตสูงกว่าผู้ที่ไม่มีภาวะ ACSC
References
departments: a critical review. Ann Emerg
Med. 2011; 57: 265-78.
2. Bucci S, de Belvis AG, Marventano S, De
Leva AC, Tanzariello M, Specchia ML, et
al. Emergency Department crowding and
hospital bed shortage: is Lean a smart
answer? A systematic review. Eur Rev Med
Pharmacol Sci. 2016; 20: 4209-19.
3. Hoot NR, Aronsky D. Systematic review of
emergency department crowding: causes,
effects, and solutions. Ann Emerg Med.
2008; 52: 126-36.
4. Morley C, Unwin M, Peterson GM,
Stankovich J, Kinsman L. Emergency
department crowding: A systematic review
of causes, consequences and solutions.
PLoS One. 2018; 13: e0203316.
5. Hooker EA, Mallow PJ, Oglesby MM.
Characteristics and Trends of Emergency
Department Visits in the United States
(2010-2014). J Emerg Med. 2019; 56: 344-
51.
6. Berchet C. Emergency care services: trends,
drivers, and interventions to manage the
demand. OECD Health Working Papers
2015. No.83
7. Department of Medical Services. Guideline
for ER service delivery. Nontaburi: Academic
office of Department of Medical Services;
2018. Thai
8. Jeyaraman MM, Copstein L, Al-Yousif N,
Alder RN, Kirkland SW, Al-Yousif Y, et al.
Interventions and strategies involving
primary healthcare professionals to manage
emergency department overcrowding:
a scoping review. BMJ Open. 2021; 11:
e048613.
9. Richardson DB, Mountain D. Myths
versus facts in emergency department
overcrowding and hospital access block.
Med J Aust. 2009; 190: 369-74.
10. Berger S, Szecsenyi J, Laux G, Leutgeb
R. Ambulatory Care-Sensitive Conditions
Associated With Potentially Avoidable
Hospital Admissions. J Am Med Dir Assoc.
2020; 21: 555.
11. Purdy S, Griffin T, Salisbury C, Sharp D.
Ambulatory care sensitive conditions:
terminology and disease coding need to
be more specific to aid policy makers and
clinicians. Public Health. 2009; 123: 169-73.
12. Frick J, Mockel M, Muller R, Searle J,
Somasundaram R, Slagman A. Suitability
of current definitions of ambulatory
care sensitive conditions for research
in emergency department patients: a
secondary health data analysis. BMJ Open.
2017; 7: e016109.
13. Johnson PJ, Ghildayal N, Ward AC,
Westgard BC, Boland LL, Hokanson
JS. Disparities in potentially avoidable
emergency department (ED) care: ED visits
for ambulatory care sensitive conditions.
Med Care. 2012; 50: 1020-8.
14. Hsieh VC, Hsieh ML, Chiang JH, Chien
A, Hsieh MS. Emergency Department
Visits and Disease Burden Attributable to
Ambulatory Care Sensitive Conditions in
Elderly Adults. Sci Rep. 2019; 9: 3811.
15. Director Bureau of Strategy and Planning,
Office of Permanent Secretary, Ministry of
Public Health. Health Key Performance
Indicators fiscal year 2019 [Internet].2019
[accessed August 1, 2021]. Available from:
https://bps.moph.go.th/new_bps/sites/
default/files/template62_edit3.pdf
16. E m e r g e n c y D e p a r t m e n t ,
Chaophyaabhaibhubejhr Hospital. Service
Profile. Prachinburi;2563
17. Agency for Healthcare Research and
Quality. Prevention Quality Indicators
Technical Specifications-version v2021
[Internet].2021 [accessed August 10,
2021]. Available from: https://www.
qualityindicators.ahrq.gov/Modules/PQI_
TechSpec_ICD10_V2021.aspx
18. Hudon C, Courteau J, Chiu YM, Chouinard
MC, Dubois MF, Dubuc N, et al. Risk of
Frequent Emergency Department Use
Among an Ambulatory Care Sensitive
Condition Population: A Population-based
Cohort Study. Med Care. 2020; 58: 248-56.
19. Galarraga JE, Mutter R, Pines JM. Costs
associated with ambulatory care sensitive
conditions across hospital-based settings.
Acad Emerg Med. 2015; 22: 172-81.
20. Billings J, Zeitel L, Lukomnik J, Carey
TS, Blank AE, Newman L. Impact of
socioeconomic status on hospital use in
New York City. Health Aff (Millwood). 1993;
12: 162-73.
21. Weissman JS, Gatsonis C, Epstein AM. Rates
of avoidable hospitalization by insurance
status in Massachusetts and Maryland.
JAMA. 1992; 268: 2388-94.
22. Bindman AB, Grumbach K, Osmond D,
Komaromy M, Vranizan K, Lurie N, et al.
Preventable hospitalizations and access
to health care. JAMA. 1995; 274: 305-11.
23. Cheung PT, Wiler JL, Lowe RA, Ginde
AA. National study of barriers to timely
primary care and emergency department
utilization among Medicaid beneficiaries.
Ann Emerg Med. 2012; 60: 4-10.
24. Oster A, Bindman AB. Emergency
department visits for ambulatory
care sensitive conditions: insights into
preventable hospitalizations. Med Care.
2003; 41: 198-207.
