ปัจจัยคัดสรรที่สัมพันธ์กับการใช้ยาตามแผนการรักษาในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงบรรยาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยคัดสรร ได้แก่ เพศ อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส การประกอบอาชีพ การใช้สารเสพติด การรับรู้การเจ็บป่วยของตนเอง ทัศนคติต่อการรับประทานยา อายุที่เริ่มป่วย ประวัติการนอนโรงพยาบาลด้วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว ระดับความรุนแรงของโรค ฤทธิ์ข้างเคียงจากการใช้ยา กับการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษาในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้วที่ได้รับการคัดเลือกแบบเจาะจงตามเกณฑ์คุณสมบัติในการคัดเข้า จากแผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลรามาธิบดีและโรงพยาบาลวชิรพยาบาล จำนวน 198 คน เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย 1) แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล
2) แบบประเมินฤทธิ์ข้างเคียงจากการใช้ยา 3) แบบวัดพฤติกรรมการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษา 4) แบบประเมินการรับรู้การเจ็บป่วยของตนเอง 5) แบบประเมินทัศนคติต่อการรับประทานยา และ 6) แบบประเมินความรุนแรงของอาการ เครื่องมือชุดที่ 2 - 6 มีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.81, 0.88, 0.81, 0.81 และ 0.86 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา สถิติสหสัมพันธ์สเปียร์แมน และค่าสหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล
ผลการวิจัยสรุปได้ ดังนี้
- ผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้วมีการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษาโดยรวมอยู่ในระดับดีมาก (= 4.64, SD = 0.46)
2. เพศ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส การประกอบอาชีพ การใช้สารเสพติด การรับรู้การเจ็บป่วยของตนเอง และประวัติการนอนโรงพยาบาลด้วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว ไม่มีความสัมพันธ์กับการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษาในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
- อายุ อายุที่เริ่มป่วย และทัศนคติต่อการรับประทานยา มีความสัมพันธ์ทางบวกกับการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษาในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
- ระดับความรุนแรงของโรคและฤทธิ์ข้างเคียงจากการใช้ยา มีความสัมพันธ์ทางลบกับการใช้ยาตามเกณฑ์การรักษาในผู้ป่วยโรคอารมณ์แปรปรวนสองขั้ว อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Anderson IM, Haddad PM, Scott J. Bipolar disorder. BMJ 2012 Dec 27;345:e8508. doi: 10.1136/bmj.e8508.
Pompili M, Harnic D, Gonda X, Forte A, Dominici G, Innamorati M, et al. Impact of living with bipolar patients: making sense of caregivers’ burden. World J Psychiatry 2014;4(1):1-12.
Reuangtragul S. Psychiatric textbook. 10th ed. Bangkok: Ruenkaew Printing; 2014. (in Thai).
Merikangas KR, Jin R, He JP, Kessler RC, Lee S, Sampson NA, et al. Prevalence and correlates of bipolar spectrum disorder in the world mental health survey initiative. Arch Gen Psychiatry 2011;68(3):241-51.
Department of Mental Health. Global Assessment of Function (GAF). [Internet]. [cited 12 March 2017]. Available from: https://www.dmh.moph.go.th/gaf.asp.
Ittasakul P. Bipolar disorder. In: Lotrakul M, Sukanit P, editors. Psychiatry Ramathibodi. Bangkok: Beyond Enterprise; 2015. p. 155-6. (in Thai).
Sattayatham C, Chansook P, Charoen S. Psychiatric nursing and mental health 2. 1st ed. Bangkok: Tanapress; 2013. (in Thai).
Vega P, Barbeito S, Azua SRD, Martinez-Cengotitabengoa M, Gonzalez-Ortega L, Saenz M, et al. Bipolar disorder differences between genders: special considerations for women. Womens Health (Lond) 2011;7(6):663-74.
Colom F, Vieta E, Tacchi MJ, Sanchez-Moreno J, Scott J. Identifying and improving non-adherence in bipolar disorders. Bipolar Disord 2005;7(5):24-31.
Farragher B. Treatment compliance in the mental health service. Ir Med J 1999;92(6):392-4.
Chakrabarti S. What’s in a name?: compliance, adherence and concordance in chronic psychiatric disorders. World J Psychiatr 2014;4(2):30-6.
Leclerc E, Mansur RB, Brietzke E. Determinants of adherence to treatment in bipolar disorder: a comprehensive review. J Affect Disord 2013;149(1-3):247-52.
Jonsdottir H, Opjordsmoen S, Birkenaes AB, Simonsen C, Engh JA, Ringen PA, et al. Predictors of medication adherence in patients with schizophrenia and bipolar disorder. Acta Psychiatr Scand 2013;127(1):23-33.
Kanchanarak O. Factors predicting medication adherence behavior of schizophrenic patients in community. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Chulalongkorn University; 2002. (in Thai).
Thorndike RM. Correlational procedures for research. New York: Garner Press; 1978.
Birchwood M, Smith J, Drury V, Healy J, Macmillan F, Slade MA. A self-report insight scale for psychosis: reliability, validity and sensitivity to change. Acta Psychiatr Scand 1994;89(1):62-7.
Awad AG. Subjective response to neuroleptics in schizophrenia. Schizophr Bull 1993;19(3):609-18.
Laoprasertsook K. The effect of family-focused treatment program on symptom severity of patients with bipolar disorder patient. [Master’s Thesis, Faculty of Nursing]. Chulalongkorn University; 2011. (in Thai).
Orem DE. Nursing concepts of practice. 2nd ed. New York: McGraw-Hill Book Company; 1985.
Sajatovic M, Micula-Gondek W, Tatsuoka C, Bialko C. The relationship of gender and gender identity to treatment adherence among individuals with bipolar disorder. Gend Med 2011;8(4):261-8.
Kassaoui H, Bouhlel S, Nakhli J, Ben Mahmoud I, Ben Nasr S, Ben Hadj Ali B. Factors influencing drug compliance in bipolar disorder. Tunis Med 2016;94(1):60-5.
Chakrabarti S. Treatment-adherence in bipolar disorder: a patient-centered approach. World J Psychiatry 2016;6(4):399-409.
Chaiyapong P, Aungsuroch Y, Suktrakul S. The effect of life goals therapy program on functioning in patients with bipolar disorders. Royal Thai Navy Medical Journal 2019;46(1):66-82. (in Thai).
Suto M, Murray G, Hale S, Amari E, Michalak EE. What works for people with bipolar disorder? Tips from the experts. J Affect Disord 2010;124(1-2):76-84.
Teter CJ, Falone AE, Bakaian AM, Tu C, Ongür D, Weiss RD. Medication adherence and attitudes in patients with bipolar disorder and current versus past substance use disorder. Psychiatry Res 2011;190(2-3):253-8.
Ray C, Lindop J, Gibson S. The concept of coping. Psychol Med 1982;12(2):385-95.
Gonzalez PA, Reed C, Novick D, Bertsch J, Haro JM. Assessment of medication adherence in cohort of patients with bipolar disorder. Pharmacopsychiatry 2010;43(7):263-70.
Lam D, Hayward P, Watkins E, Wright K, Sham P. Relapse prevention in patients with bipolar disorder: cognitive therapy outcome after 2 years. Am J Psychiatry 2005;162(2):324-9.
