ผลของการใช้ระบบแจ้งเตือนการปรับขนาดยาต่อความเหมาะสมของการใช้ยาในผู้ป่วยไตเรื้อรัง ที่เข้ารับการรักษา ณ แผนกผู้ป่วยใน โรงพยาบาลจตุรพักตรพิมาน
คำสำคัญ:
โรคไตเรื้อรัง, ระบบการปรับขนาดยา, การใช้ยาในผู้ป่วยไตเรื้อรังบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบสัดส่วนการใช้ยาไม่เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยไตเรื้อรัง ณ แผนกผู้ป่วยใน โรงพยาบาลจตุรพักตรพิมาน และศึกษามูลค่าของยาที่ประหยัดได้จากการที่ผู้ป่วยได้รับการปรับขนาดยาตามการทำงานของไต
รูปแบบการวิจัย: การวิจัยแบบกึ่งทดลอง (Quasi-experimental study)
วัสดุและวิธีการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์การคัดเข้าแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ Baseline samples 189 ครั้ง และ Trial samples 234 ครั้ง ตามลำดับ เครื่องมือที่ใช้การทดลอง คือ ระบบแจ้งเตือนการปรับขนาดยาให้เหมาะสมกับค่าการทำงานของไต (eGFR drug guard) และเก็บรวบรวมข้อมูลจากเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ในโปรแกรม HOSxP วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และเปรียบเทียบสัดส่วนโดยใช้สถิติทดสอบไคสแควร์
ผลการวิจัย: หลังทดลองพบว่า สัดส่วนการใช้ยาไม่เหมาะสมลดลงจากก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) โดยลดลงจากร้อยละ 32.80 เป็นร้อยละ 13.43 และมูลค่าของยาที่ประหยัดได้เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 26.09 (3,182.78 บาท) เป็นร้อยละ 30.38 (8,369.39 บาท)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ระบบที่พัฒนาขึ้นนี้มีประสิทธิภาพในการเพิ่มความเหมาะสมของการใช้ยาในผู้ป่วยไตเรื้อรังและช่วยประหยัดมูลค่ายาเพิ่มขึ้นได้ ควรพัฒนาระบบให้สามารถแจ้งเตือนในลักษณะ "ห้ามใช้ยา" สำหรับยาที่มีข้อห้ามในผู้ป่วยไตบกพร่อง และแจ้งเตือนเฉพาะยาที่ยังมีการปรับขนาดยาไม่เหมาะสมเท่านั้นเพื่อลดการแจ้งเตือนที่มากเกินไป
เอกสารอ้างอิง
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. ข้อมูลการบำบัดทดแทนไตในประเทศไทย พ.ศ. 2565 [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 31สิงหาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nephrothai.org/wp-content/uploads/2023/03/CKD-guideline-2565-revised-edition.pdf
วรุณกาญจน์ ทุ่งสว่าง. การปรับขนาดยาต้านจุลชีพสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่อง ณ โรงพยาบาลมหาราชนครศรีธรรมราช. มหาราชนครศรีธรรมราชเวชสาร. 2564;4(2):1-8.
ดาราพร รุ้งพราย. Delaying progression of chronic kidney disease. คู่มือการดูแลผู้ป่วยโรคไต สำหรับเภสัชกร. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: บริษัทประชาชนจำกัด; 2560.
Sah S K, Wanakamanee U, Lerkiatbundit S, Regmi B M. Drug dosage adjustment of patients with impaired renal function at hospital discharge in a teaching hospital. J Nepal Health Res Counc. 2014;12(26):54-8.
อติพล คล้ายปักษี, อัษฎางค์ พลนอก. ผลของระบบสนับสนุนการตัดสินใจทางคลินิกด้วยคอมพิวเตอร์ต่อการใช้ยาในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง. วารสารเภสัชกรรมไทย. 2563;12(2):437-51.
วินัดดา ชุตินารา, เสาวภา ทองสอดแสง, ศิรินธร ขันธหัตถ์. การติดตามและปรับขนาดยาปฏิชีวนะในผู้ป่วยที่มีการทำงานของไตบกพร่องที่นอนรักษาตัวในโรงพยาบาล. วารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาล. 2555;22(2):96-105.
Kondo Y, Ishitsuka Y, Shigemori E, Irikura M, Kadowaki D, Hirata S, et al. Awareness and current implementation of drug dosage adjustment by pharmacists in patients with chronic kidney disease in Japan: a web-based survey. BMC health services research. 2014;614-15.
Muhiyaddin R, Abd-Alrazaq A A, Househ M, Alam T, Shah Z. The impact of clinical decision support systems (CDSS) on physicians: a scoping review. The Importance of Health Informatics in Public Health during a Pandemic. 2020;470–3.
Sanford antimicrobial safety and sustainability. Antibiotic dosing guide. [อินเตอร์เน็ต]. 2023 [เข้าถึงเมื่อ 10 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก http://med.stanford.edu/bugsanddrugs/guidebook.html.
Medscape Pharmacists. Medscape [Database on the internet]. [อินเตอร์เน็ต]. 2025 [เข้าถึงเมื่อ 10 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://www.medscape.com
IBM Corporation. DRUGDEX [Database on the internet]. [อินเตอร์เน็ต]. 2025 [เข้าถึงเมื่อ 8 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.micromedexsolutions.com
UpToDate. Lexi-Drug [Database on the internet] [อินเตอร์เน็ต]. 2025 [เข้าถึงเมื่อ 10 ตุลาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.uptodate.com/contents/search
Wada R, Takeuchi J, Nakamura T, Sonoyama T, Kosaka S, Matsumoto C, et al. Clinical decision support system with renal dose adjustment did not improve subsequent renal and hepatic function among inpatients: The Japan Adverse Drug Event Study.Appl Clin Inform. 2020;11:846–56.
อริสา แสงเพ็ง, กฤษณี สระมุณี, วนรัตน์ อนุสรเสงี่ยม. การพัฒนาระบบปรับขนาดยาสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่องณ แผนกผู้ป่วยใน โรงพยาบาลปราสาท จังหวัดสุรินทร์.วารสารเภสัชกรรมไทย. 2560;9(1):280-91.
หฤทัย คุโณทัย, ราตรี แสงส่ง, ดาราณี อิศราวิชญกุล, ชาริณี มีอาษา. ผลของการพัฒนาระบบปรับขนาดยาในผู้ป่วยที่มีภาวะไตบกพร่อง ต่อความเหมาะสมของการใช้ยาในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง. วารสารเภสัชกรรมไทย. 2565;32(3):230-40.
ศิโรรัตน์ ชูสกุล, พิชญาวรรณ ศรีมงคล, ศศิธร แสงเนตร. การพัฒนาระบบการปรับขนาดยาให้เหมาะสมสำหรับผู้ป่วยในที่มีการทำงานของไตบกพร่อง โรงพยาบาลวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม. 2567;21(3).22-34.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
เวอร์ชัน
- 2025-07-25 (3)
- 2025-07-25 (2)
- 2025-07-25 (1)
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดร้อยเอ็ด
บทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิจัย และพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดร้อยเอ็ด ถือเป็น ผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้ประพันธ์ กองบรรณาธิการไม่จําเป็นต้องเห็น ด้วยเสมอไป และผู้ประพันธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
