การพัฒนาระบบการดูแลเด็กโรคสมาธิสั้น โรงพยาบาลจตุรพักตรพิมาน

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อพัฒนาและประเมินผลระบบการดูแลเด็กโรคสมาธิสั้น โรงพยาบาลจตุรพักตรพิมาน

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบ Mutual collaborative action research

วัสดุและวิธีการวิจัย : ผู้ให้ข้อมูลหลักประกอบด้วยเด็กสมาธิสั้น ผู้ปกครอง ครู และพยาบาลวิชาชีพผู้รับผิดชอบระบบดูแลผู้ป่วยเด็กสมาธิสั้นในเครือข่ายบริการ ดำเนินการตั้งแต่เดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2567 แบ่งเป็น 2 ขั้นตอน คือ ระยะพัฒนาระบบและระยะประเมินผล เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบประเมินพฤติกรรม SNAP-IV แบบประเมินการปฏิบัติและส่งต่อผู้ป่วยเด็กสมาธิสั้นและแนวคำถามสำหรับการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Percentage differences

ผลการวิจัย : 1) ปัญหาของเด็กสมาธิสั้นมีความซับซ้อนและครอบคลุมหลายด้านตั้งแต่พฤติกรรมการเรียน ครอบครัว ระบบบริการสุขภาพไปจนถึงทัศนคติของสังคม การแก้ไขปัญหาต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน เช่น โรงเรียน ครอบครัว หน่วยงานสาธารณสุขและชุมชน เพื่อให้เด็กสมาธิสั้นได้รับการดูแลที่เหมาะสม ลดผลกระทบด้านพฤติกรรมและการเรียน และสามารถใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างปกติ 2) การพัฒนาระบบการดูแลเด็กโรคสมาธิสั้น ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน คือ (1) การคัดกรองและประเมินเบื้องต้น (2) การพัฒนาศักยภาพบุคลากรและเครือข่าย (3) การวินิจฉัยและส่งต่อผู้ป่วย (4) การประสานงานการรักษา (5) การติดตามและรับยาต่อเนื่อง และ (6) การติดตามผลและการนัดหมาย และ 3) ผลการประเมินระบบการดูแลพบว่า คะแนนการประเมินมากกว่าหรือเท่ากับคะแนนมาตรฐานด้านขาดสมาธิ ด้านซน อยู่ไม่นิ่ง หุนหันพลันแล่น และด้านดื้อต่อต้านเพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 21.1, 57.21 และ 25.0 ตามลำดับ และเมื่อประเมินครู พบว่า คะแนนการประเมินมากกว่าหรือเท่ากับคะแนนมาตรฐาน ด้านขาดสมาธิ ด้านซน อยู่ไม่นิ่ง หุนหันพลันแล่น และด้านดื้อต่อต้านเพิ่มขึ้น 47.1, 57.1 และ 33.3 ตามลำดับ

สรุปและข้อเสนอแนะ : ผลการศึกษาครั้งนี้ส่งผลให้เด็กสมาธิสั้นได้รับการดูแลเพิ่มขั้นทั้ง 3 ด้าน ดังนั้น ผู้เกี่ยวข้องควรระบบการดูแลนี้ไปใช้ในหน่วยงาน