การพัฒนารูปแบบการดูแลต่อเนื่องโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนสำหรับผู้สูงอายุติดเตียง อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลต่อเนื่องโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนสำหรับผู้สูงอายุติดเตียงอำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action research)

วัสดุและวิธีการวิจัย : กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญเป็นพยาบาลวิชาชีพ จำนวน 13 คน และผู้สูงอายุติดเตียง  ที่ต้องการความช่วยเหลือในกิจวัตรประจำวันจำนวน 7 คน ญาติหรือผู้ดูแล 7 คน ภาคีเครือข่ายในชุมชนที่เป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำชุมชน 7 คน และผู้นำชุมชน 1 คน รวมทั้งหมดจำนวน 35 คน ระยะเวลาดำเนินการตั้งแต่เดือนตุลาคม 2565 – เดือนสิงหาคม 2566 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แนวคำถามสำหรับการสัมภาษณ์ แนวคำถามสำหรับการสนทนากลุ่ม แบบสังเกตการมีส่วนร่วม แบบบันทึกกิจกรรม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ paired t-test

ผลการวิจัย : รูปแบบการดูแลต่อเนื่องโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน สำหรับผู้สูงอายุติดเตียง  ประกอบด้วย 6 ขั้น การพัฒนารูปแบบ 5P1E คือ 1) P : Prepare ศึกษาและการประเมินสถานการณ์ปัญหา 2) P : Policy นโยบายวัตถุประสงค์ 3) P: Project กิจกรรม 4) P: Process จัดระบบบริการต่อเนื่อง จัดการความรู้ 5) P: Participation บทบาทการมีส่วนร่วมของชุมชน 1E: Evaluation ติดตามประเมินผลพัฒนาทักษะผู้ดูแลผู้สูงอายุ และหลังการฝึกอบรม พบว่า (1) ผู้ดูแลผู้สูงอายุมีคะแนนเฉลี่ยความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลผู้สูงอายุติดเตียงสูงกว่าก่อนการฝึกอบรม (p<.004) (2) ผู้ดูแลผู้สูงอายุติดเตียงมีคะแนนเฉลี่ยทักษะการดูแลผู้สูงอายุติดเตียงมากกว่า 80.00% และ (3) ผู้สูงอายุติดเตียงมีคุณภาพชีวิตที่ดี จำนวน 2 ราย (28.60%) และระดับปานกลางจำนวน 5 ราย (71.40%) แต่เป็นที่น่าสังเกตว่าไม่พบผู้สูงอายุติดเตียงที่มีคุณภาพชีวิตไม่ดีเลย ในด้านการมีส่วนร่วมของชุมชนความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุโดยรวมอยู่ในระดับมาก

สรุปและข้อเสนอแนะ : จากผลการวิจัยครั้งนี้ส่งผลให้กลุ่มเป้าหมายมีความรู้ความเข้าใจทักษะการดูแลและผู้สูงอายุติดเตียงมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น