ผู้ป่วยวัณโรคติดเชื้อรายใหม่ที่ได้รับ First Line Drug ในโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาผู้ป่วยติดเชื้อรายใหม่ที่เข้ารับการรักษาและเพื่อศึกษาผลข้างเคียงจากการรักษาด้วยยาต้านวัณโรค (First line drug) ในโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา

รูปแบบการวิจัย:  การศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive research)

วัสดุและวิธีการวิจัย: ประชากรศึกษาเป็นผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ ที่ขึ้นทะเบียนรักษาวัณโรคโดยใช้ยาต้านวัณโรคชนิด First line drug จำนวน 671  ราย โดยศึกษาข้อมูลจากงานเวชระเบียนและแบบบันทึกข้อมูลผลการตรวจเสมหะเพาะเชื้อวัณโรค ของผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ ในคลินิกวัณโรคแผนกผู้ป่วยอายุรกรรมโรงพยาบาลเทพรัตน์นครราชสีมา ตั้งแต่ปี 2559-2562  และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่  ร้อยละ  ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 

ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยวัณโรคติดเชื้อรายใหม่ จำนวน 671 ราย  ส่วนใหญ่ เป็นชาย (68.15%)  มีอายุตั้งแต่ 61 ปีขึ้นไป (35.03%) มีประวัติการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ (56.18%) ส่วนใหญ่มีโรคประจำตัวหรือโรคร่วม คือเบาหวาน รองลงมาเป็นผู้ติดเชื้อเอชไอวี และผลข้างเคียงจากการใช้ First line drug ได้แก่ เป็นผื่นตามผิวหนัง (16.56%) มีตับอักเสบ (7.64%) และข้ออักเสบ (arthritis) 3.18%

สรุปและข้อเสนอแนะ: การรักษาวัณโรค ที่ได้รับ  First line drug ผู้ป่วยส่วนใหญ่ได้รับผลข้างเคียงคือเป็นผื่นตามผิวหนังในร่างกาย และมีผู้ป่วยจำนวนมากเกิดภาวะแทรกซ้อนจากยาที่ส่งผลให้ผู้ป่วยบางราย   ปฏิเสธการทานยาต้านวัณโรค ซึ่งจะทำให้เกิดภาวะดื้อยาตามมาภายหลังได้ จึงควรปรับสูตรยาให้มีความเฉพาะต่อบุคคล  โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงที่สำคัญควรให้ความรู้การสร้างเสริมสุขภาพ วิธีการป้องกัน และการรักษาที่ถูกต้อง