ผลการดูแลผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุที่มีการใช้อินซูลินฉีดผ่านกิจกรรมเยี่ยมบ้าน

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อค้นหาปัญหาของผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุที่มีการใช้อินซูลินฉีดในประเด็นการเก็บรักษายา ทักษะการฉีดยา และอธิบายลักษณะปัญหาของผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุที่มีการใช้อินซูลินฉีดในด้านต่างๆ ได้แก่ ด้านร่างกาย  ด้านจิตใจ  ด้านสังคม และด้านความสามารถในการดูแลตนเอง

รูปแบบการวิจัย : การวิจัยเชิงพรรณนา

วัสดุและวิธีการวิจัย : ศึกษาในผู้ป่วยที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากศูนย์ดูแลต่อเนื่องโรงพยาบาลจังหารและได้รับการเยี่ยมบ้านอย่างน้อย 1 ครั้งในระหว่าง ตุลาคม 2562 ถึง กุมภาพันธ์ 2563 ใช้เครื่องมือเป็นแบบบันทึกการเยี่ยมบ้านของศูนย์ดูแลต่อเนื่อง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ

ผลการวิจัย : ผลการศึกษากลุ่มตัวอย่าง 26 ราย เป็นเพศหญิง 16 ราย (61.5%) เพศชาย 10 ราย (38.5%)  อายุระหว่าง 60 ปี ถึง 83 ปี ในการค้นหาปัญหาพบว่ากลุ่มตัวอย่างเก็บรักษายาไม่ถูกต้อง 18 ราย (69.2%) โดยมักพบการเก็บยาอินซูลินฉีดไว้ที่ฝาตู้เย็นเป็นส่วนใหญ่ รองลงมาได้แก่ การเก็บใต้ช่องแช่แข็ง และการเก็บไว้โดยไม่ได้แช่เย็น ในส่วนทักษะการฉีดพบว่ากลุ่มตัวอย่างยังมีทักษะการฉีดยาผิด โดยส่วนใหญ่จะหมุนปรับขนาดยาผิด รองลงมาได้แก่การฉีดบริเวณเดิมซ้ำๆจนเกิดรอยช้ำจากการฉีด เมื่อค้นหาปัญหาโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก พบปัญหาเกิดขึ้น 4 ด้าน โดยปัญหาที่พบมากที่สุดคือ  ด้านร่างกาย 17 ราย  รองลงมาได้แก่ ด้านความสามารถในการดูแลตนเอง  8 ราย  ด้านจิตใจ 7 ราย และด้านสังคม 1 ราย

สรุปและข้อแสนอแนะ : ผลการศึกษานี้สามารถนำไปใช้ในการ 1) จัดบริการ ณ สถานบริการในการให้คำแนะนำการจัดเก็บยาที่ถูกต้อง การทบทวนทักษะการฉีดยา การตรวจร่างกายเพื่อประเมินผิวหนังบริเวณฉีดยาของผู้ป่วย 2) การทำให้ผู้ดูแลและเครือข่ายชุมชนมีส่วนช่วยเหลือผู้ป่วยโดยการถ่ายทอดความรู้และทักษะด้านการใช้ยาอินซูลินฉีด อย่างไรก็ตามการศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเฉพาะผู้ป่วยที่ขึ้นทะเบียนไว้กับศูนย์ดูแลต่อเนื่องเท่านั้นหากต้องการศึกษาปัญหาที่ครอบคลุมควรทำการศึกษาในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวานสูงอายุที่มีการใช้อินซูลินฉีดทั้งหมดเพื่อให้ทราบถึงปัญหาและลักษณะของปัญหาทั้งนี้เพื่อการจัดบริการให้เหมาะสมกับช่วงวัยของผู้ป่วยมากขึ้น