รูปแบบการให้บริการการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อมารดาหลังคลอดและครอบครัว : การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ
คำสำคัญ:
รูปแบบการให้บริการการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่, มารดาหลังคลอดและครอบครัว, การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบบทคัดย่อ
การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือนแรกหลังคลอดในประเทศไทยยังต่ำกว่าเกณฑ์ ที่กำหนดไว้ ร้อยละ 50 วัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการให้บริการการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ต่อมารดาหลังคลอดและครอบครัว การทบทวนประกอบด้วย 2 ขั้นตอนคือ ขั้นกระบวนการ และผลผลิต โดยใช้เกณฑ์ Joanna Briggs Institute คัดเลือกจากงานวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative Research) งานวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) และบทความวิชาการ (Academic Article) ขั้นกระบวนการ ใช้ฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ “Google” และ “Google Scholar” ช่วงเดือนกุมภาพันธ์ 2566 ถึง มีนาคม 2567 คำสำคัญ (key word) คือ “รูปแบบการให้บริการ” “การเลี้ยงลูกด้วย นมแม่” “มารดาหลังคลอดและครอบครัว” ขั้นผลผลิต พบเอกสารเกี่ยวข้อง 16 เรื่อง ตีพิมพ์ระหว่าง พ.ศ. 2557 – 2566 เป็นบทความวิชาการ 5 เรื่อง และงานวิจัย 11 เรื่องแบ่งเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ 8 เรื่องและงานวิจัยเชิงปริมาณ 3 เรื่องเป็นภาษาอังกฤษ 1 เรื่อง และภาษาไทย 15 เรื่อง ใช้เกณฑ์ Joanna Briggs Institute (JBI) คัดเลือกตามเกณฑ์การคัดเข้ามีน่าเชื่อถืออยู่ในระดับ 1 จำนวน 1 เรื่อง ระดับ 2 จำนวน 2 เรื่อง ระดับ 3 จำนวน 3 เรื่อง ระดับ 4 จำนวน 5 เรื่องและระดับ 5 จำนวน 5 เรื่อง รูปแบบการให้บริการการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อมารดาหลังคลอดและครอบครัว ได้แก่ การจัดให้แม่และลูกอยู่ด้วยกันตลอดเวลา (rooming in) การให้ครอบครัวอยู่ช่วยเหลือตลอดเวลา การใช้แนวความรู้ 10 ด้านและการประยุกต์ใช้บันได 10 ขั้นในระยะหลังคลอด ประเด็นการค้นพบนี้เป็นความท้าทายสำหรับการทำวิจัยในอนาคต
เอกสารอ้างอิง
นงลักษณ์ คำสวาสดิ์ สมทรง บุตรตะ ชุติมา อันเนตร์และวารินทร์ โยธาฤทธิ์. สภาพปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของแม่หลังคลอดในโรงพยาบาลช่วงโควิดในประเทศไทย: การวิจัยเชิงคุณภาพแบบบรรยาย. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา 2566; 9(2): 191-204.
นพรัตน์ ธาระณะ. การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: บริษัทกรีน ไลฟ์ พริ้นติ้ง เฮ้าส์ จำกัด; 2563.
วีณา จีระแพทย์และเกรียงศักดิ์ จีระแพทย์. กลวิธีสู่ความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ธรรมดา; 2563.
นงลักษณ์ คำสวาสดิ์และวิไลลักษณ์ เผือกพันธ์. การจัดการเรียนการสอนโดยใช้สถานการณ์เสมือนจริงสำหรับนักศึกษาพยาบาล: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา 2566; 9(1): 5-17.
วรรณไพร แย้มมาและสุพัตรา นุตรักษ์. การเสริมสร้างพลังอำนาจเพื่อส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเองในการเลี้ยงบุตร ด้วยนมมารดา ของมารดาวัยรุ่น. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี 2562; 9(2): 208-16.
มาลีวัล เลิศสาครศิริ. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด : บทบาทพยาบาลและครอบครัว. วารสาร การพยาบาลและการศึกษา 2562; 12(1): 1-13.
ณัฎยา อ่อนผิว วาทินี ชุณหปราณและเจนจิรา คัณทักษ์. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องที่ทารกป่วย: บทบาทสำคัญของพยาบาล. วารสารพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยคริสเตียน 2564; 8(2): 93-109.
ปิยธิดา เฉียบแหลมและชื่นชม ยุสเซน. นมแม่มีประโยชน์หรือโทษ: แนวปฏิบัติการให้นมแม่ในสถานการณ์ การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี 2564; 4(3): หน้า 1-14.
กรรณิการ์ กันธะรักษา นันทพร แสนศิริพันธ์และปิยะภรณ์ ประสิทธิ์วัฒนเสรี. การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการเลี้ยงลูก ด้วยนมแม่ของอาจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่. พยาบาลสาร 2557; 41(พิเศษ): 158-68.
นิศาชล เศรษฐไกรกุลและชมพูนุท โตโพธิ์ไทย. สถานการณ์การให้บริการของพยาบาลนมแม่ในสถานพยาบาลของประเทศไทย. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2562; 13(4): 368-82.
จินตนา เกษเมือง. ความสัมพันธ์ระหว่างแรงสนับสนุนทางสังคม ความพึงพอใจ การปฏิบัติและระยะเวลาในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่น. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11 2557; 8(2): 457-69.
มาลีวัล เลิศสาครศิริ. การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด :บทบาทพยาบาลและครอบครัว. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2562; 12(1): 1-13.
ประวินา ปะตา อมรรัตน์ ประสีระเก. การจัดการความรู้ เรื่อง การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นโดยครอบครัวมีส่วนร่วม. วารสารวิชาการสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม 2560; 2(3): 146-53.
ชุดาณัฏฐ์ ขุนเพชรและศศิกานต์ กาละ. ประสบการณ์ความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นหลังคลอด. วารสารมหาวิยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ 2562; 11(2): 1-11.
ดวงพร ผาสุวรรณ. ความสำเร็จของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว กรณีศึกษาจังหวัดนครปฐม. วารสารเกื้อการุณย์ 2563; 27(1): 71-84.
อิงหทัย ดาจุติและศศิกานต์ กาละ. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือนของมารดาทางานนอกบ้าน. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 2021; 9(1), 107-20.
ลำพงษ์ ศรีวงศ์ชัย จันทร์เพ็ญ ชินคำ อัจฉรา วลิลุนและสุรีพร ศรีโพธิ์อุ่น. การพัฒนาโปรแกรมการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาหลังคลอดบุตรคนแรกและครอบครัว. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม 2564; 18(3): 99-112.
สุรีย์พร กฤษเจริญ ศศิกานต์ กาละ วรางคณา ชัชเวช ศิริไท พฤกษะศรีและชุลีรัตน์ เพชรวัชระไพบูลย์. ผลของการใช้แนวปฏิบัติทางคลินิกเพื่อส่งเสริมสนับสนุนและคุ้มครองการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อสมรรถนะ และระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่น. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2564; 41(1): 54-63.
รักศิริ อาวัชนาวงศ์ และทิพย์วรรณ บุณยาภรณ์. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่โดยครอบครัวมีส่วนร่วมต่อการรับรู้การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และแรงสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่จากญาติตามการรับรู้ของมารดาหลังคลอด. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 2563; 28(4): 38-48.
Pattiya Chainakin, Nantaporn Sansiriphun, Nonglak Chaloumsuk, Jirawan Deeluea. Effectiveness of the breastfeeding self-efficacy and family support enhancement program among first-time postpartum mothers: A randomized controlled trial. Pacific Rim International Journal Nursing Research 2023; 27(2): 694-107.
Nonglak Khamsawarde, Somsong Butta, Chutima Aunnat, and Warin Yuthalit. Breastfeeding Problems of Postpartum Mothers in a Hospital during the COVID-19 Pandemic in Thailand: A Qualitative Descriptive Study. Journal of Health Research and Development, Nakhon Ratchasima Provincial Public Health Office 2023; 9(2): 191-204.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความนี้ลงตีพิมพ์ในวารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น ถือเป็นผลงานทางวิชาการหรือวิจัย ผลการวิเคราะห์ตลอดจนข้อเสนอแนะเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่ใช่ความเห็นของวารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น หรือกองบรรณาธิการแต่อย่างใด ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
