โปรแกรมประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัย เขตสุขภาพที่ 7

บทคัดย่อ

เด็กปฐมวัยเป็นทรัพยากรสำคัญของสังคม เด็กจึงต้องมีพัฒนาการเต็มศักยภาพเพื่อให้เติบโตเป็นคนดี มีคุณภาพและมีความสุข สร้างสรรค์และทำประโยชน์ต่อสังคมได้ในอนาคต ในช่วงปี พ.ศ. 2558 ถึงปัจจุบัน เครื่องมือที่กระทรวงสาธารณสุขใช้ในการประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัยคือ คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย แต่พบว่า เล่มคู่มือหนา ตัวหนังสือในแต่ละหน้ามีเนื้อหามากไป ตัวหนังสือเล็ก มีศัพท์ภาษาไทยและภาษาอังกฤษที่เข้าใจได้ยาก ไม่สะดวกต่อการใช้ของผู้ลี้ยงดูเด็ก กลุ่มพัฒนาอนามัยแม่และเด็ก ศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น กรมอนามัย จึงได้พัฒนาและจัดทำคู่มือการเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยสำหรับผู้เลี้ยงดูที่เป็นปู่ย่าตายายขึ้น เมื่อได้นำคู่มือฯไปให้ผู้เลี้ยงดูเด็กทดลองใช้ในพื้นที่เขตสุขภาพที่ 7 และติดตามประเมินพัฒนาการเด็ก จากการศึกษาประสิทธิผลของคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยสำหรับผู้เลี้ยงดูเด็กปู่ย่าตายาย พบว่า เด็กมีพัฒนาการที่สมวัยเพิ่มขึ้น ดังนั้นเพื่อเป็นการพัฒนาที่ต่อเนื่อง จึงนำคู่มือฯมาพัฒนาเป็นโปรแกรมประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัย ทำให้การเข้าถึงและความครอบคลุมเรื่องการส่งเสริมและประเมินพัฒนาการเด็กของผู้เลี้ยงดูทำได้เพิ่มขึ้น โดยจุดเด่นของโปรแกรมประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัยนี้คือ สามารถคำนวณอายุและเลือกช่วงประเมินพัฒนาการของเด็กให้ผู้เลี้ยงดูได้ ทุกคนสามารถเข้าใช้โปรแกรม แม้คู่มือฯหรือโปรแกรมพัฒนาโดย ศูนย์อนามัยที่ 7 แต่ทุกเขตสุขภาพสามารถใช้โปรแกรมประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัยนี้ได้ ซึ่งผู้พัฒนามองประโยชน์สูงสุดที่เกิดขึ้นกับเด็กปฐมวัย หากผู้เลี้ยงดูมีทางเลือกหรือนวัตกรรมในการส่งเสริม เฝ้าระวัง และประเมินพัฒนาการเด็กที่หลากหลาย สามารถเข้าถึงและเลือกใช้ได้ เด็กปฐมวัยในความเลี้ยงดูของผู้เลี้ยงดูก็จะมีพัฒนาการที่สมวัย