ความชุกของมารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงในประเทศไทย: วิเคราะห์จากข้อมูลทุติยภูมิในฐานข้อมูล WHO Multi-Country Survey o n Maternal and Newborn Health
คำสำคัญ:
มารดาเกือบเสียชีวิต มารดามีอาการเจ็บป่วยอย่างรุนแรง maternal near miss, maternal morbidity, Mantel’s criteria, Waterstone’s criteriaบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การศึกษาเชิงพรรณนานี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกของมารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงด้วย
เกณฑ์ที่แตกต่างกัน ได้แก่ เกณฑ์ของ Mantel และเกณฑ์ของ Waterstone โดยศึกษาในสตรีตั้งครรภ์ที่มาคลอดในสถานพยาบาล 12 แห่งในประเทศไทย จากฐานข้อมูล WHO Multi-Country Survey on Maternal and Newborn Health วิเคราะห์ความชุกพร้อมค่าช่วงเชื่อมั่นที่ร้อยละ 95 โดยคำนึงถึงอิทธิพลของกลุ่มสตรีตั้งครรภ์ในระดับสถานพยาบาลเดียวกันผลการศึกษาพบว่าสตรีทั้งหมด 8,973 ราย คลอดด้วยวิธีทางช่องคลอด ร้อยละ 60 ให้กำเนิดทารกมีชีพจำนวน 8,894 ราย และเป็นมารดาเสียชีวิตจำนวน 2 ราย เมื่อประเมินมารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงด้วยเกณฑ์ของ Mantelและ Waterstone พบว่า มีความชุกคิดเป็นร้อยละ 0.38 (95% CI = 0.36 – 0.40) และร้อยละ 1.34 (95% CI = 1.31 – 1.36)ตามลำดับ การประเมินสถานการณ์ที่ทำให้มารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงจากทั้ง 2 เกณฑ์ให้ค่าความชุกที่แตกต่างกันมาก แต่ละเกณฑ์ต่างมีข้อจำกัดในการนำไปใช้ ทำให้ไม่สามารถสะท้อนสถานการณ์มารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงที่แท้จริงได้ ดังนั้น จึงควรพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานสำหรับประเมินสถานการณ์ที่ทำให้มารดาเกือบเสียชีวิตจากการเจ็บป่วยอย่างรุนแรงที่เหมาะสมโดยสามารถดำเนินการได้ในสถานพยาบาลทุกระดับการดูแลรักษา
Abstract
This study aimed to describe the prevalence of maternal near miss (MNM) identified by the two simple alternative criteria, Mantel’s and Waterstone’s criteria. The analysis was done in the data of 12 health facilities of Thailand from the WHO Multi-country Survey on Maternal and Newborn Health database. Prevalence with its 95% confidence intervals (CIs) adjusted for clustering effect due to health facility were estimated. Results showed that a total of 8,973 women delivered in the hospital out of which 60.4% delivered vaginally. Total live-births were 8,894 and 2 were Maternal Death. The prevalence of MNMs identified by the Mantel’s and Waterstone’s criteria was 0.38% (95%CI = 0.36 % – 0.40%) and 1.34% (95%CI = 1.31% – 1.36%), respectively.The two most common criteria gave dramatically different prevalence of MNMs in Thailand. Each criterion has some limitations and could not identify the MNMs that reflect the real situation. There is a need to develop simple and more appropriate criteria to identify MNM that can be used in any maternal health care services.
