การพัฒนาแบบวัดพฤติกรรมการดูแลเท้าในผู้ป่วยเบาหวานที่มี ภาวะเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลาย Development of A Foot Care Behavior Scale for Type 2 Diabetes Patients with Peripheral Neuropathy

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเ์ พื่อพัฒนาแบบวัดพฤติกรรมการดูแลเทา้ ในผูป้ ว่ ยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะเสื่อม
ของเส้นประสาทส่วนปลาย การศึกษาครั้งนี้แบ่งเป็น 3 ขั้นตอนคือ ขั้นตอนที่ 1 การสร้างข้อคำถามและกำหนด
รูปแบบการวัดจากการทบทวนวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง ได้ข้อคำถาม 24 ข้อ แบ่งเป็นมิติการดูแลเท้า 6 ด้าน ได้แก่
การควบคุมระดับนํ้าตาล การทำความสะอาดเท้า การตรวจเท้าด้วยตนเอง การป้องกันการบาดเจ็บ การส่งเสริม
การไหลเวียนเลือดและการบริหารเท้า และการดูแลบาดแผลเบื้องต้น ลักษณะคำตอบเป็นมาตราประมาณค่า
4 อันดับ ขั้นที่ 2 การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา และความเหมาะสมของภาษา โดยผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่านแล้ว
คำนวณหาค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา จากนั้นนำข้อคำถามมาปรับปรุงแก้ไข ขั้นตอนที่ 3 หาความเชื่อมั่น ของ
แบบวัดพฤติกรรมการดูแลเทา้ โดยนำแบบวัดที่ปรับปรุงแกไ้ ขแลว้ ไปทดลองใชกั้บอาสาสมัครผูป้ ว่ ยเบาหวานชนิด
ที่ 2 ที่มีภาวะเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลายจำนวน 30 คน ด้วยวิธีการสัมภาษณ์รายบุคคล แล้ววิเคราะห์หาความ
เชื่อมั่นของแบบสัมภาษณ์โดยใช้วิธีสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค ผลการศึกษาพบว่าแบบวัดพฤติกรรมการดูแล
เท้าในผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลายมีจำนวน 24 ข้อ โดยประเมินพฤติกรรมการดูแล
เท้าทั้งสิ้น 6 มิติ แต่ละมิติมีข้อคำถามมิติละ 4 ข้อ ลักษณะคำตอบเป็น มาตราประมาณค่า 4 อันดับโดยได้ค่า CVI
เท่ากับ 0.95 ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาคเท่ากับ 0.70 ซึ่งเป็นค่าที่ยอมรับได้ และสามารถนำแบบ
วัดพฤติกรรมการดูแลเทา้ นี้ไปใชส้ ำหรับประเมินประสิทธิผลของการใหโ้ ปรแกรมการดูแลเทา้ ในผูป้ ว่ ยเบาหวานที่มี
ภาวะเสื่อมของเส้นประสาทส่วนปลายต่อไป

The purpose of this study was to develop a diabetes foot self-care behavior scale on type 2
diabetic patients with peripheral neuropathy. The study consisted of three phases: in phase 1,items-generation were carried out through a literature review. There were 24 items with six dimensions of foot care behavior such as blood sugar control, foot hygiene, foot self examination, injury prevention,improve blood circulation and foot exercise, and basic wound care. The answer for each item was 4-point rating scale. In phase 2, twenty four items of the foot care behavior scale were assessed the content validity and the appropriateness in language by five experts. The content validity index (CVI) was calculated and corrected the item before being applied to the sample group. In phase 3, the reliability of the questionnaire was tested by means of individual interview in 30 diabetic patients who were type 2 diabetic patients with peripheral neuropathy and analyzed by using Cronbach Alpha Coefficient. The results
were found that there were 24 items and 6 dimensions of a foot care behavior scale for patients with
peripheral. Each dimention contained 4 items, the answer for each item was 4-point rating scale. Content
validity index was 0.95, Cronbach Alpha Coefficient was 0.70, which was acceptable. A foot care behavior
scale could be applied as a tool to determine the effectiveness of a foot care program in diabetic patients
with peripheral neuropathy.