การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลทางคลินิกเพื่อส่งเสริมการเคลื่อนไหวของลำไส้หลังผ่าตัดในผู้ป่วยผ่าตัดช่องท้องฉุกเฉินที่ได้รับการระงับความรู้สึกแบบทั่วร่างกาย

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินผลแนวปฏิบัติการพยาบาลทางคลินิกเพื่อส่งเสริมการเคลื่อนไหวของลำไส้หลังผ่าตัดในผู้ป่วยผ่าตัดช่องท้องฉุกเฉินที่ได้รับการระงับความรู้สึกแบบทั่วร่างกาย ตามการใช้หลักฐานเชิงประจักษ์การพยาบาลของซูคัพ ทำการศึกษา 3 ระยะ 1) ค้นหาปัญหาทางคลินิก 2) ค้นหาหลักฐานเชิงประจักษ์ และ 3) การทดลองใช้แนวปฏิบัติ กลุ่มตัวอย่าง คือ วิสัญญีพยาบาลและพยาบาลประจำหอผู้ป่วย 13 คน ผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดเปิดช่องท้องฉุกเฉิน 10 คน โดยการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือประกอบด้วย 1) แนวปฏิบัติการพยาบาลทางคลินิก 2) แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป 3) แบบประเมินการฟื้นตัวด้านการทำงานของลำไส้ 4) แบบประเมินคุณภาพแนวปฏิบัติ และ 5) แบบประเมินความเป็นไปได้ในการนำแนวปฏิบัติการพยาบาลไปใช้ มีค่าดัชนีความตรงเท่ากับ .97, 1, 1, 1 และ 1 ตามลำดับ  วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์ความแตกต่างของค่าคะแนนเฉลี่ยการฟื้นตัวด้านการทํางานของลําไส้ ระหว่างช่วงเวลา 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด 48 ชั่วโมง   หลังผ่าตัด และ 72 ชั่วโมงหลังผ่าตัดด้วยสถิติ One-Way Repeated Measures ANOVA

ผลการศึกษาพบว่า 1) ก่อนใช้แนวปฏิบัติผู้ป่วยมีอาการท้องอืดแน่นท้องร้อยละ 80.60 และการเคลื่อนไหวลำไส้ล่าช้าหลังผ่าตัดร้อยละ 8.96 2) แนวปฏิบัติการพยาบาลประกอบด้วย 3 ระยะ คือ (1) ก่อนระงับความรู้สึก (2) ขณะระงับความรู้สึก และ (3) หลังระงับความรู้สึก มีค่าดัชนีความตรงเท่ากับ .97 ประเมินคุณภาพแนวทางปฏิบัติสำหรับการวิจัยและการประเมินผล (Appraisal of Guideline for Research & Evaluation II; AGREE II) ทุกหมวดได้มากกว่าร้อยละ 70  และ 3) การทดลองใช้แนวปฏิบัติการพยาบาลพบว่า ค่าคะแนนเฉลี่ยการฟื้นตัวด้านการทำงานของลำไส้ใน 24, 48 และ 72 ชั่วโมงหลังผ่าตัดมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แนวปฏิบัติการพยาบาลนี้มีคะแนนความเป็นไปได้ในการนำไปใช้อยู่ในระดับสูงร้อยละ 100 ดังนั้นควรมีการนำไปใช้ในกลุ่มผู้ป่วยผ่าตัดช่องท้องประเภทอื่นเพิ่มเติม