ผลของโปรแกรมการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวันต่อสมรรถภาพ ทางกาย สภาวะอาการและคุณภาพชีวิตของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

ผู้แต่ง

  • สุภาภรณ์ ด้วงแพง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
  • พัทธ์ชนก วิถีธรรมศักดิ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
  • ปวริศา กำจายกิตติกุล โรงพยาบาลพนัสนิคม

คำสำคัญ:

กิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวัน สมรรถภาพทางกาย สภาวะอาการ คุณภาพชีวิต ปอดอุดกั้นเรื้อรัง

บทคัดย่อ

การปฏิบัติกิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวันเป็นแนวทางหนึ่งในการออกกำลังกายและฟื้นฟูสมรรถภาพปอดในผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง การวิจัยกึ่งทดลองนี้เป็นศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวันต่อสมรรถภาพทางกาย สภาวะอาการ และคุณภาพชีวิตของผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่ได้รับการรักษาที่คลินิกโรคหอบหืดและปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง ในภาคตะวันออก จำนวน 38 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 19 รายโดยการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มตัวอย่างในกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมส่งเสริมกิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวันและเก็บข้อมูลทุก 3 เดือน จำนวน 3 ครั้ง กลุ่มควบคุมได้รับการรักษาตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ แบบบันทึกสมรรถภาพทางกายด้วยการเดินในระยะเวลา 6 นาที แบบประเมินสภาวะอาการ และแบบวัดคุณภาพชีวิต โดยแบบประเมินสภาวะอาการ และแบบวัดคุณภาพชีวิตผ่านการหาความเชื่อมั่นโดยใช้สัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ .90 และ .86 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา สถิติทดสอบค่าที สถิติไคสแควร์ และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ

            ผลการวิจัยพบว่า 1) กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยสมรรถภาพทางกายในระยะระหว่างการทดลองสูงกว่าระยะก่อนการทดลอง (Mdiff = -61.89, p < .05) และมีคะแนนเฉลี่ยคุณภาพชีวิตในระยะสิ้นสุดการทดลองสูงกว่าระยะก่อนการทดลอง (Mdiff = 11.70, p < .05) และระยะระหว่างการทดลองสูงกว่าระยะก่อนการทดลอง (Mdiff = 12.76, p < .05) และ              2) คะแนนเฉลี่ยสภาวะอาการในกลุ่มทดลองต่ำกว่ากลุ่มควบคุม (Mdiff = .54, p < .05) ทั้งนี้พยาบาลควรมีการส่งเสริมกิจกรรมทางกายในชีวิตประจำวันอย่างต่อเนื่องเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้ที่เป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

References

Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease [GOLD]. Global strategy for prevention, diagnosis and management of COPD: 2023 Report [Internet]. 2023. [cited 2022 May 19]. Available from: https:// https:// goldcopd.org/2023-gold-report-2/

Central Chest Institute of Thailand, Department of Medical Services. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD). [internet]. 2020.[ cited 2022 Aug 22]. Available from: https://dhes.moph.go.th/wp-content/ uploads/2019/01/8.-one-page-COPD-edit-8-10-61.pdf (in Thai)

Sharma K, Joshi S. Quality of life of patients with chronic obstructive pulmonary disease in Chitwan, Nepal: a pilot study report. Int J Med Sci Public Health. 2015;4(9):1235-41.

Lee SH, Kim KU, Lee H, Kim YS, Lee MK, Park HK. Factors associated with low-level physical activity in elderly patients with chronic obstructive pulmonary disease. Korean J Intern Med. 2018;33(1):130-7.

Scheermesser M, Reicherzer L, Beyer S, Gisi D, Rezek S, Hess T, et al. The influence of pulmonary rehabilitation and counselling on perceptions of physical activity in individuals with COPD–a qualitative study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2021;16:2337-50

Ramon MA, Ter Riet G, Carsin AE, Gimeno-Santos E, Agustí A, Antó JM, et al. The dyspnea–inactivity vicious circle in COPD: development and external validation of a conceptual model. Eur Respir J. 2018;52(3):1-11

Dürr S, Zogg S, Miedinger D, Steveling EH, Maier S, Leuppi JD. Daily physical activity, functional capacity and quality of life in patients with COPD. COPD: J Chronic Obstr Pulm Dis. 2014;11(6):689-96.

Zeng Y, Jiang F, Chen Y, Chen P, Cai S. Exercise assessments and trainings of pulmonary rehabilitation in COPD: a literature review. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13:2013-23.

Spruit MA, Singh SJ, Garvey C, ZuWallack R, Nici L, Rochester C, et al. An official American Thoracic Society/ European Respiratory Society statement: key concepts and advances in pulmonary rehabilitation. Am J Respir Crit Care Med. 2013;188(8):e13-64.

Incorvaia C, Russo A, Foresi A, Berra D, Elia R, Passalacqua G, et al. Effects of pulmonary rehabilitation on lung function in chronic obstructive pulmonary disease: the FIRST study. Eur J Phys Rehabil Med. 2014;50(4): 419-26.

Duangphaeng S, Baramee C. Symptom group, functional condition and quality of life for people with chronic obstructive pulmonary disease [internet]. 2012.[ cited 2022 Aug 22]. Available from: http://dspace.lib.buu.ac.th/ xmlui/handle/1234567890/814 (in Thai)

Ding B, Judge D, Small M, Bent-Ennakhil N, Siddiqui S. Functional performance in patients with COPD: association with treatment regimen, GOLD group, lung function, and symptom burden in a cross-sectional study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018;13:2785-96.

Oates GR, Niranjan SJ, Ott C, Scarinci I, Schumann C, Parekh T, et al. Adherence to pulmonary rehabilitation in COPD: a qualitative exploration of patient perspectives on barriers and facilitators. J Cardiopulm Rehabil Prev. 2019;39(5):344-9.

Hospes G, Bossenbroek L, Ten Hacken NH, van Hengel P, de Greef MH. Enhancement of daily physical activity increases physical fitness of out clinic COPD patients: results of an exercise counseling program. Patient Educ Couns. 2009;75(2):274-8.

Locke EA, Latham GP. New directions in goal-setting theory. Curr Dir Psychol Sci. 2006;15(5):265-8.

Bandura, A. Social foundations of though and action: a social cognitive theory. Michigan: Prentice-Hall; 1986.

Armstrong M, Winnard A, Chynkiamis N, Boyle S, Burtin C, Vogiatzis I. Use of pedometers as a tool to promote daily physical activity levels in patients with COPD: a systematic review and meta-analysis. Eur Respir Rev. 2019;28:1-13.

Polit DF, Beck CT. Nursing research generating and assessing evidence for nursing practice. 9th ed. Philadelphia Lippincott Williams & Wilkin; 2012.

Crapo R, Casaburi R, Coactes A, Enrigth P, Macintyre N, Mckay R. Guideline for the Six-Minute Walk Test: America Journal of Respiratory and Critical Care medicine. [internet]. 2002. [cite 2022 Sep 8]. Available from: https://doi.org/10.1164/ajrccm.166.1.at1102

Working Group for the Development of Public health service practice guidelines for chronic obstructive pulmonary disease. public health service practice guidelines chronic obstructive pulmonary disease 2010. Bangkok; Union Ultraviolet. 2010. p.49-50 (in Thai)

Jones PW, Quirk F, Baveystock C. The St George’s respiratory questionnaire. Respir Med 1991;85:25-31.

Pimenta S, Silva CG, Flora S, Hipólito N, Burtin C, Oliveira A, et al. What motivates patients with COPD to be physically active? a cross-sectional study. J Clin Med. 2021;10(23):5631.

Dale MT, McKeough ZJ, Troosters T, Bye P, Alison JA. Exercise training to improve exercise capacity and quality of life in people with non-malignant dust-related respiratory diseases. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015;11:1-39

Apiratanawong S, Deenan A, Deoisres W. Effects of the individualized physical activity program on quality of life among persons with chronic obstructive pulmonary disease. Journal of Health and Nursing Research. 2018;34(3):55-64.

Ekren PK, Gürgün A, Uysal FE, Tuncel Ş, Deniz S, Karapolat H, et al. Effects of pulmonary rehabilitation in patients with mild-to-moderate chronic obstructive pulmonary disease: bottom of an iceberg. Turk J Phys Med Rehabil. 2018;64(2):162-9.

Lahham A, McDonald CF, Moore R, Cox NS, Rawlings S, Nichols A, et al. The impact of home-based pulmonary rehabilitation on people with mild chronic obstructive pulmonary disease: a randomised controlled trial. Clin Respir J. 2020;14(4):335-44.

Tsiligianni I, Sifaki-Pistolla D, Gergianaki I, Kampouraki M, Papadokostakis P, Poulonirakis I, et al. Associations of sense of coherence and self-efficacy with health status and disease severity in COPD. NPJ Prim Care Respir Med. 2020;30(1):1-6.

Seetee S, Terathongkum S, Maneesriwongul W, Vallipakorn SA. Effect of pulmonary rehabilitation program with meditation on perceived self-efficacy, pulmonary rehabilitation behavior, exercise tolerance, and dyspnea in patients with chronic obstructive pulmonary disease. J Med Assoc Thai. 2016;99(7):828-38.

Wan ES, Kantorowski A, Homsy D, Teylan M, Kadri R, Richardson CR, et al. Promoting physical activity in COPD: insights from a randomized trial of a web-based intervention and pedometer use. Respir Med. 2017;130: 102-10.

Garvey C, Bayles MP, Hamm LF, Hill K, Holland A, Limberg TM, et al. Pulmonary rehabilitation exercise prescription in chronic obstructive pulmonary disease: review of selected guidelines. J Cardiopulm Rehabil Prev. 2016;36(2):75-83.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-03-17