ความรอบรู้ด้านสุขภาพ อาสาสมัครสา ประสิทธิผลของรูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันโรคไตเรื้อรัง ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน โรคไตเรื้อรังบทคัดย่อ
อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านเป็นต้นแบบในการสร้างสุขภาพในชุมชน จึงจำเป็นต้องได้รับการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการจัดการโรคไตเรื้อรังในชุมชน การศึกษาแบบกึ่งทดลองครั้งนี้เป็นมีวัตุประสงค์เพื่อ ศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการป้องกันโรคไตเรื้อรัง ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง กลุ่มตัวอย่างคือ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านคัดเลือกด้วยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน จำนวนกลุ่มละ 72 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย รูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพซึ่งพัฒนาจากแนวคิดความรอบรู้ด้านสุขภาพของนัทบีม โดยใช้การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมผ่านสื่อรูปแบบต่าง ๆ และแอพพลิเคชั่นไลน์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังใช้ระยะเวลาดำเนินการ 6 เดือน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติที
ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังเข้าร่วมการทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีค่าคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังสูงกว่าก่อนได้รับก่อนการเข้าร่วมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลจากการวิจัยครั้งนี้แสดง
ให้เห็นว่ารูปแบบการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพช่วยให้อสม.มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการป้องกันโรคเพิ่มขึ้น ดังนั้นจึงควรนำไปประยุกต์ใช้ตามบริบทของชุมชน
References
Cooperatives of Thailand, 2011.
2. Department of Health Service Support. Program for VHV Specialization. Nonthaburi: End Design, 2012.
3. Kumaresan J. Health Literacy Work of the World Health Organization. In: Health Literacy Perspectives. Health
Literacy Improving Health, Health Systems, and Health Policy around the World. National Academy Press, 2013.
4. Sorensen K, Van den broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, et al. Health Literacy and Public Health: A Systematic
Review and Integration of Definitions and Models. BMC Public Health 2012;12:80-93.
5. Department of Health. National Health Literacy Survey Project for Thai People Aged 15 Years and above (phase 1).
Health Systems Research Institute (HSRI), 2018.
6. Luyckx VA, Tonelli M, Stanifer JW. The Global Burden of Kidney Disease and The Sustainable Development
Goals. Bull World Health Organ 2018; 96(6): 414–422D.
7. Thailand Renal Replacement Therapy. Registry Report, 2018.
8. Sintu, S., & Wongrod P. Case Management for Diabetes and Blood Pressure Bangkok: Wattana Printing, 2013.
9. The national collaborating central for chronic condition chronic kidney disease: national clinical guideline for early
identification and management in adults in primary and secondary care. Royal College of Physicians (UK), 2008.
10. Chuencharoensuk K. The Analysis Study of Primary Health Care Development Plan for Leading the Operations of
the Health Region of Thailand during the Budget Year 2012-2016. Journal of Department of Health Service Support
2019;15(3):27-38.
11. Jiamjariyaporn T, Ingsathit A, Tungsanga K, Banchuin C, Vipattawat K, Kanchanakorn S, et.al. Effectiveness
of Integrated Care on Delaying Chronic Kidney Disease Progression in Rural Communities of Thailand (ESCORT
study): Rationale and Design of the Study. BMC Nephrology 2014; 15:99. doi: 10.1186/1471-2369-15-99.
12. Sutheeraprasert P, & Kankarn W. The Effectiveness of Encourage Family and Village Health Volunteers
Participation Program to Delayed the Progression of Chronic Kidney Disease in Urban Area of Khon Kaen Province.
Journal of Nursing and Health Care 2018;36(4):42-51.
13. Tejativaddhana P, & Kitreerawutiwong N. Effectiveness of a Training Program for the Village Health Volunteers in
Providing Community Care for Patients with Cerebrovascular Disease Using the Context Based Learning (CBL)
Approach. Journal of Nursing and Health Care 2014; 32(1): 87-96.
14. Nutbeam D. Health literacy as a Public health Goal: a challenge for Contemporary Health Education and Community
Strategies into the 21st Century. Health Promotion International 2000;15(3): 259-67.
15. Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Second Edition. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum
Associates, Publishers; 1988.
16. Lumrod N, Kalampakorn S, & Sillabutra J. Effects of a Capacity Building Program on Health Literacy in Smoking
Cessation on Village Health Volunteers in Pathum Thani Province. Journal of Health Science Research
2019;13(1):84-94.
17. Mackert M, Mabry-Flynn A, Champlin S, Donovan EE, & Pounders K. Health literacy and health information
technology adoption : the potential for a new digital divide. Journal of Medical Internet Research 2016; 18(10):
e264. doi:10.2196/jmir.6349.
18. Mongkholmafai J, Songserm N, Sansiritaweesook G, & Kankarn W. The Effects of Health Promotion Program and
Self-help Group on Preventive Overweight Behaviors among Village Health Volunteers in Loei Nok Tha District,
Yasothon Province. Journal of Nursing and Health Care 2018;36(4):157-66.
