ผลของการเยี่ยมบ้านแบบเสริมพลังโดยใช้ผังเครือญาติเพื่อป้องกันโรคเบาหวาน และ ความดันโลหิตสูงของประชาชนกลุ่มเสี่ยงThe Effect of Empowering Home Visit Using the Family Genogram for Prevention of Diabetes Mellitus and Hypertension among High Risk Population

บทคัดย่อ

กลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรังนั้นถือเป็นปัญหาใหญ่ที่กำลังทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ และที่สำคัญเป็นสาเหตุหลักการเสียชีวิต แต่สามารถป้องกันได้ เพราะสาเหตุหรือปัจจัยเสี่ยงหลักส่วนใหญ่เกิดจากพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม การเยี่ยมบ้านเป็นวิธีการให้บริการสาธารณสุขเชิงรุก ครอบคลุม งานส่งเสริมและป้องกัน กลุ่มเสี่ยง ให้สามารถพัฒนาการดูแลสุขภาพและปฏิบัติตนให้มีสุขภาพดี

                การศึกษาครั้งนี้เป็นแบบกึ่งทดลอง กลุ่มเดียวเปรียบเทียบก่อนและหลังการทดลอง วัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาผลของการเยี่ยมบ้านแบบเสริมพลังโดยใช้ผังเครือญาติเพื่อป้องกันโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูงของประชาชนกลุ่มเสี่ยง กลุ่มตัวอย่างคือ ประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน และความดันโลหิตสูงจำนวน 100 รายคัดเลือกโดยการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มตัวอย่างเข้าร่วมโปรแกรมการเยี่ยมบ้านแบบเสริมพลังโดยใช้ผังเครือญาติเพื่อป้องกันโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ระยะเวลา 6 เดือน ประกอบด้วย การเยี่ยมบ้าน จัดทำผังเครือญาติ บริบทด้านปัจจัยเสี่ยง การเสริมพลังตามกระบวนการ สร้างสัมพันธภาพ สังเกต และให้ข้อเสนอแนะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรค ประเมินผลลัพธ์ทางคลินิก และพฤติกรรมการป้องกันโรค วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเปรียบเทียบ Paired simple t-test

               ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงมีอายุเฉลี่ย 62 ปี ประกอบอาชีพเกษตรกรรม รายได้เฉลี่ยต่อเดือน 2,158.70 บาท หลังการเข้าร่วมโปรแกรมการเยี่ยมบ้านเสริมพลังใช้ผังเครือญาติกลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันโรค ด้านการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย และการจัดการกับความเครียดเพิ่มสูงขึ้นกว่าก่อนเข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ผลลัพธ์ทางคลินิก ได้แก่ ระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด และดัชนีมวลกายดีขึ้นกว่าก่อนเข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05