การดูแลสตรีตั้งครรภ์ไม่ตั้งใจ : บทบาทของพยาบาลผดุงครรภ์ Caring for the Women with Unintended Pregnancy: The Nurse Midwife Roles
บทคัดย่อ
“สตรีทุกคนมีสิทธิที่จะเลือกสุขภาพอนามัยที่เหมาะสมต่อร่างกายตนรวมถึงการดูแลเรื่องการยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย....สตรีสามารถกำหนดอนาคตของตนได้...ได้รับการเอาใจใส่จากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพอนามัยการเจริญพันธุ์...ทั่วโลก...เพื่อยุติการปฏิบัติที่ไม่เท่าเทียมต่อร่างกายตนเองจนนำมาซึ่งการเสียชีวิตอย่างไม่ยุติธรรม...”1
ข้อความข้างต้นเป็นคำประกาศเพื่อปกป้องสิทธิต่อเนื้อตัวร่างกายตนเองของสตรีข้างต้น มีมาตั้งแต่ พ.ศ. 2516 โดยองค์กรเอกชนนานาชาติ Ipas1 ซึ่งเป็นแนวคิดความเป็นแม่อย่างปลอดภัยและสิทธิความเสมอภาคของสตรีเกิดจากการเรียกร้องของนักสตรีนิยมในเรื่องสิทธิสตรีที่ชี้ให้เห็นว่าสตรีสูญเสียอำนาจในการควบคุมร่างกายและชีวิตตน สะท้อนให้เห็นถึงการถูกเอาเปรียบด้านสุขภาพจากสังคมบนแนวคิดพื้นฐานทางชีววิทยาที่มากำหนดบทบาทสตรี คือ การตั้งครรภ์ การเลี้ยงดูลูก และความรับผิดชอบในบ้าน สังคม แบบชายเป็นใหญ่2
ปัจจุบันมีสตรีจำนวนไม่น้อยที่ต้องเผชิญกับสถานการณ์การตั้งครรภ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจซึ่งเธอเหล่านั้นยังไม่พร้อมที่จะมีบุตรและอาจเกิดจากความไม่รู้ ไม่ได้คุมกำเนิด ใช้วิธีการคุมกำเนิดไม่ถูกต้องหรือล้มเหลวในการใช้วิธีคุมกำเนิด สถานการณ์การตั้งครรภ์ในลักษณะนี้ย่อมนำมาซึ่งความยากลำบากในการตัดสินใจ ว่าจะเลือกตั้งครรภ์ต่อไป หรือเลือกสิ้นสุดการตั้งครรภ์ พยาบาลผดุงครรภ์จึงเป็นกลุ่มบุคลากรสุขภาพที่มีบทบาทสำคัญในการจัดการดูแลเมื่อเกิดการตั้งครรภ์ที่ไม่ตั้งใจ โดยมีเป้าหมายของการนำมาซึ่งสุขภาวะที่สมดุลของสตรีวัยเจริญพันธุ์ในทุกช่วงวัย