การสอบสวนการระบาดโรคอาหารเป็นพิษ โรงเรียน A อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา วันที่ 13-18 กันยายน 2567
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
เมื่อวันที่ 12 กันยายน 2567 สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา ได้รับแจ้งจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา พบผู้ป่วยสงสัยโรคอาหารเป็นพิษเป็นกลุ่มก้อนในโรงเรียน A อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลาจำนวน 54 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่ มีอาการอาเจียน ท้องเสีย ปวดศีรษะ มีไข้ ทีมปฏิบัติการสอบสวนโรคดำเนินการสอบสวนโรคระหว่างวันที่ 13-18 กันยายน 2567 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการระบาด ลักษณะทางระบาดวิทยา ค้นหาสาเหตุ แหล่งโรคและปัจจัยเสี่ยง และให้ข้อเสนอแนะมาตรการควบคุมป้องกันโรคที่เหมาะสม ทำการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา ศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์ และศึกษาสิ่งแวดล้อมของโรงเรียน รวมทั้งเก็บตัวอย่างส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผลการศึกษาพบผู้ป่วยโรคอาหารเป็นพิษในโรงเรียนแห่งนี้ รวม 78 ราย Attack rate ร้อยละ 33.3 (78/234) ค่ามัธยฐานอายุ 14.5 ปี อายุระหว่าง 3-55 ปี ครูมีอัตราป่วยสูงสุดร้อยละ 48.8 รองลงมาเป็นนักเรียนร้อยละ 30.8 และบุคลากรอื่น ๆ ร้อยละ 22.7 ผู้ป่วยมีอาการอาเจียนมากที่สุด ร้อยละ 75.6 รองลงมาคือ ปวดท้อง ร้อยละ 74.4 และคลื่นไส้ ร้อยละ 67.9 การระบาดครั้งนี้เกิดจากแหล่งโรคร่วมแบบต่อเนื่อง ผลการตรวจตัวอย่างอุจจาระ 6 ราย พบเชื้อ Aeromonas caviae 1 ราย และ Norovirus GII 1 ราย ผลการตรวจตัวอย่างอาเจียน พบเชื้อ Norovirus GII 1 ราย ผลการตรวจตัวอย่างน้ำใช้ พบเชื้อ Aeromonas caviae 1 ตัวอย่าง ปัจจัยเสี่ยงพบว่าบ่อน้ำบาดาลที่เป็นแหล่งน้ำใช้อยู่ห่างจากบ่อเกรอะน้อยกว่าเกณฑ์มาตรฐาน สรุปและวิจารณ์ เชื้อสาเหตุของการระบาดโรคอาหารเป็นพิษครั้งนี้ ได้แก่ เชื้อแบคทีเรีย Aeromonas และเชื้อไวรัส Norovirus GII โดยมีการปนเปื้อนเชื้อในระบบน้ำ จึงแนะนำให้โรงเรียนปรับปรุงคุณภาพน้ำใช้จากแหล่งน้ำบาดาล โดยการทำลายเชื้อในระบบ เพิ่มระบบเติมคลอรีนอัตโนมัติ หรือพิจารณาการใช้แหล่งน้ำประปาส่วนภูมิภาค
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่พิมพ์ในวารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ถือว่าเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัยและวิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเอง ไม่ใช่ความเห็นของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง หรือคณะบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
เอกสารอ้างอิง
กองโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค. คู่มือแนวทางสำหรับครู เรื่องการป้องกันควบคุมโรคอาหารเป็นพิษในโรงเรียน(ฉบับปรับปรุง ปี 2563). สมุทรปราการ: ทีเอส อินเตอร์พริ้นท์; 2563.
กรมควบคุมโรค [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; c2019. อาหารเป็นพิษ (Food Poisoning); 2562 [เข้าถึงเมื่อ 11 พ.ย. 2567]; [ประมาณ 1 น.]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=10
ถนอมพงษ์ เสถียรลัคนา, เฉลิมศรี ภุมมางกูร, พุทธรัตน์ ขันอาษา. ข้อแนะนำในการรักษาโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันสำหรับเภสัชกรชุมชน. วารสารเภสัชศาสตร์อีสาน. 2561;14(4):1-17.
แพลตฟอร์มเฝ้าระวังโรคดิจิทัล Digital Disease Surveillance [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; C2024 Digital 506; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 6 ก.พ. 2568]; [ประมาณ 1 น.] เข้าถึงได้จาก: https://ddsdoe.ddc.moph.go.th/ddss/
CDC Food Safety [Internet]. United States: Center for Disease Control and Prevention; c2024. Symptoms of Food Poisoning; 2024 [cited 2024 Nov 12]; [about 1 screen]. Available from: https://www.cdc.gov/food-safety/signs-symptoms/index.html
FDA U.S. Food and Drug Administration [Internet]. United States: U.S. Food and Drug Administration; c2022. What You Need to Know about Foodborne Illnesses; 2022 [cited 2024 Nov 12]; [about 1 screen]. Available from: https://www.fda.gov/food/consumers/what-you-need-know-about-foodborne-illnesses
Government of Canada [Internet]. Canada: Public Health Agency of Canada; c2011. Pathogen safety data sheet: Infectious substances - Aeromonas; 2012 [cited 2024 Nov 12]; [about 1 screen]. Available from: https://www.canada.ca/en/public-health/services/laboratory-biosafety-biosecurity/pathogen-safety-data-sheets-risk-assessment/aeromonas-hydrophila.html
Maunula L, Miettinen IT, von Bonsdorff CH. Norovirus outbreaks from drinking water. Emerg Infect Dis. 2005 Nov;11(11):1716-21.
บุญรัก ธำรงลักษณ์กุล, กรรณิการ์พินิจ. การระบาดของโรคอาหารเป็นพิษในนักท่องเที่ยวที่เข้าพักในรีสอร์ทแห่งหนึ่งตำบลแกลง อำเภอเมืองจังหวัดระยองวันที่ 7-9 กรกฎาคม 2559. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2560;48(ฉบับพิเศษ):S21-S30.
ชุลีพร จิระพงษา. สรุปรายงานการเฝ้าระวังโรค ประจำปี 2558. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2558.
ฆาลิตา อานนท์, นราศักดิ์ บ่อหนา, ปริยา ศานุพงศ์, พัชรกัญญ์ ไกรนรา, กาญจนา รินทอง, สุรศักดิ์ นุ้ยเซ้ง และคณะ. การสอบสวนการระบาดของโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันจากเชื้อไวรัสในโรงเรียนประถมศึกษาเอกชนแห่งหนึ่ง ตำบลแม่น้ำ อำเภอเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี วันที่ 13-17 กรกฎาคม 2558. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2558;46(36):561-68.
