การตรวจวิเคราะห์เชื้อ Salmonella spp. และ Salmonella Enteritidis ในตัวอย่างเนื้อหมู เนื้อไก่ และเนื้อวัว ที่วางจำหน่ายภายในห้างสรรพสินค้า เขตอำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย ด้วยวิธีทางชีวเคมี และเทคนิค Conventional PCR
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความสำคัญ: โรคติดเชื้อซาลโมเนโลซิส (Salmonellosis) เป็นหนึ่งในโรคติดต่อทางเดินอาหารที่เป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุข โดยมีสาเหตุมาจากเชื้อซาลโมเนลลา (Salmonella spp.) ซึ่งพบได้ทั่วไปในสิ่งแวดล้อม แหล่งน้ำ และวัตถุดิบที่ใช้ประกอบอาหาร
วัตถุประสงค์: เป็นการตรวจวิเคราะห์เพื่อสำรวจการปนเปื้อนของเชื้อ Salmonella spp. และ Salmonella Enteritidis ที่แยกจากตัวอย่างเนื้อสัตว์ที่วางจำหน่ายภายในห้างสรรพสินค้า เขตอำเภอเมืองเลย จังหวัดเลย
วิธีการวิจัย: เก็บตัวเนื้อสัตว์แบบสุ่ม ตัวอย่างละ 300 กรัม จำนวน 3 ชนิด ได้แก่ เนื้อหมู เนื้อไก่ และเนื้อวัว จากห้างสรรพสินค้า 3 แห่ง จำนวน 3 ครั้ง (เดือน เมษายน มิถุนายน และสิงหาคม) รวมทั้งสิ้น 27 ตัวอย่าง จากการตรวจวิเคราะห์ขั้น non selective enrichment ขั้น selective enrichment และขั้น selective plating ทำการตรวจขั้นยืนยันผลด้วย 1. วิธี conventional method โดยการย้อมสีแบบแกรม (Gram’s staining) 2. การทดสอบทางชีวเคมีด้วยอาหารเลี้ยงเชื้อ triple sugar iron agar (TSI) และ motility indole lysine medium (MIL) และ 3. การตรวจวิเคราะห์ด้วยเทคนิค conventional Polymerase Chain Reaction (cPCR) เพื่อยืนยันในระดับสกุล และระดับซีโรวาร์
ผลการศึกษา: จากเนื้อสัตว์จำนวน 27 ตัวอย่าง พบเชื้อที่คาดว่าจะเป็น Salmonella spp. ได้ 81 isolates โดยในจำนวนนี้ได้ทำการตรวจยืนยัน พบการปนเปื้อนของเชื้อ Salmonella spp. เฉพาะในตัวอย่างเนื้อไก่จำนวน 8 isolates (ร้อยละ 9.88) เมื่อตรวจยืนยันในระดับซีโรวาร์ พบเป็นเชื้อ S. Enteritidis จำนวน 7 isolates (ร้อยละ 8.64) ซึ่งจากผลการศึกษาพบว่าประเภทของเนื้อสัตว์แต่ละชนิดมีผลต่อการปนเปื้อนของเชื้อ Salmonella spp. และเชื้อ S. Enteritidis อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p <0.05)
สรุป: การศึกษาในครั้งนี้พบ Salmonella spp. ในตัวอย่างเนื้อไก่ โดยเมื่อวิเคราะห์ในระดับซีโรวาร์พบส่วนใหญ่เป็น S. Enteritidis
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
1.กรมควบคุมโรค. อาหารเป็นพิษ (Food Poisoning) [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กลุ่มระบาดวิทยาโรคติดต่อ; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 11 ต.ค. 2567] เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d =10
2.Grimont PA, Weill FX. Antigenic formulae of the Salmonella Serovars [Internet]. 9th ed. Paris: WHO Collaborating Centre for Reference and Research on Salmonella, Institut Pasteur; 2007. [cited 2024 May 1]. Available from: https://www.pasteur.fr/sites/default/ files/veng_0.pdf
3.ชลธิชา จินาพร. การพัฒนาเทคนิคทางภูมิคุ้มกันวิทยาเพื่อใช้ในการตรวจสอบและจำแนก Salmonella Enteritidis จาก S. Typhimurium, S. Virchow และ S. Hadar [วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2562.
4.Goodman LB, McDonough PL, Anderson RR, Franklin-Guild RJ, Ryan JR, Perkins GA, Thompson BS. Detection of Salmonella spp. in veterinary samples by combining selective enrichment and real-time PCR. J Vet Diagn Invest [Internet]. 2017 [cited 2024 May 20].; 29(6):844-851. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28862083/ doi: 10.1177/1040638717728315.
5.กระทรวงสาธารณสุข. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2563 เรื่อง กําหนดคุณภาพหรือมาตรฐาน หลักเกณฑ์เงื่อนไข และวิธีการในการตรวจวิเคราะห์ของอาหารด้านจุลินทรีย์ที่ทําให้เกิดโรค. ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 137, ตอนพิเศษ 237 ง (ลงวันที่ 9 ตุลาคม 2563).
6.กรมปศุสัตว์. ประกาศกรมปศุสัตว์ พ.ศ. 2551 เรื่อง เกณฑ์ด้านจุลชีววิทยาของสินค้าปศุสัตว์เพื่อการส่งออก [เข้าถึงเมื่อ 11 ต.ค. 2567]. (ลงวันที่ 30 ธันวาคม 2551). เข้าถึงได้จาก: https://qcontrol.dld.go.th/images/stories/law/micro2551.pdf
7.Jinapon C, Wangman P, Pengsuk C, Chaivisuthangkura P, Sithigorngul P, Longyant S. Development of monoclonal antibodies for the rapid detection and identification of Salmonella enterica serovar Enteritidis in food sample using dot-blot assays. J Food Saf [Internet]. 2020 [cited 2024 Apr 15]; 40: 1-11. Available from: https://onlinelibrary. wiley.com/doi/abs/10.1111/jfs.12841 doi: https://doi.org/10.1111/jfs.12841
8.Andrews WH, Wang H, Ge B, Zhang G, Hammack T. Bacteriological Analytical Manual Chapter 5: Salmonella. U.S. Food and Drug Administration. May 2024 Edition. 2014.
9. Lee K, Runyon M, Herman T, Phillips R, Hsieh J. Review of Salmonella detection and identification methods: Aspects of rapid emergency response and food safety. Journal Food Control [Internet]. 2015 [cited 2024 Apr 2]; 47: 264-276. Available from: https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.elsevier-45c46920-4d5e-39b0-9011-5504ed740f87 doi: https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2014.07.011
10. Wang SJ, Yeh DB. Designing of polymerase chain reaction primers for the detection of Salmonella Enteritidis in foods and faecal samples. Lett Appl Microbiol [Internet]. 2002 [cited 2024 May 15]; 34(6):422-427. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12028423/ doi: 10.1046/j.1472-765X.2002.01114.x.
11. Fratamico P, Strobaugh T. Simultaneous detection of Salmonella spp. and Escherichia coli O157: H7 by multiplex PCR. J Ind Microbiol Biotech [Internet]. 1981 [cited 2024 Apr 15]; 21:92–98. Available from: https://link.springer.com/article/10.1038/sj.jim.2900520 doi: https://doi.org/10.1038/sj.jim.2900520
12. Colavita G. Igiene e tecnologie degli alimenti di origine animale. Veterinaria Italiana [Internet]. 2008 [cited 2024 May 1]; 44(3):561. Available from: https://www.izs.it/vet_italiana/2008/44_3/561.pdf
13. Andreoletti O, Budka H, Buncic S, Colin P, Collins J, De Koeijer A, Klein G. Scientific opinion of the panel on biological hazards on a request from the European commission on assessment of the public health significance of meticillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) in animals and foods. EFSAJ [Internet]. 2008 [cited 2024 May 15]; 993:1-73. Available from: https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/765 doi: https://doi.org /10.2903/ j.efsa.2009.993
14. De Felip G. Recenti sviluppi di igiene e microbiologia degli alimenti: Tecniche Nuove [Internet]. 2001 [cited 2024 Apr 2]. Available from: https://www.libreriauniverso.it/articolo /54527/884811279x-recenti-sviluppi-igiene-e-microbiologia-alimenti-de-felip-tecniche-nuove
15. Bangtrakulnonth A, Pornreongwong S, Pulsrikarn C, Sawanpanyalert P, Hendriksen RS, Wong DMLOF, Aarestrup F. Salmonella serovars from humans and other sources in Thailand, 1993–2002. Emerg Infect Dis [Internet]. 2004 [cited 2024 Mar 25];10(1):131. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15078609/ doi: 10.3201/eid1001.02-0781
16. บุณิกา จุลละโพธิ, ธนิดา หรินทรานนท์, ศุภชัย เนื้อนวลสุวรรณ. การประเมินความเสี่ยงเชิงปริมาณของแซลโมเนลลาในเนื้อไก่ จากผู้ค้าปลีกในตลาดสดถึงผู้บริโภค 2556 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สํานักพัฒนาระบบและรับรองมาตรฐานสินค้าปศุสัตว์กรมปศุสัตว์; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 15 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://certify.dld.go.th/certify/ images/research/a23salmonella.pdf
17. อังสุมา แก้วคต, อัจฉรา ขยัน, ชัยวัฒน์ บุญแก้ววรรณ, ทิพย์ระวี ติ๊บปาละ. การตรวจพบเชื้อซัลโมเนลลาในเนื้อไก่จากตลาดสดและซูเปอร์มาเก็ตโดยวิธีปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส. วารสารแก่นเกษตร [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 15 เม.ย. 2567]; (47)2:295-300. เข้าถึงได้จาก: https://kukr.lib.ku.ac.th/kukr_es/bkn/search_detail/result/400888
18. สุมาลี เลี่ยมทอง. ความชุกของเชื้อ Salmonella ที่แยกจากเนื้อสัตว์ค้าปลีก ในอําเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิชชามหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2 เม.ย. 2567]; 1(36):72-85. เข้าถึงได้จาก: http://dspace.nstru.ac.th:8080/dspace/handle/ 123456789/2258
