ประสิทธิภาพการกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโควิด-19 สายพันธุ์เดลต้าของวัคซีนซิโนแวค และ แอสตร้าเซนเนก้า ในบุคลากรกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุขไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความเป็นมา: วัคซีนโควิด19 หลายชนิดได้รับการอนุมัติให้ใช้ในภาวะฉุกเฉิน โดยทั้งหมดผลิตจากไวรัสสายพันธุ์อู่ฮั่น (Wuhan-Hu-1) ข้อมูลเกี่ยวกับประสิทธิผลของวัคซีนในคนไทยเทียบกับสายพันธุ์เดลต้าที่มีการระบาดในกลางปี 2564 นั้นมีจำกัด ทำให้ประชาชนมีความกังวลในประสิทธิภาพและความปลอดภัยของวัคซีน
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิภาพวัคซีนโควิด-19 ซิโนแวค และแอสตร้าเซเนก้า ในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ SARS-CoV-2 สายพันธุ์เดลต้า
วิธีการวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงทดลองระหว่างเดือนพฤษภาคม 2564 -กรกฎาคม 2565 โดยศึกษาระดับภูมิคุ้มกันต่อสายพันธุ์เดลต้าด้วยวิธี Plaque Reduction Neutralization Test (PRNT) ในบุคลากรกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ได้รับวัคซีนโควิดจำนวน 185 คน โดยเกณฑ์มีระดับภูมิคุ้มกัน PRNT50 ต้องมากกว่า 10
ผลการศึกษา: พบว่ากลุ่มที่ได้รับวัคซีนซิโนแวค 2 เข็มห่าง 1 เดือน จำนวน 165 คน มีค่า PRNT50 เฉลี่ยเรขาคณิตเท่ากับ 19.18 (95% CI = 17.14-21.46) และกลุ่มที่ได้รับวัคซีนแอสตร้าเซเนก้า 2 เข็มห่าง 1 เดือน จำนวน 20 คน มีค่า PRNT50 เฉลี่ยเรขาคณิตเท่ากับ 62.37 (95% CI = 39.29-99.03) เมื่อพิจารณาค่า PRNT50 ในกลุ่มผู้ได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นไฟเซอร์-ไบโอเอ็นเท็ค (Pfizer-BioNTech) และแอสตร้าเซเนก้า ห่าง 3 เดือน จำนวน 12 และ 90 คน หลังจากได้รับวัคซีนซิโนแวค ครบ 2 เข็ม ค่า PRNT50 เพิ่มขึ้น 17 และ 6 เท่า ตามลำดับ และเมื่อผ่านไปนาน 5 เดือน พบว่าระดับภูมิคุ้มกันเฉลี่ยเทียบกับเดือนที่ 3 ลดลงเล็กน้อย
สรุป: การศึกษาคุณภาพวัคซีนในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ SARS-CoV-2 สายพันธุ์เดลต้า แสดงให้เห็นว่าผู้ที่ได้รับวัคซีนซิโนแวค 2 เข็มมีภูมิคุ้มกันต่ำเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับวัคซีนแอสตร้าเซเนก้า 2 เข็ม และเมื่อกลุ่มที่รับวัคซีนซิโนแวค ได้รับวัคซีนเข็ม 3 จะมีระดับภูมิคุ้มกันเพิ่มมากขึ้นจนอยู่ในระดับที่สามารถป้องกันไวรัสเดลต้าได้เป็นเวลาอย่างน้อย 5 เดือน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Vaccines and immunization [Internet]. WHO; 2023 [cited 2023 Jun 6]. Available from: https://www.who.int/health-topics/vaccines-and-immunization#tab=tab_1
Xiao-Ning L, Yong H, Wen W, Qin-Long J, Chun-Huan Z, Peng-Zhe Q, et al. Effectiveness of inactivated SARS-CoV-2 vaccines against the delta variant infection in Guangzhou: a test-negative case–control real-world study. Emerg Microbes Infect [Internet]. 2021 [cited 2023 May 19]; Dec;10(1):1751-759. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34396940/ doi: 10.1080/22221751.2021.1969291 PMID: 34396940 PMCID: PMC8425710
Carl Z, Jonathan C, Sui-Lee W, and Matthew. Coronavirus vaccine tracker. The New York Times [Internet]; 2022 [cited 2022 Aug 12]. Available from: https://www.nytimes.com/interactive/2020/science/coronavirus-vaccine-tracker.htmlhttps://www.nytimes.com/interactive/2020/science/coronavirus-vaccine-tracker.html
World Health Organization. COVID-19-landscape of novel coronavirus candidate vaccine cevelopment worldwide [Internet]. WHO; 2023 [cited 2023 May 19]. Available from: https://www.COVID-19 vaccine tracker and landscape (who.int)
World Health Organization. Tracking SARS-CoV-2 variants [Internet]. WHO [cited 2023 Jun 6]. Available from: https://www.who.int/thailand/news/feature-stories/detail/tracking-SARS-CoV-2-variants
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. สถานะวัคซีนโควิด-19 ของประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 22 ม.ค 2567]; [screens]. เข้าถึงได้จาก: https://www.fda.moph.go.th/knowledge/covid-19-vaccine-status24-june-2021/
กรมควบคุมโรค. แนวทางการให้บริการวัคซีนโควิด 19 (Pfizer) สำหรับวัคซีนบริจาค ลอต 1.5 ล้านโดส [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 22 ม.ค 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/vaccine-covid19/getFiles/11/1628146686621.pdf
Ali P, Mohammad Z, Saied G, Mehdi M, Saeideh ASN, Alireza K, Diana L, et al. Effectiveness of COVID-19 vaccines against Delta (B.1.617.2) variant: a systematic review and meta-analysis of clinical studies. Vaccines (Basel) [Internet]. 2021; Dec 25;10(1):23. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35062684/ doi: 10.3390/vaccines10010023 PMID: 35062684 PMCID: PMC8778641
Cooper PD. The plaque assay of animal viruses. Adv. Virus Res. 1961; 8:319-378.
Kevin RB, Naomi SC, Luc G, Lorna M, Natalie B, Imam S, et al. Quantification of SARS-CoV-2 neutralizing antibody by wild-type plaque reduction neutralization, microneutralization and pseudotyped virus neutralization assays.Nat Protoc [Internet]. 2021 [cited 2023 May 19]; 16:3114–3140. Available from: https://www.nature.com/articles/s41596-021-00536-y
Ramakrishnan MA. Determination of 50% endpoint titer using a simple formula. World J Virol [Internet]. 2016 May 12; 5(2):85-6. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4861875/ doi: 10.5501/wjv.v5.i2.85. PMID: 27175354; PMCID: PMC4861875
Niroumand H, Zain MFM, Jamil MA. Statistical methods for comparison of data sets of construction methods and building evaluation. Procedia Soc Behav Sci [Internet]. 2013 [cited 2023 May 19]; 89:218-21. Available form: https://www.researchgate.net/publication/270848883_Statistical_Methods_for_Comparison_of_Data_Sets_of_Construction_Methods_and_Building_Evaluation doi: 10.1016/j.sbsrpo.2013.08.837
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. กรมวิทย์ฯ ร่วมกับ ศิริราช เปิดผลข้อมูลล่าสุด “วัคซีนสลับและวัคซีนกระตุ้นเข็ม 3” ต่อไวรัสสายพันธุ์เดลตา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 9 พ.ค 2566]; [screens]. เข้าถึงได้จาก: https://www3.dmsc.moph.go.th/assets/post/Q09WSUQtMTlfdmFjY2luYXRpb24=.pdf#viewer.action=download
Tartof SY, Slezak JM, Fischer H, Hong V, Ackerson BK, Ranasinghe ON. Effectiveness of mRNA BNT162b2 COVID-19 vaccine up to 6 months in a large integrated health system in the USA: a retrospective cohort study. Lancet 2021, 398, 1407–416. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34619098/ doi: 10.1016/S0140-6736(21)02183-8. Epub 2021 Oct 4. PMID: 34619098; PMCID: PMC8489881
