ความรู้และทัศนติการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัยของผู้บริโภค
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความสำคัญ: เนื้อหมูเป็นวัตถุดิบอาหารเนื้อสัตว์ที่สำคัญ เพราะประชาชนส่วนใหญ่นิยมบริโภคเนื้อหมู ผู้บริโภคต้องการนิยมเลือกซื้อเนื้อสัน มีสีแดง เพราะทำให้รู้สึกว่าเนื้อหมูสวย และสด ทำให้ผู้เลี้ยงหมูบางกลุ่มได้มีการฉีดสารแรคโตพามีน (สารเร่งเนื้อแดง) ในหมูที่เลี้ยงไว้ หากร่างกายได้รับสารเร่งเนื้อแดงอาจก่อให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพได้ งานวิจัยนี้ศึกษาระดับความรู้ และทัศนคติในการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัยของผู้บริโภค
วัตถุประสงค์: เพื่อวัดความรู้และทัศนคติในการเลือกซื้อเนื้อหมู และศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อทัศนคติในการเลือกซื้อเนื้อหมู
วิธีการศึกษา: การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงสำรวจ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามออนไลน์ Google Form ในช่วงเดือนตุลาคม - พฤศจิกายน พ.ศ. 2565 เลือกกลุ่มตัวอย่างโดยสุ่มแบบบังเอิญ (accidental sampling) จากตัวอย่างอายุระหว่าง 18-60 ปี ที่อาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานครที่เข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้ กำหนดจำนวนตัวอย่างที่ 345 ตัวอย่างที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 สามารถเก็บตัวอย่างได้ทั้งสิ้น 710 ตัวอย่าง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตฐาน และสถิติเชิงอนุมาน สมการถดถอยพหุคูณ
ผลการศึกษา: จากผู้ตอบแบบสอบถามจำนวน 710 คน คุณลักษณะของตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 59.0 อายุ 40-49 ปี ร้อยละ 38.3 ประกอบอาชีพพนักงานประจำ ร้อยละ 36.2 สถานภาพสมรส ร้อยละ 49.9 มีรายได้ครอบครัวต่อเดือนมากกว่า 35,000 บาท ร้อยละ 51.5 ขนาดของครอบครัว 4-6 คน ร้อยละ 50.4 สำหรับแหล่งที่ซื้อเนื้อหมูพบว่า ส่วนใหญ่เลือกซื้อเนื้อหมูที่ซูเปอร์มาร์เก็ตร้อยละ 52.3 ส่วนของเนื้อหมูที่เลือกซื้อบ่อยสุดคือเนื้อแดง ร้อยละ 20.7 เมื่อศึกษาถึงคะแนนความรู้เกี่ยวกับการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัยพบว่าอยู่ในระดับกลาง เฉลี่ย 3.80 จากคะแนนเต็ม 5 ส่วนข้อคำถามที่ตอบถูกมากที่สุด 2 อันดับแรกคือความรู้เกี่ยวกับการซื้อเนื้อหมูสดปลอดภัย และตระหนักถึงสารปนเปื้อนที่อาจมากับเนื้อหมู โดยตอบถูกร้อยละ 91.97 และ 81.27 ตามลำดับ แต่คำถามที่ตอบถูกต้องน้อยที่สุดคือสารเร่งเนื้อแดงกับอันตรายต่อสุขภาพ ร้อยละ 66.62 ประเด็นต่อมาคือการศึกษาทัศนคติต่อการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัย พบว่าอยู่ในระดับกลางเฉลี่ย 18.62 หน่วย จากคะแนนเต็ม 25 โดยผู้กลุ่มตัวอย่างให้ความสำคัญกับคุณลักษณะของเนื้อหมู เช่น มีความยืดหยุ่น ไม่มีรอยช้ำ หรือจ้ำมากกว่าสีของเนื้อหมูสด ส่วนปัจจัยที่มีอำนาจทำนายทัศนคติต่อการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิต คือ รายได้ครอบครัวต่อเดือน และจำนวนครั้งในการซื้อเนื้อหมูสดต่อสัปดาห์ ที่ p-value <0.05)
สรุปผล: กลุ่มตัวอย่างที่อาศัยในกรุงเทพมหานครมีความรู้และทัศนคติในการเลือกซื้อเนื้อหมูในระดับกลาง ความรู้เกี่ยวกับสารเร่งเนื้อแดงกับอันตรายต่อสุขภาพยังมีจำนวนตัวอย่างที่ไม่รู้ ส่วนปัจจัยด้านรายได้ครอบครัวต่อเดือน และสถานที่เลือกซื้อเนื้อหมูบ่อยสุด ส่งผลต่อทัศนคติการเลือกซื้อเนื้อหมูปลอดภัย ดังนั้น ควรประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ประชาชนให้มากขึ้นเพื่อส่งเสริมการเลือกซื้อปลอดภัยที่ถูกต้องต่อไป
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. สถานการณ์สินค้าสุกร และแนวโน้ม ปี 2566 [อินเทอร์เน็ต]. สมุทรปราการ: สมาคมผู้เลี้ยงสุกรแห่งชาติ; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก : https://www.swinethailand.com/#:~:text=ปี%202561%20-%202565%20ความต้องการ,บริโภคเนื้อสุกรมากที่สุด
มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน. สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ. การเลี้ยงหมู [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก : https://saranukromthai.or.th/sub/book/book.php?book=18&chap=9&page=t18-9-infodetail01.html
The101.world. สารเร่งเนื้อแดงในหมู [อินเทอร์เน็ต]. 256 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก : https://www.the101.world/ractopamine-on-pork/
ปรเมศร์ อัศวเรืองพิภพ, ชลิตา ศรีนวล, โอปอล์ สุวรรณเมฆ, อภิวรรต์ กรมเมือง, ณรงฤทธิ์ อัศวเรืองภพ. พฤติกรรมการซื้อและเจตคติที่มตีอการบริโภคชิ้นส่วนสุกรของผู้บริโภคในประเทศไทย. วารสารสหศาสตร์ศรีปทุม ชลบุรี ปีที่ 7 [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565] ;7(1):30-46. เข้าถึงได้จาก : https://so04.tci-thaijo.org/index.php/ISCJ/article/view/250033
พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงศ์, เกียรติคุณ รัตนาปนนท์, นิธิยา รัตนาปนนท์. สารเร่งเนื้อแดง [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ศูนย์เครือข่ายข้อมูลอาหาร; 2562 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก : https://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/2091/beta-agonist#:~:text=การบริโภคเนื้อสัตว์ที่,หลับ%20คลื่นไส้%20อาเจียน%20มีอาการ
สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. พระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์ พ.ศ. 2525 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 99/ตอนที่ 111/ฉบับพิเศษ หน้า 25/11 สิงหาคม 2525. [เข้าถึงเมื่อ 1 มิ.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก : http://web.krisdika.go.th/data/law/law2/%A421/%A421-20-9998-update.pdf
นพดล มีมาก, สิริลักษณ์ สายหงษ์. การตรวจพบสารกลุ่มเบต้าอะโกนิสในสุกรจากฟาร์ม และโรงฆ่าสัตว์ในภาคตะวันตกของประเทศไทย. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย [อินเทอร์เน็ต]. 2552 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]; (1)1: 13-19. เข้าถึงได้จาก: https://kukrdb.lib.ku.ac.th/proceedings/index.php?/KUCON/search_detail/result/10881
จีรศักดิ์ เพิ่มฉลาด, หนึ่งฤทัย เสนาราษฎร์, ถนอม ทาทอง, พิทักษ์พล พรอเนก. คุณภาพ และความปลอดภัยของเนื้อสุกรที่จัดจำหน่ายในจังหวัดอำนาจเจริญ. วารสารแก่นเกษตร 2564; 2: 826-832.
Chanuan Uakarn, et. al. Sample size estimation using Yamane and Cochran and Krejcie and Morgan and Green Formulas and Cohen Statistical Power Analysis by G*Power and Comparisons. APHEIT INTERNATIONAL JOURNAL 2021: 76-88
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สถิติรายได้และรายจ่ายของครัวเรือน [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก: http://statbbi.nso.go.th/staticreport/page/sector/th/08.aspx
นรินทร์ ตันไพบูล. แนวโน้มธุรกิจ อุตสาหกรรมปี 2564-2566 ธุรกิจร้านค้าปลีกสมัยใหม่ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ธนาคารกรุงศรีอยุธยา; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.krungsri.com/th/research/industry/industry-outlook/wholesale-retail/modern-trade/io/io-modern-trade-21
ทรูไอดี. ราคาอาหารสดวันนี้ 7 กุมภาพันธ์ 2566 ราคาหมู เนื้อสัตว์ ไข่ไก่ ผัก [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ทรู ดิจิทัล; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://food.trueid.net/detail/ykWgQrz4R7Pk
แม็คโคร. ผลิตภัณฑ์ เนื้อหมู [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: บริษัท สยามแม็คโคร จำกัด; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://www.makro.pro/en/c/meat/pork
สุวิมล ฉัตรานุกูล. ปัจจัยการรับรู้และการปฏิบัติด้านการป้องกันการปนเปื้อนสารเคมีในอาหารสดของประชาชน ตำบลหนองปรือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี. [ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2560.
วรพร แฮ้พฤกษ์. การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และทัศนคติด้านความปลอดภัยของเนื้อสัตว์ต่อพฤติกรรมการซื้อเนื้อสัตว์จากตลาดสดของผู้บริโภคในจังหวัดราชบุรี. [ปริญญาศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2556.
เออวดี เปรมัษเฐียร, ณัฐพล พจณาประเสริฐ. คุณลักษณะด้านความปลอดภัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจซื้อเนื้อสุกร: การแบ่งกลุ่มผู้บริโภค [อินเทอร์เน็ต]. 2553 [เข้าถึงเมื่อ 1 ม.ค. 2565] ;7(2):158-176 เข้าถึงได้จาก: https://kuojs.lib.ku.ac.th/index.php/jems/article/download/3166/1896/
สมยศ นนทะพุทธ. พฤติกรรมการเลือกซื้อเนื้อสุกรของผู้บริโภคในเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา [ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. สงขลา : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2559.