สถานการณ์และพัฒนาการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียนด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพและบริการสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับงานคุ้มครองผู้บริโภคในจังหวัดสมุทรสาคร

Main Article Content

ดวงแก้ว อังกูรสิทธิ์
รัฐนันท์ เจียมวชิระ

บทคัดย่อ

ความสำคัญ: จังหวัดสมุทรสาคร มีสถานประกอบการด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพและบริการสุขภาพจำนวนมาก ซึ่งมีแนวโน้มที่จะเกิดเรื่องร้องเรียนเป็นจำนวนมากด้วยเช่นเดียวกัน


วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาสถานการณ์ ประเภทและระดับความรุนแรงของเรื่องร้องเรียนในงานคุ้มครองผู้บริโภค และเพื่อพัฒนาแนวทางการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียนด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพและบริการสุขภาพในจังหวัดสมุทรสาคร


วิธีการวิจัย: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลัง (retrospective study) เก็บข้อมูลจากเรื่องร้องเรียนที่ส่งถึงงานคุ้มครองผู้บริโภค สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม-31 ธันวาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และ fisher exact test 


ผลการศึกษา: ผลการศึกษาข้อมูลทั่วไปจากจำนวนเรื่องร้องเรียนทั้งหมด 100 เรื่อง เรื่องร้องเรียนพบบ่อยที่สุด3 ลำดับแรกคือ อาหาร 75 เรื่อง เครื่องสำอาง 11 เรื่อง และสถานพยาบาล 8 เรื่อง แหล่งของเรื่องร้องเรียนส่วนใหญ่มาจากหน่วยงานส่วนกลาง คือ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา 45 เรื่อง และกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ 5 เรื่อง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการร้องเรียนจากประชาชน ร้อยละ 62 และจากการเฝ้าระวังของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งในและต่างประเทศ ร้อยละ 38 โดยพบว่า มีเรื่องร้องเรียนที่มีความรุนแรง ร้อยละ 15 ของเรื่องร้องเรียนทั้งหมด โดยมีระดับความรุนแรงตั้งแต่การเกิดอาการไม่พึงประสงค์เล็กน้อยจนถึงขั้นแน่นหน้าอก หายใจไม่ออก มีความรุนแรงในระดับ E  ซึ่งจำแนกกลุ่มได้ว่ามีอุบัติการณ์รุนแรง นอกจากนั้น ยังพบความสัมพันธ์ระหว่างประเภทของผลิตภัณฑ์สุขภาพหรือบริการสุขภาพกับความรุนแรงของเรื่องร้องเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ผลการพัฒนาระบบการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียนผ่านระบบกูเกิลแอปพลิเคชัน พบว่า ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียน อย่างไรก็ตาม แม้ว่าเรื่องร้องเรียนส่วนใหญ่จะไม่รุนแรง แต่จำเป็นต้องมีการเฝ้าระวังเรื่องร้องเรียนที่มีความรุนแรง และมีมาตรการเพื่อป้องกันเรื่องร้องเรียนในเชิงรุก นอกจากนั้นสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดควรมีการประยุกต์เทคโนโลยีในการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียนโดยมุ่งเน้นกลุ่มเสี่ยงที่มีความรุนแรง เพื่อเป็นพื้นฐานสำหรับการพัฒนางานคุ้มครองผู้บริโภค โดยมุ่งเน้นให้ประชาชนได้รับบริการและผลิตภัณฑ์สุขภาพที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัย


สรุป: เรื่องร้องเรียนในจังหวัดสมุทรสาครที่มีความรุนแรงมีความเกี่ยวข้องกับกรณีร้องเรียนเกี่ยวกับโรงพยาบาล โดยที่ประเภทของผลิตภัณฑ์สุขภาพหรือบริการสุขภาพมีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของอุบัติการณ์เรื่องร้องเรียน และจัดการข้อมูลผ่านระบบกูเกิลแอปพลิเคชันช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานได้ ดังนั้น ควรมีการจัดการข้อมูลอย่างเป็นระบบเพื่อเป็นประโยชน์ในการดำเนินงานคุ้มครองผู้บริโภค

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
อังกูรสิทธิ์ ด, เจียมวชิระ ร. สถานการณ์และพัฒนาการจัดการข้อมูลเรื่องร้องเรียนด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพและบริการสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับงานคุ้มครองผู้บริโภคในจังหวัดสมุทรสาคร. TFDJ [อินเทอร์เน็ต]. 23 มิถุนายน 2021 [อ้างถึง 15 พฤศจิกายน 2025];28(2):76-84. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/fdajournal/article/view/250324
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร. ฐานข้อมูลสถานประกอบการในจังหวัดสมุทรสาคร ประจำปี พ.ศ. 2562 [ฐานข้อมูล]. สมุทรสาคร: สำนักงาน; 2562.

จุฑา สังขชาติ, และคณะ. การวิจัยเพื่อพัฒนาเครือข่ายการดำเนินงานคุ้มครองผู้บริโภคเชิงบูรณาการ: ผลิตภัณฑ์อาหารและยา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2548 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/2089?locale-attribute=th

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. คู่มือการร้องเรียนฉบับประชาชน [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2558 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.fda.moph.go.th/sites/HPSC/ChannelFile/file-wap-คู่มือการร้องเรียนฉบับประชาชน-อย.pdf

สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค. สถิติข้อมูลการร้องทุกข์จากผู้บริโภค ปีงบประมาณ 2556–2562 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักงาน; 2560 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://www.ocpb.go.th/graph_views.php?graph_id=25

สำนักงานพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารสุขภาพ. เผยสถิติเรื่องราวร้องทุกข์ของผู้บริโภค [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักงาน; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. [เข้าถึงได้จาก: https://www.hiso.or.th/hiso/tonkit/tonkits_24.php

ศูนย์จัดการเรื่องร้องเรียนและปราบปรามการกระทำผิดกฎหมายเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. ผลการดำเนินการเรื่องร้องเรียน ในปีงบประมาณ 2561 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักงาน; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.fda.moph.go.th/sites/HPSC/Document/ผลการดำเนินการ/ผลดำเนินการ_61.pdf

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดหนองบัวลำพู. คู่มือขั้นตอนการปฎิบัติงานการรับและการจัดการเรื่องร้องเรียนการคุ้มครองผู้บริโภค ด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพ ในส่วนภูมิภาค [อินเทอร์เน็ต]. หนองบัวลำพู: สำนักงาน; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://www.slideshare.net/consumernblp/ss-60318476

สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. แนวทางปฏิบัติงานการจัดการภัยจากผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำหรับเจ้าหน้าที่สำธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักงาน; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://thaihpvc.fda.moph.go.th/thaihvc/Public/NewsAdr/uploads/hpvc_747.pdf

วัลลภ พุ่มไพศาลชัย. แนวทางการประเมินระดับความรุนแรงของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา.[อินเทอร์เน็ต]. เชียงใหม่: โรงพยาบาลดารารัศมี; ไม่ปรากฏปี [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.suanprung.go.th/medicine/pdf/Report%20Wanlop.pdf

มูลนิธิเพื่อการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ. รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการพัฒนาข้อเสนอเกี่ยวกับระบบโครงสร้างการคุ้มครองผู้บริโภค ด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพของประเทศไทยในอนาคต พ.ศ. 2559 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: HITAP; 2559 [เข้าถึงเมื่อ 16 ธ.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hitap.net/documents/166401