การพัฒนาสถานที่ขายยาแผนปัจจุบันในจังหวัดสมุทรสงครามสู่มาตรฐาน GPP อย่างมีส่วนร่วม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สถานที่ขายยาเป็นสถานบริการด่านแรกที่ใกล้ชิดประชาชน เพื่อพัฒนาสถานที่ขายยาแผนปัจจุบันในประเทศซึ่งมีจำนวนมากให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน กระทรวงสาธารณสุขได้ออกประกาศกระทรวงฯ กำหนดเกี่ยวกับสถานที่ขายยาแผนปัจจุบันตามกฎหมายว่าด้วยยา พ.ศ.2557 (Good Pharmacy Practice) มีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 25 มิถุนายน พ.ศ.2557 โดยสถานที่ขายยาที่ได้รับอนุญาตก่อนหน้านี้ จะต้องดำเนินการภายในระยะเวลา 8 ปี ซึ่งจังหวัดจังหวัดสมุทรสงคราม มีสถานที่ขายยาเดิมที่ต้องปฏิบัติตามประกาศดังกล่าว จำนวน 25 แห่ง จากการติดตามอย่างต่อเนื่องเป็นเวลาสามปี พบว่ายังไม่มีการเปลี่ยนแปลงมากเท่าที่ควร
การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาสถานที่ขายยาแผนปัจจุบันในจังหวัดสมุทรสงคราม ให้เข้าสู่เกณฑ์มาตรฐาน GPP โดยกระบวนการมีส่วนร่วม ตลอดจนศึกษารูปแบบและสร้างเครื่องมือในการประเมินตนเองเพื่อใช้ในการพัฒนา เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) โดยเก็บข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่าสถานที่ขายยาแผนปัจจุบัน ในจังหวัดสมุทรสงคราม สามารถพัฒนาสู่มาตรฐาน GPP เพิ่มขึ้นจากเดิม 2 แห่ง (ร้อยละ 8) เป็น 22 แห่ง (ร้อยละ 88) ภายในระยะเวลาเพียง 6 เดือน คะแนนรวมของการตรวจประเมินสถานที่ขายยาทุกแห่งในครั้งที่ 2 เพิ่มขึ้นจากเดิมทุกร้าน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) กลุ่มตัวอย่างเห็นว่าการดำเนินงานนี้เป็นการพัฒนาอย่างเท่าเทียมกัน ซึ่งจะทำให้เกิดมาตรฐานเดียวกันทั้งจังหวัด ประชาชนจะได้รับความปลอดภัยจากการใช้ยามากขึ้น ยาในร้านมีคุณภาพ ลดความสูญเสียจากยาที่หมดอายุ เกิดความเชื่อถือในตัวเภสัชกรมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการร่วมกันสร้างแบบตรวจประเมินตนเอง สำหรับใช้เป็นเครื่องมือในการพัฒนา ปัจจัยแห่งความสำเร็จเกิดจากกระบวนการดำเนินงานอย่างมีส่วนร่วมในทุกขั้นตอน จึงควรนำแนวทางไปปรับใช้ในพื้นที่ต่างๆ โดยกำหนดนโยบายการพัฒนาสถานที่ขายยาแผนปัจจุบัน สู่มาตรฐาน GPP อย่างมีส่วนร่วม และอาจเลือกพื้นที่ดำเนินการเป็นโซนตามความเหมาะสม
Article Details
เอกสารอ้างอิง
2.ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การกำหนดเกี่ยวกับสถานที่ อุปกรณ์และวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน ในสถานที่ขายยาแผนปัจุบันตามกฎหมายว่าด้วยยา พ.ศ.2557, (2557,5 พฤศจิกายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 131 ตอนพิเศษ 223 ง., หน้า 7.
3.Good Pharmaceutical Practice. The International Pharmaceutical Federation [On-line].Retrieved December 3,2017 Web site: http://www.fip.org/good_pharmacy_practice.
4.คัมภีร์ ตันภูมิประเทศและธีรยา วรปาณี. (2558). ความคิดเห็นและการปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การกำหนดเกี่ยวกับสถานที่ อุปกรณ์และวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน ในสถานที่ขายยาแผนปัจุบันตามกฎหมายว่าด้วยยา พ.ศ.2557 ในจังหวัดตาก. วารสารอาหารและยา, 22 (2), 25-32.
5.วิวัฒน์ ถาวรวัฒนยงค์ และคณะ. (2559). ความคิดเห็นของผู้ประกอบการร้านยาในจังหวัดนครปฐมต่อประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง การกำหนดเกี่ยวกับสถานที่ อุปกรณ์และวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน ในสถานที่ขายยาแผนปัจุบันตามกฎหมายว่าด้วยยา พ.ศ.2557. Thai Bullentin of Pharmaceutical Sciences, Faculty of Pharmacy, Silpakorn University 11(2), 27-44
6.เทพศักดิ์ อังคณาวิศัลย์. (2557). ศึกษาความพร้อมของร้านขายยา แผนปัจจุบัน จังหวัดพระนครศรีอยุธยาในการปฏิบัติตาม (ร่าง) ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่องวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน [ออนไลน์]. เข้าถึงข้อมูลวันที่ 1 ธันวาคม 2560. จาก https://www.ayo.moph.go.th/main/file_upload/subforms/2015_80169fe192959e1ed1a6760a3d0611a/การศึกษาความพร้อมของร้านขายยาแผนปัจจุบัน%20จ.อยุธยา_201501191039.pdf
7.วรรณดี สุทธินรากร. (2560). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมและกระบวนการทางสำนึก (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สยามปริทัศน์.
