การสำรวจศักยภาพของสถานที่ผลิตเครื่องสำอางในการปฏิบัติตามแนวทางวิธีการที่ดีในการผลิตเครื่องสำอางอาเซียน(ASEAN GMP) กรณีศึกษากรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจศักยภาพของสถานที่ผลิตเครื่องสำอาง ในการปฏิบัติตามแนวทางวิธีการที่ดีในการผลิตเครื่องสำอางอาเซียน (ASEAN GMP) กรณีศึกษากรุงเทพมหานคร โดยมีระยะเวลาในการศึกษา ตั้งแต่เดือน เมษายน 2558 – กุมภาพันธ์ 2559  ในการสำรวจได้ใช้แบบสอบถามที่อ้างอิงแบบประเมินการตรวจสถานที่ผลิต  ASEAN GMP มีการเก็บข้อมูล 2 ระยะ ระยะแรกเป็นการส่งจดหมายเพื่อให้ผู้ที่มีอำนาจในการตัดสินใจของสถานที่ผลิตเป็นผู้ประเมินศักยภาพความพร้อมของสถานประกอบการ ได้แบบสอบถามตอบกลับมา จำนวน 211 ฉบับ จากที่ส่งไป 322 ฉบับ (ร้อยละ 65.53) ส่วนระยะที่ 2 เป็นการลงพื้นที่เพื่อประเมิน และสอบถามความคิดเห็นของผู้ที่มีอำนาจในการตัดสินใจของสถานที่ผลิตนั้น  จำนวน 30 แห่ง ผลการศึกษา พบว่ามีหลายข้อกำหนดที่ผู้ประกอบการมีความเห็นเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ซึ่งสามารถสรุปผลการพิจารณาได้เป็น 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ข้อกำหนดที่สามารถปฏิบัติได้อย่างสมบูรณ์ เช่น ข้อกำหนดเกี่ยวกับสุขลักษณะ สุขอนามัย อุปกรณ์เครื่องมือที่ใช้ในการผลิตที่ไม่ทำปฏิกิริยากับเครื่องสำอางที่ผลิต การจัดทำสูตรแม่บทของเครื่องสำอางทุกตำรับที่ทำการผลิต ส่วนที่ 2 ข้อกำหนดที่สามารถปฏิบัติได้ในบางส่วน ต้องใช้ระยะเวลาจึงจะทำได้สมบูรณ์ เช่น ข้อกำหนดเกี่ยวกับสถานที่ผลิต โครงสร้างอาคาร สถานที่ตั้งมั่นคงแข็งแรง แสงสว่าง การจัดการเรื่องข้อร้องเรียน การเรียกคืนเครื่องสำอาง ส่วนที่ 3 ข้อกำหนดที่ไม่สามารถปฏิบัติได้ ส่วนนี้เป็นคำตอบที่พบมากที่สุด เช่น ข้อกำหนดเกี่ยวกับการจัดการระบบเอกสาร กระบวนการผลิต การควบคุมคุณภาพ ทั้งนี้ จากผลการสำรวจสามารถแบ่งศักยภาพในการปฏิบัติตามข้อกำหนดได้ 3 ประเภท ได้แก่ สถานที่ผลิตประเภทที่มีศักยภาพสูง (ร้อยละ 14.69) ที่มีศักยภาพปานกลาง (ร้อยละ 12.8) และที่มีศักยภาพต่ำ (ร้อยละ 72.51) ซึ่งผู้ผลิตส่วนใหญ่ประมาณการว่าสามารถปฏิบัติตาม  ASEAN GMP ได้ พบว่าส่วนใหญ่ต้องการระยะเวลา ประมาณ 6-10 ปี (ร้อยละ 41.7) ) ไม่ระบุคำตอบ (ร้อยละ 26.1) ส่วนที่เหลือต้องการระยะเวลา ประมาณ 2-5 ปี (ร้อยละ 17.5) 11-15 ปี (ร้อยละ 7.6) 16-20 ปี (ร้อยละ 4.3) น้อยกว่า 1 ปี (ร้อยละ 2.8) ทั้งนี้ผู้ประกอบการมีความคิดเห็นว่าการปฏิบัติตาม ASEAN GMP เป็นแนวทางที่มีความน่าสนใจ เนื่องจากเป็นการเพิ่มความเชื่อมั่นให้กับผู้บริโภคในผลิตภัณฑ์ที่ทำการผลิต แต่ต้องใช้ระยะเวลาในการพัฒนาจึงจะสามารถปฏิบัติตามข้อกำหนดของ  ASEAN GMP ได้ ผลที่ได้จากงานวิจัยนี้สามารถใช้เป็นข้อมูลในการพิจารณาศักยภาพ และความพร้อมของผู้ประกอบการ เพื่อประกอบการจัดทำแนวทางในการพัฒนาสถานที่ผลิตเครื่องสำอางได้อย่างเหมาะสมต่อไป