การส่งเสริมการเข้าถึงระบบบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิของคนพิการ

ผู้แต่ง

  • ชนกานต์ แสงคำกุล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
  • พนิดา จันทโสภีพันธ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • เดชา ทำดี คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

คนพิการ, การเข้าถึงระบบบริการสุขภาพ

บทคัดย่อ

           คนพิการเป็นบุคคลกลุ่มหนึ่งที่ควรได้รับสิทธิขั้นพื้นฐานเท่าเทียมกับประชาชนทั่วไปอย่างไรก็ตามข้อจำกัดหลายอย่างที่ทำให้คนกลุ่มนี้มีไม่สามารถเข้าถึงระบบบริการสุขภาพเช่นคนปกติทั่วไป ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของทุกคนในสังคมที่ต้องช่วยกันในการพัฒนาแนวทางที่จะส่งเสริมการเข้าถึงระบบบริการสุขภาพสำหรับคนพิการ ทั้งนี้แนวทางที่ควรดำเนินการ ได้แก่ การปรับทัศนคติของคนพิการต่อสถานบริการสุขภาพ การสร้างเครือข่ายทางสังคมเพื่อช่วยเหลือคนพิการ การช่วยเหลือให้คนพิการมีรายได้ การช่วยเหลือในการเดินทางไปใช้บริการสุขภาพ และรวมทั้งการพิจารณาบริการเชิงรุกให้คนพิการสามารถเข้าถึงระบบบริการสุขภาพได้สะดวกมากขึ้น

References

กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ. (2560). แผนพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2555-2559. กรุงเทพฯ: กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.

คณะกรรมการฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการ. (2550). แผนพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2550-2554. กรุงเทพฯ: ศรีเมืองการพิมพ์.

ชฎาพร เยาว์เจริญสุข. (2550). คนพิการกับการเข้าถึงการบริการสุขภาพในระบบประกันสุขภาพถ้วนหน้า กรณีศึกษาเขตเทศบาลเมือง อำเมือง จังหวัดพิจิตร. การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยนเรศวร.

ชูชัย ศุภวงศ์, สมศักดิ์ ชุญหรัศมิ์, ศุภกิจ ศิริลักษณ์, ลัดดา ดาริกาเลิศ, สุพัตรา ศรีณิชาการเลิศ และเกษม เวชสุทธานนท์. (บรรณาธิการ). (2552). คู่มือการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

ดารารัตน์ ทิพย์วงศ์. (2551). ปัญหาและความต้องการในการได้รับสวัสดิการความช่วยเหลือจากภาครัฐของผู้พิการในอำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน. การค้นคว้าอิสระ สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ปรีดา สังสว่าง. (2554). กลยุทธ์การพัฒนาบริการฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการของสถานีอนามัยในจังหวัดนครปฐม. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการบริหารสาธารณสุข, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล.

พนมเทียน พรหมณี. (2550). การพัฒนาอาสาสมัครสาธารณสุขในการดูแลคนพิการในชุมชนเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์สังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการบริหารและนโยบายสวัสดิการสังคม, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ. (2550). สืบค้นเมื่อ 21 พฤศจิกายน 2560, จาก http://www.nep.go.th/Upload/modLaw/179.pdf.

พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ. (2550). สืบค้นเมื่อ 21 พฤศจิกายน 2560, จาก http://www.moph.go.th/hot/national_health_50.pdf.

พิลือ เขียวแก้ว. (2552). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเข้าบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิของคนพิการ. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการจัดการระบบสุขภาพ, บัณฑิตวิทยาลัย,
มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ภัทราพร เส็งแดง และวิกานดา ร่างเจริญ. (2550). การเข้าถึงและความเป็นธรรมในการเข้ารับบริการสุขภาพของผู้พิการในศูนย์สุขภาพชุมชน อำเภอลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตร มหาบัณฑิต, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยนเรศวร.

มูลนิธิพัฒนาคนพิการไทย. (2550). คู่มืออาสาสมัครเพื่อคนพิการ. นนทบุรี: โรงพิมพ์ยิ้มสู้ของมูลนิธิคนพิการไทย (โดยคนพิการ).

รัชนี สรรเสริญ และคณะ. (2555). การฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการโดยชุมชน: กลยุทธ์หลักเพื่อคนพิการ. วารสารการพยาบาลและการศึกษา, 5(1), 22-30.

ลัดดา ดำริการเลิศ. (บรรณาธิการ). (2553). การจัดการความรู้ และสังเคราะห์แนวทางปฏิบัติของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล. กรุงเทพฯ: สหมิตรพริ้นติ้งแอนพับลิสซิ่ง.

วิสัน สุคะมะโน. (2555). การฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการโดยชุมชน(CBR). สืบค้นเมื่อ 5 มีนาคม 2557, จาก http://www.sdpa.or.th/web/index.php/home/51-2011-05-17-12-04-02/643cbr-.html.

ศิริลักษณ์ มาปง. (2551). การเข้าถึงบริการฟื้นฟูสมรรถภาพของคนพิการภายหลังการจดทะเบียนคนพิการ ศึกษาเฉพาะศูนย์บริการจดทะเบียนคนพิการแบบเบ็ดเสร็จ โรงพยาบาลสระบุรี. วิทยานิพนธ์สังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาบริหารและนโยบายสวัสดิการสังคม, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล

สำนักสถิติแห่งชาติ. (2550). การสำรวจประชากรคนพิการ. สืบค้นเมื่อ 2 กุมภาพันธ์ 2560, จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/citizen/news/news_disabled.jsp

สำนักส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ. (2556). สถิติคนพิการ. สืบค้นเมื่อ 2 กุมภาพันธ์ 2560, จาก http://nep.go.th/

สุพัตรา ศรีวณิชชากร. (2552). สาธารณสุขมูลฐาน ระบบบริการปฐมภูมิ และเวชศาสตร์ครอบครัว. วารสารปฐมภูมิ. สืบค้นเมื่อ 12 ตุลาคม 2560, จาก htt://www.thaiichr.org.

สุรเกียรติ อาชานุภาพ. (2554). มุมมองและประสบการณ์ การพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิ: ในทศวรรษแรกแห่งนโยบายหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน.

อาภาภรณ์ พรหมโท. (2551). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อมุมมองการฟื้นฟูสมรรถภาพของคนพิการทางกายภาพในเขตเทศบาลนครอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารสาธารณสุข, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

Girma, F., Jira, C., & Girma, B. (2011). Health service utilization and associated factors in Jimma zone, South West Ethiopia. Ethiopian Journal health Sciences, Special (20), 91-100

Kroll, T., Jones, G.C., Kehn, M., & Neri, M.T. (2012). Barrier and strategies affecting the utilization of primary preventive services for people with physical disabilities: A qualitative inquiry. Health and Social Care in the Community, 14(4): 284-293.

Kung P.T., Tsi W.C., & Li Y.H. ( 2012). Determining factors for utilization of preventive health service among adults with disabilities in Taiwan. Research in Developmental
Disabilities, 33(1), 205-213.

Maart, S., & Jelsma, J. (2014). Disability and access to health care - a community base descriptive study. Disability and Rehabilitation, 36(18),1489-93.
Nathan, D.G. (2013). The relation of social network and health service demand. [Electronic version]. Retrieved October 19, 2015, from http://www.sole-
jole.org/14435.pdf.

World Health Organization. (2005). Disability and rehabilitation WHO action plan 2006-2011. Geneva: WHO.

World Health Organization, & The World Bank. (2011). World report on disability. Retrieved April 30, 2014, from http://www.who.int/disabilities/world_report/2011/report/en/

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-06-26