ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการเตรียมความพร้อม ด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ของหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจาง

Main Article Content

จาฏุพัจน์ ศรีพุ่ม
สุพิศ ศิริอรุณรัตน์
ตติรัตน์ เตชะศักดิ์ศรี

บทคัดย่อ

       การเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ สามารถป้องกันภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ได้ การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ และ ปัจจัยทำนายพฤติกรรมในหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจาง กลุ่มตัวอย่าง คือ หญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะโลหิตจาง ขณะตั้งครรภ์และมารับบริการฝากครรภ์ที่โรงพยาบาลในเขตสุขภาพที่ 3 จำนวน 180 ราย เครื่องมือที่ใช้ใน การวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ การรับรู้ความเสี่ยงของภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ การรับรู้ความรุนแรงของ ภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ ความรู้ด้านโภชนาการ การรับรู้ประโยชน์ของการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ และการรับรู้อุปสรรคของการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
       ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์โดยรวม (equation = 32.68, SD = 8.29) ความรู้ด้านโภชนาการ (β= .278, p < .001) การรับรู้ความเสี่ยงของภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ (β = .268, p < .001) และการรับรู้อุปสรรคของการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการ (β= .176, p < .05) สามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ได้ร้อยละ 22.22 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (p < .001) ส่วนการรับรู้ความรุนแรงของภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ และการรับรู้ประโยชน์ของการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ ไม่สามารถทำนายพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์ได้
        ผลการวิจัยครั้งนี้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติการพยาบาล โดยการให้ความรู้ด้านโภชนาการแก่หญิงวัยเจริญพันธุ์ ส่งเสริมการรับรู้ความเสี่ยงของภาวะโลหิตจางขณะตั้งครรภ์ และลดอุปสรรคที่จะขัดขวางพฤติกรรมการเตรียมความพร้อมด้านโภชนาการก่อนตั้งครรภ์

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

World Health Organization. Prevalence of Anemia in Pregnant Women [Internet]. 2016 [cited 2020 June 2]. Available from: https://www.who.int/data/gho/data/indicators/indicator-details/GHO/prevalence-of-anaemia-in-pregnant-women-(-)

DOH Dashboard Department of Health. Anemia in pregnancy. [Internet]. 2020 [cited 2020 June 2]. Available from: https://dashboard.anamai.moph.go.th/dashboard/anemia?year=2021. (in Thai)

Kaljarueg P. Anemia among Pregnant Women at U-Thong Community Hospital, U-Thong District, Suphanburi Province. NJPH 2017; 27(1): 22-33. (in Thai)

Kumar KJ, Asha N, Murthy DS, Sujatha M, Manjunath V. Maternal anemia in various trimesters and its effect on newborn weight and maturity: an observational study. Int J Prev Med 2013; 4(2): 193-199.

Dalal E, Shah J. A comparative study on outcome of neonates born to anemic mothers versus non anemic mothers. National Journal of Medical Research 2014; 4(4): 270-273.

Sehgal R, Kriplani A, Vanamail P, Maiti L, Kandpal S, Kumar N. Assessment and comparison of pregnancy outcome among anaemic and non anaemic primigravida mothers. Indian J Public Health [Internet]. 2016 [cited 2020 June 2]; 60(3): 188-94. Available from: https://10.4103/0019557X.189011. PMID: 27561397.

Fernández-Gaxiola AC, De-Regil LM. Intermittent iron supplementation for reducing anaemia and its associated impairments in adolescent and adult menstruating women. Cochrane Database Syst. Rev [Internet]. 2019 [cited 2020 June 2]; 1(1): 1-1. Available from: https://10.1002/14651858.CD009218.pub2.

Nguyen PH, Young M, Gonzalez-Casanova I, Pham HQ, Nguyen H, Truong TV, et al. Impact of Preconception Micronutrient Supplementation on Anemia and Iron Status during Pregnancy and Postpartum: A Randomized Controlled Trial in Rural Vietnam. PLOS [Internet]. 2016 [cited 2020 June 2]; 11(12). 1-16 Available from: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0167416.

Dean SV, Lassi ZS, Imam AM, Bhutta ZA. Preconception care: nutritional risks and interventions. Reprod. Health [Internet]. 2014 [cited 2020 June 2]; 26(2014). 1-15 Available from: https://doi.org/10.1186/1742-4755-11-S3-S3.

World Health Organization. Regional Office for the Western Pacific. Weekly Iron and Folic Acid Supplementation Programmes for Women of Reproductive Age: An Analysis of Best Programme Practices. Manila: WPRO [Internet]. 2011 [cited 2020 June 2] Available from: https://apps.Who.int/iris/handle/10665/207489.

Om K, Deoisres W, & Suppaseemanont W. Preconception Health Behaviors and Associated Factors of Bhutanese Pregnant Women Attending Antenatal Care Clinic of National Referral Hospital. TPHSJ. 2017; 12(2): 45-56. (in Thai)

You X, Tan H, Hu S, Wu J, Jiang H, Peng A et al. Effects of preconception counseling on maternal health care of migrant women in China: A community-based, cross-sectional survey. BMC Pregnancy and Childbirth 2015; 5(55): 1-10.

Kaewpoung S, Deoisres W, Suppaseemanont W. Influencing of Perception of Pregnancy Risk, Knowledge, and Attitude on Preconception Health Behaviors among Pregnant Women. JFONUBUU 2018; 26(2): 57-66. (in Thai)

Becker MH. The Health Belief Model and Preventive Health Behavior. Health Educ. Monogr 1974; 2(4): 354-385.

Maneekulsab D, Poum A, Assana S. The Relationships between Health Perception and Self-care Behaviors among Pregnant Women in Nakae District, Nakhonphanom Province. TJPHS 2020; 3(2): 1-12. (in Thai)

Phetcharak K, Intharueang U, Talerd W, Boonrod P. The Relationship Between Perception Of Pregnancy Induced Hypertension And Self-Care Behaviors Among Pregnant Women. MKHJ 2020; 17(3): 23-32. (in Thai)

Ngamchay C, Tachasuksri T, Siriarunrat S. Predicting Factors of Eating Behaviors among Pregnant Women Working in Industrial Factories. JFONUBUU 2020; 28(1): 48-59. (in Thai)

Laemsak P. Relationships between Health Belief Model and Iodine Consumption Behavior of Pregnant Women Attending Antenatal Unit at Khao Panom Hospital, Khao Panom District, Krabi Province. J.SCT 2015; 8(2): 39-46. (in Thai)

Waeberaheng W, Chatchawet W, Kritcharoen S. Factors Influencing Eating and Taking Iron Supplement Behaviors for Anemia Prevention in Pregnant Women. pnujr 2019; 11(3): 15-28. (in Thai)

Manadee P, Sripichyakan K, Phianmongkhol Y. Perceived Risks, Perceived Barriers, and Safe Food Consuming Behavior among Pregnant Women. Journal of Nursing and Health Care 2018; 36(2): 176-84.

Kedthongma W, Phakdeekul W. The Threat for Risk Factors of Pregnancy Rreadiness amongThai Women in the Northeast. KKU Res J (GS) 2018; 18(3): 1-10. (in Thai)

Stephenson J, Heslehurst N, Hall J, Schoenaker D, Hutchinson J, Cade JE, et al. Before the beginning: nutrition and lifestyle in the preconception period and its importance for future health. Lancet 2018; 391(10132): 1830 -1841.

Thato R. Nursing research: Concepts to Application. 4th ed. Bangkok: cuprint; 2019. (in Thai)

McDougall B, Kavanagh K, Stephenson J, Poston L, Flynn AC, White SL. Preconception Health and Lifestyle Behaviours of Women Planning a Pregnancy: A Cross-Sectional Study. BMC Pregnancy and Childbirth 2021; 21(1), 1-11.

Riang’a RM, Nangulu AK, Broerse JW. Implementation fidelity of nutritional counselling, iron and folic acid supplementation guidelines and associated challenges in rural Uasin Gishu County Kenya. BMC Nutr [Internet]. 2020 [cited 2020 June 2]; 6(1): 1-16 Available from: https://bmcnutr.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40795-020-00403-1

Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Health behavior and health education: theory, research, and practice. 4th ed. San Francisco: John Wiley & Sons; 2008.

Seeharuttanapatum B, Wimonmala K. Knowledge, attitude and premarital health Check-up behaviour of the couple formation stage in the women health promotion and family planning unit at BMA medical college and Vajira hospital. J Pub Health Nurse [Internet]. 2013 [cited 2022 Jan.16]; 27(1): 46-50. Available from: https://he01.tcithaijo.org/index.php/phn/article/view/47864 (in Thai)