ปัจจัยพยากรณ์ความรอบรู้ทางสุขภาพในการดูแลตนเองด้านการแพทย์แผนไทยของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพยากรณ์นี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาปัจจัยพยากรณ์ความรอบรู้ทางสุขภาพในการดูแลตนเองด้านการแพทย์แผนไทยของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 429 ราย วิเคราะห์ข้อมูลด้วย Multiple Regression Analysis ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ร้อยละ 86.5 มีความรอบรู้ทางสุขภาพด้านการแพทย์แผนไทยในการดูแลตนเองอยู่ในระดับเพียงพอ รองลงมาร้อยละ 12.3 และ 1.2 มีความรอบรู้ทางสุขภาพฯ ในระดับมากเพียงพอ และในระดับยังไม่เพียงพอต่อการดูแลสุขภาพตนเองตามลำดับ ผลการวิเคราะห์พบว่าปัจจัยที่มีอำนาจการพยากรณ์ความรอบรู้ทางสุขภาพในการดูแลตนเองด้านการแพทย์แผนไทยของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 สูงที่สุด ได้แก่ อายุ (Beta = -0.300, p-value < 0.001) รองลงมาได้แก่ แรงสนับสนุนทางสังคม (Beta = 0.194, p-value < 0.001) การรับรู้สภาวะสุขภาพตนเอง (Beta = 0.172, p-value = 0.001) อาชีพเกษตรกรรม (Beta = 0.170, p-value = 0.001) และอาชีพค้าขาย (Beta = -0.106, p-value = 0.031) ตามลำดับ ปัจจัยดังกล่าวร่วมพยากรณ์ความรอบรู้ทางสุขภาพในการดูแลตนเองด้านการแพทย์แผนไทยของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ได้ร้อยละ 24.9 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
ข้อเสนอแนะในการพัฒนาโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพด้านการแพทย์แผนไทยให้กับผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ควรนำตัวแปร อายุ อาชีพ การรับรู้ภาวะสุขภาพและการสนับสนุนทางสังคมนำมาเป็นกรอบคิดในการจัดกิจกรรมทั้งนี้เพื่อให้เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมายมากที่สุด
Article Details
References
Tossanoot S, Sirikamonsathian B. A situation study of using chronic care model in caring for diabetes type 2 patients. JHSR 2016; 10(2): 29-40. (in Thai)
Department of Health. Dietary reference intake for Thais 2020 (1). Bangkok: Ministry of Public Health; 2020. (in Thai)
Ratsarn C. Current situation and cooperation to reform diabetes care in Thailand. Bangkok: Novo Nordisk Pharma (Thailand); 2017. (in Thai)
Thonghong A. Annual epidemiological surveillance report 2015. Bangkok: Centers for Disease Control and Prevention; 2015. (in Thai)
Ministry of public health. Health data center [internet]. 2014 [Cited 2019 May 11]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th. (in Thai)
Natason A, Pumthong G, Pinthong P, et al. Alternative medicines for caring patients with diabetes in Lao. PNUJR 2015; 7(1): 25-35. (in Thai)
Kengganpanich T, Leerapan P, Kengganpanich M, et al. Factors related to herbal consumption for controlling blood sugar of patients with type 2 diabetes mellitus. JBCN_Bangkok 2015; 31(1): 13-25. (in Thai)
Mon-ar A, Nateetanasombat K, Prasertsong C. The experiences of foot care in type 2 diabetes mellitus soldiers with foot complications. JRTAN 2015; 16(2): 50-58. (in Thai)
Pithaksa P, Salitool P. The association between Thai traditional medicine Dhammanamai Health promotion program and quality of life in diabetes patients in Kantharalak district Si Sa Ket province. J Thai Trad Alt Med 2012; 10(1): 43-51. (in Thai)
Payogo S, Sudsukh U. Buddhist integration of caring for chronic diseases in Thai society. JMPS 2014; 3(2): 45-64. (in Thai)
Health education division. Establishing and assessing health literacy and health behavior. Nonthaburi: Ministry of public health; 2018. (in Thai)
Rattanawarang W, Chantha W. Health literacy of self-care behaviors for blood glucose control in patients with type2 diabetes, Chainat province. JBCNM 2018; 24(2): 34-51. (in Thai)
Mancuso JM. Health Literacy: A concept/dimensional analysis. Nurs Health Sci 2008; 10(3): 248-55.
Ministry of public health. National NCDs prevention and control strategic plan 5 years (2017 - 2021). Nonthaburi: Emotion art company; 2017. (in Thai)
Vanichbuncha K. Advanced statistical analysis with SPSS for windows. Bangkok: Chulalongkorn printing; 2006. (in Thai)
Norasing M, Thanomphan S. Health literacy and health behavior in patients with uncontrolled blood sugar level or blood pressure: a case study of Nakornping Hospital, Chiang Mai. J Nakornping Hosp 2019; 10(1): 35-50. (in Thai)
Jordan S, Diederichs CD, Dollmann SD, Neuhauser H. Health literacy, general health and social support Results from the survey ‘German Health Update’. Eur J Public Health 2017; 27(3): 42.
Khumthong T. A causal model and effect of health literacy to health behavior and health outcome of risk Thai adults with diabetes and hypertension in Uthaithani and Ang thong province [dissertation]. Bangkok: Chulalongkorn university; 2016. (in Thai)
Tanasugarn C, Neelapaichit N. A survey of health literacy of patients with diabetes and hypertension. Nonthaburi: Health education division, Ministry of public health; 2016. (in Thai)
Marques SRL, Escarce AG, Aguiar Lemos SMA. Health literacy and self-rated health in adults primary care patients. CoDAS 2018; 30(2): 1-8.