ผลการใช้วิธีปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้างเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี

ณฐพร  กุลยอด; ศรัณยา  ทัดทอง; ลาวัลย์  เชยชม

ผู้แต่ง

ณฐพร กุลยอด งานการพยาบาลผู้ป่วยใน กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยใน โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี
ศรัณยา ทัดทอง งานการพยาบาลผู้ป่วยใน กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยใน โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี
ลาวัลย์ เชยชม งานการพยาบาลผู้ป่วยใน กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยใน โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี

คำสำคัญ:

วิธีปฏิบัติ , การผ่าตัดมดลูกท่อนำไข่และรังไข่ทั้งสองข้าง , ภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดมดลูก ท่อนำไข่และรังไข่ทั้งสองข้าง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi experimental research)เพื่อเปรียบเทียบผลการใช้วิธีปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้าง ในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดระหว่างกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการให้ความรู้ก่อนผ่าตัดและการกระตุ้นการลุกเดินภายหลังผ่าตัดกับกลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ป่วยหญิงที่เข้ารับการรักษาด้วยการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้าง ในหอผู้ป่วยศัลยกรรมหญิงทั้งหมด 32 คน แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 16 คน คือ กลุ่มทดลองที่ใช้วิธีปฏิบัติปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้าง ในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดและกลุ่มควบคุมที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ ในหอผู้ป่วยศัลยกรรมหญิง โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี ระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน – 31 พฤษภาคม 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการทำวิจัย ประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป สำหรับผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษา แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป ประกอบด้วย อายุ โรคประจำตัว ภาวะโภชนาการ การวินิจฉัยโรค ระยะของโรค ระยะเวลาผ่าตัด ปริมาณเลือดระหว่างผ่าตัด วิธีระงับความรู้สึก ประเภทแผลผ่าตัด ลักษณะแผลผ่าตัด จำนวนวันนอน และ ส่วนที่ 2 แบบบันทึกการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้าง ได้แก่ ตกเลือด แผลผ่าตัดติดเชื้อ ติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ อาการปวดแผลผ่าตัด และปอดอักเสบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ประกอบด้วย จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและวิเคราะห์เปรียบเทียบภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดของผู้ป่วยกลุ่มทดลอง และกลุ่มควบคุมด้วยสถิติ independent sample t – test ผลการศึกษา พบว่าการใช้วิธีปฏิบัติการพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทั้งสองข้างในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดในกลุ่มทดลองใช้วิธีปฏิบัติไม่เกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด และกลุ่มที่ไม่ได้ใช้วิธีปฏิบัติเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดได้แก่ แผลผ่าตัดติดเชื้อ ติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ และปอดอักเสบ ดังนั้นการใช้วิธีปฏิบัติส่งผลให้เจ้าหน้าที่ที่ดูแลผู้ป่วยสามารถให้การดูแลผู้ป่วยได้ตามมาตรฐาน นำไปสู่การพัฒนาวิธีปฏิบัติในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดมดลูกและ รังไข่ออกทั้งสองข้าง เพื่อให้การป้องกันรักษาและฟื้นฟูเกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

เอกสารอ้างอิง

อรพิน จิตคุณธรรมกุล. ความชุกของมะเร็งรังไข่และการผ่าตัดรังไข่ในภายหลังในสตรีที่มีประวัติผ่าตัดมดลูกออกสำหรับกลุ่มโรคไม่ร้ายแรงระยะเวลา 10 ปี ณ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ [อินเทอร์เน็ต]. เชียงใหม่: สถาบันฝึกอบรม ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ธันวาคม 1]. เข้าถึงได้จาก: https://w1.med.cmu. ac.th/obgyn/files/2021/11/Aurapin_Jitkunnatumkul-1.pdf.

ณัฏฐ์วรดี จิรายุสวุฒิธนา. การพยาบาลผู้ป่วยเนื้องอกมดลูกที่เข้ารับการผ่าตัดมดลูกและปากมดลูกออกทั้งหมดแบบผ่าตัดเปิดทางหน้าท้องและผ่าตัดผ่านกล้องแผลเล็ก: กรณีศึกษา 2 ราย. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ. 2565;5:110-23.

สโรชา สุภาธาดา, สุภารัตน์ วังศรีคูณ, อัจฉรา สุคนธสรรพ. ผลของโปรแกรมการดูแลผู้ป่วยผ่าตัดแบบเปิดทางหน้าท้องต่อการฟื้นตัวหลังผ่าตัด. พยาบาลสาร. 2565;49:179-92.

สีชมพู นุ่นแก้ว, มณฑิรา ชาญณรงค์. ปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดของผู้ป่วยสูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลสิชล จังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารวิชาการแพทย์เขต. 2566;37:44-57.

วิศิษฏ์ จันทร์คุณาภาส, สิทธิชา สิรารีย์. Prevention of surgical site infection [อินเทอร์เน็ต]. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2560. [เข้าถึงเมื่อ 2566 พ.ค. 15]. เข้าถึงได้จาก: https://w1.med.cmu. ac.th/obgyn/lecturestopics/topic-review/5794.

หน่วยขับถ่ายปัสสาวะผิดปกติและอวัยวะอุ้งเชิงกรานหย่อนในสตรี คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล. การติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ. คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล 2560. [เข้าถึงเมื่อ 2566 พ.ค.]. เข้าถึงได้จาก: https://www.si.mahidol.ac.th/th/division/ urogyne/admin/download_files.

อุ่นเรือน กลิ่นขจร, สุพรรษา วรมาลี. คู่มือการพยาบาลผู้ป่วยสูงอายุโรคปอดอักเสบ [อินเทอร์เน็ต]. คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล 2563. [เข้าถึงเมื่อ 12 พ.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www2.si.mahidol.ac.th/division/nursing/sins/attachments/article/811/ Nursing%20Guide%20for%20Elderly%20Patients%20with%20Pneumonia.pdf.

Lagier D, Zeng C, Fernandez-Bustamante A, Vidal Melo MF. Perioperative Pulmonary Atelectasis: Part II. Clinical Implications. Anesthesiology. 2022;136(1):206-36.

สิรานันท์ จันทร์ชุม, วิภา แซ่เซี้ย, ประณีต ส่งวัฒนา. การจัดการและผลลัพธ์การจัดการความปวด ในผู้ป่วยหลังผ่าตัดทรวงอกหรือช่องท้อง. สงขลา: โรงพยาบาลสงขลานครินทร์; 2560.

ศูนย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัด. ทำไมต้องกายภาพบำบัดหลังการผ่าตัดนี่คือคำตอบ [อินเทอร์เน็ต]. 2563. [เข้าถึงเมื่อ 15 พ.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.phyathai.com/ article_detail/2998/th.

อรอนงค์ ทัพสุวรรณ์. บทบาทของพยาบาลในการจัดการกับภาวะท้องอืดในผู้ป่วยศัลยศาสตร์ที่ได้รับการผ่าตัดช่องท้อง. กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลศิริราช; 2559.

ราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์แห่งประเทศไทย. ประกาศราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์แห่งประเทศไทย ปี พ.ศ. 2562 เรื่อง แนวทางเวชปฏิบัติในการทำ Spinal Anesthesia [อินเทอร์เน็ต]. ราชวิทยาลัยวิสัญญีแพทย์. 2562. [เข้าถึงเมื่อ 17 พ.ค. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.rcat.org/_files/ugd/ 82246c_16805a0ebfb1452c948b08aa291e5e09.pdf.

Charad M, Akkaregar R. Post-operative nursing programme for recovery (ERAS). Asian Pac J Nurs Oncol. 2022 [cited Jul 9 7]: Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih. gov/35620398/.

งานทะเบียนมะเร็งโรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี. รายงานสถิติโรคมะเร็ง โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี. ลพบุรี: โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี; 2565.

นพวรรณ กฤตยภูษิตพจน์. ผลของการให้ข้อมูลก่อนผ่าตัดร่วมกับการฟังดนตรีต่อความวิตกกังวล ในการผ่าตัดและความเจ็บปวดหลังผ่าตัดของผู้ป่วยกระดูกขาหักที่ได้รับการผ่าตัดโดยใช้ยาชาทาง ช่องน้ำไขสันหลัง [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2548.

สุภารัตน์ หมื่นโฮ้ง, เฉลิมขวัญ สุฤทธิ์, ขวัญดาว ดวงแก้ว. ประสิทธิผลของการใช้โปรแกรมการเตรียมความพร้อมเพื่อส่งเสริมการฟื้นตัวผู้ป่วยหลังผ่าตัดช่องท้อง หอผู้ป่วยศัลยกรรมชาย โรงพยาบาลแพร่. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์คลินิกแพร่. 2566;31:104-17.

ณัฐชา กลางประพันธ์, อมรินทร์ นาควิเชียร, จุฑารัตน์ เลื่อนผลเจริญชัย, วิภาดา เหล่าสุขสถิตย. ประสิทธิผลโปรโตคอลเสริมการฟื้นตัว (ERAS) ในการผ่าตัดคลอด งานวิจัยแบบสุ่ม มีกลุ่มควบคุม. Thai J Obstet Gynaecol. 2565;30:393-402.