อุบัติการณ์ของการเกิดภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน ในผู้ป่วยมะเร็งนรีเวช

บทคัดย่อ

ภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน (venous thromboembolism: VTE) เป็นภาวะแทรกซ้อนที่มีความสำคัญที่อาจส่งผลให้ผู้ป่วยเสียชีวิตฉับพลันได้ ในผู้ป่วยมะเร็งทางนรีเวช (gynecologic malignancy) มีความเสี่ยงต่อการเกิด VTE สูงกว่ามะเร็งชนิดอื่น วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อหาอุบัติการณ์ของการเกิด deep vein thrombosis: DVT ในผู้ป่วยมะเร็งทางนรีเวช เป็นการศึกษาย้อนหลังในผู้ป่วยมะเร็งนรีเวชที่มารับการตรวจวินิจฉัยภาวะหลอดเลือดดำที่ขาอุดตัน (DVT) ด้วยเครื่องอัลตราซาวด์ (venous Doppler ultrasound) ณ โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี ในช่วง 1 ตุลาคม 2565 ถึง 30 กันยายน 2566 และมีการเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์ทั้งหมดเกี่ยวกับอายุ ดัชนีมวลกาย (BMI) โรคประจำตัว ประวัติการได้รับเคมีบำบัด ประวัติการรักษาด้วยการฉายรังสี ตำแหน่งของการเกิด DVT มีอาการหรือไม่มีอาการของ DVT และการรักษา มีจำนวนผู้ป่วยมะเร็งนรีเวชมารับการตรวจที่โรงพยาบาลมะเร็งอุบลราชธานี 2,388 ราย มีผู้ป่วยทางนรีเวชทั้งที่เป็นมะเร็งและไม่เป็นมะเร็งถูกส่งมารับการตรวจด้วย venous Doppler ultrasound 48 ราย เหลือจำนวนผู้ป่วยมะเร็งทางนรีเวชที่เข้าเกณฑ์ในการศึกษานี้ 29 ราย พบผู้ป่วยมะเร็งนรีเวชที่มี DVT 11 ราย ดังนั้น อุบัติการณ์การเกิดภาวะหลอดเลือดดำอุดตันในผู้ป่วยมะเร็งนรีเวชคือร้อยละ37.93 มะเร็งที่พบ DVT มากที่สุดคือ CA cervix ร้อยละ 63.64 รองลงมาคือ CA endometrium ร้อยละ 27.27 Histologic cell type ที่พบมากที่สุด คือ adenocarcinoma ร้อยละ 54.54 squamous cell carcinoma ร้อยละ 27.27 stage ที่พบมากที่สุดคือ stage III และ IV ผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่ถูกส่งมารับการตรวจด้วย venous Doppler ultrasound มักจะมาด้วยอาการขาบวม ตำแหน่งที่พบ DVT มากที่สุดคือ common femoral vein (CFV) และ superficial femoral vein (SFV) สรุปได้ว่าผู้ป่วยมะเร็งนรีเวชมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิด DVT แต่อาจจะมีผู้ป่วยบางส่วนที่ไม่มีอาการหรือมีอาการแต่ยังไม่ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ ดังนั้น ควรจะนึกถึงภาวะนี้ให้มากขึ้นโดยเฉพาะในผู้ป่วยมะเร็ง เพื่อช่วยลด morbidity และ mortality ของผู้ป่วย