การเปรียบเทียบความสามารถในการตรวจวินิจฉัยรอยโรคระหว่างภาพสแกนกระดูกที่เวลาครึ่งของภาพปกติ โดยใช้โปรแกรม Bone evolution ของเครื่อง General electric (GE) รุ่น NM670 กับภาพปกติ

บทคัดย่อ

การตรวจสแกนกระดูกเป็นการตรวจความผิดปกติของกระดูกซึ่งมีความสำคัญในการตรวจผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งชนิดต่าง ๆ เพื่อหาการกระจายของมะเร็งมาที่กระดูกโดยตรวจสแกนกระดูกนั้น ใช้เวลาในการตรวจนานในการตรวจผู้ป่วยจึงมีการคิดค้นโปรแกรมเพื่อลดระยะเวลาในการตรวจสแกนกระดูกลง โดยที่ยังคงคุณภาพของภาพสแกนปกติ โดยมีโปรแกรมชื่อ Bone evolution ของเครื่อง GE ที่สามารถตรวจสแกนกระดูกเพียงครึ่งของเวลาปกติ หรือสามารถ ฉีดสารเภสัชรังสีเพียงครึ่งของปกติ และสามารถได้ภาพสแกนกระดูกที่มีคุณภาพเท่ากับภาพสแกนปกติ วัตถุประสงค์ของงานวิจัยเพื่อศึกษาว่าภาพสแกนกระดูกที่เวลาครึ่งของการสแกนปกติ โดยใช้โปรแกรม Bone evolution ของเครื่อง GE รุ่น NM670 สามารถวินิจฉัยรอยโรคไม่ต่างจากภาพสแกนปกติ วิธีการคือศึกษาวิจัยเชิงทดลองแบบสุ่ม (randomize control trial) ในผู้ป่วยที่มารับบริการตรวจสแกนกระดูกเพื่อดูการแพร่กระจายของมะเร็งที่แผนกเวชศาสตร์นิวเคลียร์ โรงพยาบาลมะเร็งลพบุรี มีผู้ป่วยจำนวนทั้งหมด 84 ราย ระหว่างเดือน กันยายน 2561 ถึง ตุลาคม 2562 เพื่อเปรียบเทียบจำนวนของรอยโรค ตำแหน่งรอยโรค และคุณภาพของภาพซึ่งแบ่งเป็นระดับเป็นดี ปานกลาง แย่ ระหว่างภาพสแกนทั้ง 2 แบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ SPSS ใช้สถิติพื้นฐาน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและเปรียบเทียบข้อมูล 2 กลุ่มโดยใช้สถิติ wilcoxon match Paired sign rank test ผลการทดลองพบว่าจำนวนรอยโรคจากภาพสแกนปกติมีจำนวนมากกว่าภาพสแกนครึ่งเวลา โดยไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติ (P<0.001) ตำแหน่งของรอยโรคจากภาพสแกนปกติมีจำนวนน้อยกว่าภาพสแกนครึ่งเวลา โดยมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติ (P <0.001) คุณภาพของภาพจากภาพสแกนปกติมีค่าคุณภาพดีกว่าภาพสแกนครึ่งเวลา โดยมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.001) สรุปได้ว่าภาพสแกนปกติทำให้แพทย์มีความมั่นใจในการวินิจฉัยดีกว่าภาพสแกนครึ่งเวลาที่เข้าโปรแกรม Bone evolution ไม่สามารถใช้ทดแทนภาพสแกนปกติได้