แบคทีเรียกลุ่ม Enterobacteriaceae ดื้อต่อยา Carbapenems ในผู้ป่วยมะเร็ง ที่สถาบันมะเร็งแห่งชาติ

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุก แนวโน้ม และแบบแผนความไวต่อยา carbapenem ของเชื้อกลุ่ม Enterobacteriaceae ในผู้ป่วยมะเร็งที่มารับการรักษาที่สถาบันมะเร็ง แห่งชาติ ตั้งแต่ ปี พ.ศ.2558-2562 พบเป็นเชื้อกลุ่ม Enterobacteriaceae ทั้งหมดจำนวน 1919 isolate และเป็นเชื้อ CRE จำนวน 169 isolate เมื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์หาความชุก ชนิดของเชื้อ แผนกที่ส่งตรวจเพาะเชื้อ ประเภทของสิ่งส่งตรวจและแบบแผนความไวต่อยาของเชื้อ CRE ทั้งหมด พบว่ามีความชุก ร้อยละ 3.0, 9.4, 10.8, 16.6 และ 4.3 ตามลำดับ และพบว่าในปี พ.ศ. 2561 มีอัตราการพบเชื้อ CRE สูงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เป็น 6.52 เท่า (OR = 6.51, 95% CI = 3.50-12.12, P<0.001) และเมื่อเปรียบเทียบอัตราการพบเชื้อ CRE ระหว่าง ปี พ.ศ. 2561-2562 พบว่า ปี พ.ศ. 2562 มีอัตราการพบเชื้อ CRE ลดลงเป็น 0.22 เท่า (OR = 0.22, 95% CI = 0.11-0.43, P<0.001) และพบเป็น Klebsiella pneumoniae มากที่สุดร้อยละ 53.8 รองลงมา คือ Escherichia coli ร้อยละ 30.2 ประเภทของสิ่ง ส่งตรวจพบในปัสสาวะมากที่สุดร้อยละ 63.3 รองลงมาเป็นเสมหะร้อยละ 13.6 และพบในหอผู้ป่วยทั่วไปมากที่สุดร้อยละ 60.4 หอผู้ป่วยหนักร้อยละ 27.8 แบบแผนความไวต่อยาของเชื้อ CRE พบว่า Klebsiella pneumoniae มีความไวต่อยา Amikacin (ร้อยละ 43) , Gentamicin (ร้อยละ 57) , Doripenem (ร้อยละ 12) ,Imipenem (ร้อยละ 26), Meropenem (ร้อยละ 13) และ Escherichia coli มีความไวต่อยา Amikacin (ร้อยละ 73),Gentamicin (ร้อยละ 23), Doripenem (ร้อยละ 57) , Imipenem (ร้อยละ 64) และ Meropenem (ร้อยละ 38) ตามลำดับ จากการศึกษานี้สะท้อนให้เห็นความสำคัญของปัญหาเชื้อดื้อยา CRE ในสถาบันมะเร็งแห่งชาติที่พบอย่างต่อเนื่อง ซึ่งมีประโยชน์อย่างมากในการติดตามสถานการณ์การตรวจพบเชื้อดื้อยา CRE อีกทั้งเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจของแพทย์ในการเลือกใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาโรคติดเชื้อในผู้ป่วยมะเร็ง