ความชุกและแบบแผนความไวต่อยาต้านจุลชีพของเชื้อ Escherichia Coli และ Klebsiella Pneumoniae ชนิดสร้างเอนไซม์ Extended Spectrum Beta-Lactamase ในผู้ป่วยมะเร็ง
คำสำคัญ:
extended-spectrum beta-lactamase, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, แบบแผนความไวต่อยาต้านจุลชีพบทคัดย่อ
ปัญหาเชื้อแบคทีเรียดื้อต่อยากลุ่ม beta-lactam พบมากในเชื้อแกรมลบรูปแท่งโดยเฉพาะกลุ่ม Enterobacteriaceae ซึ่งสามารถสร้างเอนไซม์ beta-lactamase ชนิดฤทธิ์ขยาย (extended-spectrum beta-lactamase; ESBL) ที่มีฤทธิ์ทำลายยาเช่น penicillin, cephalosporins ยกเว้น carbapenems มีผลทำให้เชื้อดื้อต่อยาในกลุ่ม beta-lactam ทั้งหมด เชื้อที่มักพบว่ามีการสร้างเอนไซม์ชนิดนี้ ได้แก่ Escherichia coli (E. coli) และ Klebsiella pneumoniae (K. pneumoniae) ปัจจุบันพบเชื้อที่สร้างเอนไซม์ ESBL ที่แยกได้จากผู้ป่วยเพิ่มขึ้นซึ่งเป็นปัญหาสำคัญของโรคเชื้อดื้อยาในโรงพยาบาล นอกจากนี้การใช้ยากลุ่ม carbapenems เช่น ertapenem, imipenem และ meropenem เป็นยาทางเลือกลำดับแรก (drug of choice) ในการรักษาโรคติดเชื้อรุนแรงจากแบคทีเรียแกรมลบที่ดื้อยา การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและแบบแผนความไวต่อยา carbapenems ของเชื้อ E. coli และ K. pneumoniae ที่สร้างเอนไซม์ ESBL โดยการแยกเชื้อจากสิ่งส่งตรวจของผู้ป่วยในสถาบันมะเร็งแห่งชาติ ระหว่างปี พ.ศ. 2556-2559 ทดสอบการสร้างเอนไซม์ ESBL ด้วยวิธียืนยันทางฟีโนไทป์ (phenotypic confirmatory test) และรวบรวมข้อมูลจากแบบแผนความไวต่อยา carbapenems จากห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยา สถาบันมะเร็งแห่งชาติ ผลการศึกษาพบเชื้อทั้งหมดจำนวน 3830 isolates เป็น E. coli จำนวน 788 isolates (ร้อยละ 20.57) และ K. pneumoniae จำนวน 389 isolates (ร้อยละ 10.15) และพบเป็นเชื้อ E. coli และ K. pneumoniae ชนิดที่สร้าง ESBL ร้อยละ 51.52 และ 33.93 ตามลำดับ ผลการศึกษาแบบแผนความไวต่อยา carbapenems พบว่าเชื้อ E. coli ที่สร้าง ESBL มีความไวต่อยากลุ่ม carbapenem คือ ertapenem, imipenem และ meropenem มากกว่าร้อยละ 90 ในขณะที่เชื้อ K. pneumoniae ที่สร้าง ESBL มีความไวน้อยกว่า โดยพบว่าร้อยละ 69 มีความไวต่อยา ertapenem และมากกว่าร้อยละ 80 ไวต่อยา imipenem และ meropenem
เอกสารอ้างอิง
นิตยา อินทราวัฒนา, มุทิตา วนาภรณ์. โรคติดเชื้อในโรงพยาบาลและสถานการณ์การดื้อยา. วารสารการแพทย์และวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2015;22:82-92.
Joseph D.C, Yao, Robert C, Moellering, JR. Antibacterial agents. In: Murray PR, Baron EJ, Pfaller MA, Tenover FC, Yolken RH, eds. Manual of clinical microbiology. 7th ed. Washington DC: American Society of Microbiology 1999. p. 1474-504.
พจมาน ผู้มีสัตย์, ปิยะรัตน์ จิตรภิรมย์, เกรียงศักดิ์ มีพันธ์. การตรวจหาเอนไซม์บีตา-แลคทาเมสชนิดฤทธิ์ขยายและแอมพ์ซีบีตา-แลคทาเมสในเชื้อกลุ่มเอนเทอโรแบคเทอริซีอี. เวชสารแพทย์ทหารบก 2558;68:165-71.
ศิริธร ไทยเจริญ วท.บ. (เทคนิคการแพทย์). Carbapenem-Resistant Escherichai coli ครั้งแรกในโรงพยาบาลพระปกเกล้า. วารสารศูนย์การศึกษาแพทย์ศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2554;28:238-42.
วีวรรณ อาชีวะ วท.บ. (เทคนิคการแพทย์). ความชุกของเอนไซม์ดื้อยากลมุ่ carbapenems ที่แยกได้จากเชื้อดื้อยา carbapenem resistant Enterobacteriaceae ในโรงพยาบาลพระปกเกล้า ปี พ.ศ. 2555-2556. วารสารศูนย์การศึกษาแพทย์ศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2559;33:314-25.
สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. การรักษามะเร็งตามหลักสากลที่ปฏิบัติกันอยู่ในประเทศไทย. เข้าถึงได้จาก: www.nci.go.th/th/knowledge/treat.html. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2560.
สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 9 เรื่องที่ 6โรคมะเร็ง. การรักษาโรคมะเร็ง. เข้าถึงได้จาก: http://saranukromthai.or.th/sub/book/book.php?book=9&chap=6&page=t9-6-infodetail10.html. สืบค้นเมื่อวันที่ 16 มกราคม 2560.
กุลวดี สุระยุทธ์ปรีชา. ภาวะนิวโทรพีเนียและการติดเชื้อในผู้ป่วยมะเร็งเดก็ . รามาธิบดีพยาบาลสาร 2553;16:14-26.
ธีรพงษ์ ตั้งบวรวีรกุล, พยุงศักดิ์ บุญโก้, กิติยา ศรีสมโภชน์, ชุติพันธ์ พันธุ์ประทุม, นลินี ประกอบวณิชกุล, วิน เตชะเคหะกิจ. การติดเชื้อในผู้ป่วยมะเร็งเม็ดเลือดขาวที่มีภาวะไข้จากเม็ดเลือดขาวต่ำใน โรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี อุบัติการณ์ของการติดเชื้อ เชื้อก่อโรค และปัจจัยที่มีผลต่อผลการรักษา. ธรรมศาสตร์เวชสาร 2558;15:29-38.
Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing twenty third Information supplement (M02-A10 and M07-A8); 2013.
Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing twenty fourth Information supplement (M02-A11, M07-A9), and M11-A8; 2014.
Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing twenty fifth Information supplement (M02-A12, M07-A10), and M11-A8; 2015.
Clinical and Laboratory Standard Institute (CLSI). Performance standards for antimicrobial susceptibility testing (M02-A12, M07-A10 and M11-A8; 2016.
National Antimicrobial Resistance Surveillance Center (NARS), National Institute of Health, Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health, Thailand. Available at: http://narst.dmsc.moph.go.th/.
Accessed January 16, 2017.
Meeta sharma, Sati pathak, Preeti srivastava. Prevalenc and antibiogram of Extended Spectrum β-Lactamase (ESBL) producing Gram negative bacilli and further molecular characterization of ESBL producing Escherichia coli and Klebsiella spp. J Clin Diagn Res 2013;7:2173-7.
มุจรินทร์ ติลกเลิศ, ปาริชาติ ธัญญธาดา. เชื้อดื้อยาในโรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก ระหว่างปี 2550-2552. วารสารเทคนิคการแพทย์ 2553;38:3476-85.
ชัยพร การะเกตุ. ความชุกของเชื้อ K. pneumoniae และ E. coli ชนิดสร้างเอมไซม์ extended spectrum beta lactamase โรงพยาบาลเชียงคำ ระหว่างปี 2554-2555. วารสารโรงพยาบาลพิจิตร 2555;28:21-30.
เดชพิภัทร์ อมรทิพย์วงศ์, พวงมณี จิตตวงศ์พันธ์, วิภัสรา นนทสิทธิ์, ปวีณา มงคลวิสุทธ์, อำไพ สุภาจีน. ความชุกของเชื้อ K. pneumoniae และ E. coli ชนิดสร้างเอนไซม์ Extended-Spectrum Beta-Lactamase จากผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลน่าน และโรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดน่าน ระหว่าง ปี 2547-2553. วารสารเทคนิคการแพทย์เชียงใหม่ 2554;44:169-75.
จารุกรณ์ วิศาลสวัสดิ์ วท.บ. (เทคนิคการแพทย์). ความชุกและแบบแผนความไวต่อยาต้านจุลชีพของเชื้อ Escherichia coli และ Klebseilla pneumonia ที่สร้างเอนไซม์ Extended spectrum beta-lactamases (ESBL) ในโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ประเทศไทย. เวชสารโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา 2558;37:84-94.
Kaftandzieva A, Trajkovska-Dokic E, Panovski N. Prevalence and molecular charaterzation of extended spectrum beta-lactamase (ESBLs) producing Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae. Prilozi 2011;32:129-41.
Shristi Raut, Shishir Gokhale, Bipin Adhikari. Prevalence of extended spectrum beta-lactamases among Escherichia coli and Klebsiella spp isolate in manipal Teaching Hospital, Pokhara, Nepal. J Microbio Infect Dis 2015;5:69-75.
Vishwanath Gurushanthappa, Radhakrishna Manipura, Prasad Subba Rama, Sridhar PN Rao, Krishna Srinivasan. Extended spec beta-lactamase producing Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae: A Multi-centric Study Across Karnataka. J Lab Physicians 2014;6:7-13.
Parul Agrawal, AN Ghosh, Satish Kumar, B Basu, K Kapila. Prevalance of extended-spectrum β-lactamase among Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae isolates in tertiary care hospital. Indian J Pathol Microbiol 2008;51:139-42.
Yong Chong, Shinji Shimoda, Hiroko Yakushiji, Yoshikiyo Ito, Toshihiro Miyamoto, Tomohiko kamimura et al. Community spread of extended-spectrum β-lactamase-producing Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae and Proteus mirabilis a long-term study in Japen. J Med Microbiol 2013;62:1038-43.
Daniel Maina, Paul Makau, Andrew Nyerere, Gunturu Revathi. Antimicrobial resistance patterns in extendedspectrum β-lactamase producing Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae isolates in a private tertiary hospital, Kenya. Microbiology Discovery 2013;1:5.
Iraj Alipourfard Nilufar Yeasmin Nili. Antibiogram of Extended Spectrum beta-Lactamase (ESBL) producing Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae isolated from hospital sample. Bangladesh J Med Microbiol 2010;4:32-6.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความทีตีพิมพ์ในวารสารโรคมะเร็งนี้ถือว่าเป็นลิขสิทธิ์ของมูลนิธิสถาบันมะเร็งแห่งชาติ และผลงานวิชาการหรือวิจัยของคณะผู้เขียน ไม่ใช่ความคิดเห็นของบรรณาธิการหรือผู้จัดทํา
