การคืนทุนของการติดตั้งเครื่องฉายรังสีเครื่องที่สองในเขตสุขภาพที่5

บทคัดย่อ

โรคมะเร็งเป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุขระดับโลก การฉายรังสีเป็นวิธีหนึ่งที่มีการนำมาใช้ในการรักษา โรงพยาบาลราชบุรีเป็นโรงพยาบาลที่มีศูนย์รังสีรักษาและมะเร็งวิทยาแห่งเดียวในเขตสุขภาพที่ 5 ปัจจุบันมีผู้ป่วยที่มารับบริการฉายรังสีจำนวนมากขึ้น ทำให้ระยะการรอคอยการฉายรังสีมากกว่า 6 สัปดาห์ ซึ่งเกินเกณฑ์ที่กำหนด บางรายต้องส่งต่อออกนอกเขต ด้วยข้อจำกัดของเครื่องฉายรังสีที่มีเพียงเครื่องเดียว เมื่อต้องมีเครื่องฉายรังสีเครื่องที่สองจึงจำเป็นต้องศึกษาการคืนทุนของการติดตั้งเครื่องฉายรังสีเพื่อใช้ในการวางแผนบริหารจัดการและตัดสินใจในการพิจารณาความจำเป็นของการมีเครื่องฉายรังสีเครื่องที่สองในเขตสุขภาพที่ 5 การวิจัยเชิงวิเคราะห์ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนต่อหน่วยบริการจำแนกตามกิจกรรมของการใช้เครื่องฉายรังสีศึกษาอัตราการคืนทุนต่อต้นทุนทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการฉายรังสีที่ใช้ในการให้บริการของโรงพยาบาลราชบุรี ศึกษาจุดคุ้มทุนต่อหน่วยบริการการใช้เครื่องฉายรังสีเครื่องที่สอง และศึกษาระยะเวลาการคืนทุนต่อหน่วยบริการการใช้เครื่องฉายรังสีเครื่องที่สองในเขตสุขภาพที่ 5 โดยรวบรวมข้อมูลย้อนหลังในมุมมองของผู้ให้บริการและข้อมูลทุติยภูมิ ตั้งแต่วันที่ 18 มิถุนายน 2558 ถึงวันที่ 31 มีนาคม 2559 ผลการศึกษาพบว่าผู้ป่วยที่มาใช้บริการด้วยเครื่องฉายรังสีแบบ 2D/3D ทั้งหมดมีจำนวน 2830 ราย หรือ 24,031 ครั้ง โดยผู้มารับบริการมีอัตราเพิ่มขึ้นตลอดแบบก้าวกระโดด พบว่าในปีพ.ศ. 2558 มีปริมาณเพิ่มขึ้นจากปีพ.ศ. 2557 ร้อยละ 188.26 และ ปีพ.ศ. 2559 เพิ่มขึ้นจากปีพ.ศ. 2558 ร้อยละ 39.13 ต้นทุนทางตรงรวมพบว่า มีค่าลงทุนมากที่สุดโดยมีอัตราส่วนองค์ประกอบค่าลงทุน:ค่าวัสดุ:ค่าแรง ในปีพ.ศ. 2558 เท่ากับ 63.90:24.07:12.03 และในปีพ.ศ. 2559 เท่ากับ 60.33:23.12:16.55 ตามลำดับ มีต้นทุนต่อหน่วยบริการจำแนกรายและครั้งในปีพ.ศ. 2558 เท่ากับ 15,938.90 บาทต่อรายและ 1,854.70 บาทต่อครั้ง และปีพ.ศ. 2559 เท่ากับ 12,135.06 บาทต่อรายและ 1,454.25 บาทต่อครั้ง มีอัตราการคืนทุนรวม 1.46 จุดคุ้มทุน 12,970 ครั้ง เมื่อเปรียบเทียบจุดคุ้มทุนและระยะเวลาการคืนทุนของเครื่องฉายรังสีเครื่องที่สองแยกเป็นเครื่องฉายรังสีรักษาแบบ 2D/3D, IMRT และ VMAT พบมีจุดคุ้มทุนที่ 15,046, 15,707 และ 13,974 ครั้งตามลำดับ และในการประเมินจำนวนการให้บริการ 10,000 ครั้ง/ปี ระยะเวลาการคืนทุนของเครื่องฉายรังสีรักษาแบบ 2D/3D และ IMRT เท่ากันคือ 1.4 ปีและของเครื่องฉายรังสีรักษาแบบ VMAT เท่ากับ 1.3 ปี