ปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานและภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของอาชีพเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ตำบลแม่กา อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของอาชีพเกษตรกรผู้ปลูกข้าว เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างคือ เกษตรกรผู้ปลูกข้าว จำนวน 289 คน จากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือเก็บตัวอย่างคือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมานวิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้สถิติทดสอบไคสแควร์ รวมถึงวิเคราะห์ปัจจัยที่สามารถร่วมทำนายด้วยสถิติวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกส์
ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของอาชีพเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ได้แก่ ปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานด้านกายภาพ ชีวภาพ การยศาสตร์ จิตสังคม และพบว่าเกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่มีปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานด้านชีวภาพในระดับปานกลางมีภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงเป็น 24 เท่า เมื่อเทียบกับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่มีปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานด้านชีวภาพในระดับต่ำ (Adjusted OR = 24.12, 95% CI = 4.28-135.90) และปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานด้านจิตสังคมในระดับปานกลางมีภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงเป็น 9 เท่า เมื่อเทียบกับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่มีปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานด้านจิตสังคมในระดับต่ำ (Adjusted OR = 9.48, 95% CI = 1.88-47.94) ปัจจัยนี้สามารถร่วมกันทำนายภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของอาชีพเกษตรกรผู้ปลูกข้าวได้ร้อยละ 33.00
ดังนั้น ควรมีการอบรมเกี่ยวกับปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานและแนวทางป้องกัน โดยเน้นการให้ความรู้เรื่องปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงาน เพื่อป้องกันภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงได้
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of Safety and Health is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated.
เอกสารอ้างอิง
กรมการข้าว. (2567). รายงานสถานการณ์ด้านข้าว. ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร กรมการค้าข้าว. https://files.ricethailand.go.th/files/2/documents/page_doc/files-rice-1700031377790.pdf?utm_source=chatgpt.com
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2567, 2 พฤษภาคม). Fast BI (Farmer Analytic System of Thailand). https://aiu.doae.go.th/bi_report/bi_report1/
ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, วรันธรณ์ จงรุ่งโรจน์สกุล, ธานี แก้วธรรมานุกูล, อนนท์ วิสุทธิ์ธนานนท์, และ วิไลพรรณ ใจวิไล. (2562). สถานการณ์ด้านอาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมของกลุ่มเกษตรกรปลูกข้าวโพด. พยาบาลสาร, 46(1), 5-17.
ไตรภพ บางสาลี, นพรุจ คงเกิด, และ วิภาดา ศรีเจริญ. (2566). การสำรวจปัญหาทางการยศาสตร์ของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในตำบลมะตูม อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ, 16(1), 124-137.
ฤทธ์ดรงค์ เอมแย้ม, วีระพร ศุทธากรณ์, และ กรรณิการ์ ณ ลำปาง. (2563). ปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานและภาวะสุขภาพตามความเสี่ยงของเกษตรกรเลี้ยงโคนม อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสาธารณสุขล้านนา, 16(2), 13-24.
วชิระ สุริยะวงค์, ธานี แก้วธรรมานุกูล, ชวพรพรรณ จันทร์ประสิทธิ์, นพมาศ ศรีเพชรวรรณดี, และ วิไลพรรณ ใจวิไล. (2563). ปัจจัยคุกคามสุขภาพจากการทำงานและการบาดเจ็บที่เกี่ยวเนื่องจากการทำงานของกลุ่มเกษตรกรปลูกข้าว. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, 43(1), 30-41.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567, 1 ธันวาคม). สำรวจภาวะการทำงานของประชากรไตรมาสที่ 2 พ.ศ. 2567. https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20240808130114_70834.pdf?utm_source=chatgpt.com
สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. (2559). แรงงานนอกระบบปลอดภัยใส่ใจสุขภาพ (กลุ่มอาชีพเกษตรกร). กลุ่มสื่อสารสาธารณะและพัฒนาเครือข่ายสำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.
สมาคมวิถีทางเลือกเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. (2567, 12 มกราคม). ฐานข้อมูลแรงงานนอกระบบ: แบบเก็บข้อมูลสำรวจสภาวะตามความเสี่ยงและความรอบรู้ด้านสุขภาพ. http://www.sadathai.org/
อนัญญา วุฒิพงศ์เดชา และ เทพไทย โชติชัย. (2561). ปัญหาสุขภาพจากการทำงานของแรงงานนอกระบบในกลุ่มอาชีพเกษตรกรรมบ้านนมาบกราด ตำบลมาบกราด อำเภอพระทองคำ จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน, 1(2), 55-70.
Best, J. W. (1997). Research in education. Prentice-Hall.
Cronbach, L. J. (1970). Essentials of psychological testing. Harper & Row.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610. https://doi.org/10.1177/001316447003000308
National Institute for Occupational Safety and Health. (2024, December 1). Promoting productive workplaces through safety and health; agriculture safety 2014. https://www.cdc.gov/niosh/