ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้สุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 3อ.2ส. ของกลุ่มผู้สูงอายุที่มีภาวะเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหัวเด่น ตำบลบางขุด อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท

ผู้แต่ง

  • ชลธิชา อังกาบ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหัวเด่น อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท
  • อัจฉราพรรณ ค้ายาดี ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชัยนาท
  • ศศิมา วัฒนา ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชัยนาท
  • เสาวลักษณ์ เสียงนัน ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชัยนาท

คำสำคัญ:

ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการดูแลสุขภาพ, โรคความดันโลหิตสูง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ 3อ.2ส. ของผู้สูงอายุที่เสี่ยงเป็นโรคความดันโลหิตสูง วิธีการศึกษา:  การศึกษาใช้กรอบแนวคิดของความรอบรู้ด้านสุขภาพของนัทบีมเป็นแนวทางในการศึกษา  กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่เสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงมีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 176 ราย ทำการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง รวบรวมข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์ตามแบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลส่วนบุคคล ความรอบรู้ด้านสุขภาพ ความรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง และพฤติกรรมการดูแลตนเองในโรคความดันโลหิตสูงนำมาวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงบรรยายและสถิติสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพความรู้เกี่ยวกับการควบคุมโรคความดันโลหิตสูง และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพอยู่ในระดับน้อยและปานกลางตามลำดับ จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์พบว่า ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ทางด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพตามหลัก 3อ. 2ส. มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .01) ยกเว้นด้านการตัดสินใจ  สรุป: ความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสำคัญต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง เจ้าหน้าที่ทีมสุขภาพ ควรหาวิธีการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุที่เสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง ให้สามารถใช้ความรู้อย่างมีวิจารณญาณในการเลือกปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองเพื่อให้สามารถควบคุมโรคความดันโลหิตสูงได้อย่างเหมาะสม

เอกสารอ้างอิง

กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย. สถิติผู้สูงอายุ มิถุนายน 2566 [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 25 พ.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/2449

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ผู้สูงอายุป่วยโรคเบาหวานรองจากความดันโลหิตสูง [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 25 พ.ย.2566]. เข้าถึงได้จาก: https://multimedia.anamai.moph.go.th/news/141165

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยนาท. การตรวจติดตามกลุ่มสงสัยป่วยโรคความดันโลหิตสูง 2564 [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 12 พ.ย. 2566).เข้าถึงได้จาก: http://203.157.210.2/mis

บงกช อนุฤทธิ์ประเสริฐ. คู่มือการพยาบาลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมโรคไม่ได้สำหรับผู้ป่วยนอก. กรุงเทพฯ: คณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; 2564.

สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ กรมควบคุมโรค. คู่มือกระบวนการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ ในการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2564.

Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med 2008;67(12):2072-8.

ณัฐสิทธ์ สินโท, วิโรจน์ คำแก้ว, อิสรา จุมมาลี, ธาริณี ศรีศักดิ์นอก. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงจังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2565;15(3):99-103.

ฉันท์ทิพย์ พลอยสุวรรณ, สุพร วงค์ประทุม, ชวิศา รัตนกมล กานต์, พรรณี ปานเทวัญ, ฐานิตา พึ่งฉิ่ง. ปัจจัยที่มีผลต่อความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงในชุมชนหนองปรือ จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารการพยาบาลและการศึกษา 2565;14(2): 52-64.

วรารัตน์ ทิพย์รัตน์, โสภิต สุวรรณเวลา, ญนัท วอลเตอร์. ปัจจัยทำนายความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุภาวะความดันโลหิตสูงที่มีโรคร่วมจังหวัดตรัง. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ 2563;7(2):26-38.

สุภาพร มงคลหมู่, ชนัญชิดา ดุษฎีทูลศิริ, พรนภา หอมสินธุ์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงในอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ 2565;17(2):168-75.

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. แนวคิด หลักการขององค์กรรอบรู้ด้านสุขภาพสำนักงานโครงการขับเคลื่อนกรมอนามัย 4.0 เพื่อความรอบรู้ด้านสุขภาพของประชาชน. นนทบุรี: กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2561.

กรวิกา พรมจวง, เกียรติศักดิ์ แซ่อิว, สิตานันท์ จันทร์โต. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง. วารสารพยาบาลโรคหัวใจและทรวงอก 2564; 32(2):233-46.

Pender NJ, Murdaugh CL, Parsons MA. Health promotion in nursing practice. 6th ed. Boston, MA: Pearson; 2011.

จิราภรณ์ อริยสิทธิ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพ

ของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3 2566; 20(3):117-23.

สกาวเนตร ไทรแจ่มจันทร์, วัลลภา อันดารา, อุษณีย์ บุญบรรจบ, รฐานุช ถิ่นสอน. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมสุขภาพ 3อ.2ส. ของประชาชนในชุมชนบ้านเอื้ออาทรบางเขน. วารสารพยาบาลทหารบก 2564;22(3):376-89.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-04-04

รูปแบบการอ้างอิง

1.
อังกาบ ช, ค้ายาดี อ, วัฒนา ศ, เสียงนัน เ. ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้สุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 3อ.2ส. ของกลุ่มผู้สูงอายุที่มีภาวะเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหัวเด่น ตำบลบางขุด อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 4 เมษายน 2024 [อ้างถึง 9 ธันวาคม 2025];14(1):48-5. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/268103

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ