ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 คลินิกหมอครอบครัว อำเภอเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท
คำสำคัญ:
ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2, การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด, หน่วยบริการปฐมภูมิบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 คลินิกหมอครอบครัว อำเภอเมืองชัยนาท จังหวัดชัยนาท วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบ etiognostic exploratory cross-sectional study ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการระหว่างเดือนมิถุนายน-สิงหาคม พ.ศ. 2566 จำนวน 206 คน ซึ่งได้รับการคัดเลือกมาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้น (Stratified random sampling) เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์ เพื่อหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 ผลการวิจัย: ผลการศึกษาพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี (HbA1c <7%) ได้แก่ พฤติกรรมการบริโภคผักและผลไม้ที่เหมาะสม (adjusted OR 0.08 [95%CI 0.02, 0.36]) พฤติกรรมการบริโภคเกลือและโซเดียมที่เหมาะสม (adjusted OR 0.26 [95%CI 0.09, 0.77]) (p<0.05) ในขณะที่การมีจำนวนขนานยาโรคเบาหวาน 2 ขนาน (adjusted OR 3.93 [95%CI 1.52, 10.16]) จำนวนขนานยาโรคเบาหวาน ≥ 3 ขนาน (adjusted OR 4.96 [95%CI 1.61, 15.28]) การลืมรับประทานยา (adjusted OR 23.59 [95%CI 6.75, 82.42]) และค่า LDL >100 mg/dL (adjusted OR 4.04 [95%CI 1.28, 12.70]) สัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี (HbA1c ≥7%) (p<0.05) สรุป: ควรมีการส่งเสริมการมีพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสม โดยเฉพาะพฤติกรรมสุขภาพด้านการบริโภคอาหาร และพฤติกรรมสุขภาพด้านความร่วมมือในการใช้ยา เพื่อให้ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี (HbA1c <7%)
เอกสารอ้างอิง
International Diabetes Federation. About Diabetes [Internet]. 2022 [cited 2023 Apr 13]. Available from: https://idf.org/about-diabetes/introduction/
สำนักสารนิเทศ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. ข่าวในรั้ว สธ. [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 15 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/181256/
วิชัย เอกพลากร, บรรณาธิการ. รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่ายกาย ครั้งที่ 6 พ.ศ. 2562-2563. กรุงเทพฯ : คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2564.
ระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. รายงานตัวชี้วัดในระดับ NCD Clinic Plus ปี 2565 [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 15 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://cnt.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report_kpi.php?flag_kpi_level=9&flag_kpi_year=2022&source=pformated/format1.php&id=137a726340e4dfde7bbbc5d8aeee3ac3
Mansour A, Monira A, Bander B, Hissah A, Haya A, Tariq A, et al. Factors associated with glycemic control in type 2 diabetic patients in Saudi Arabia. Saudi Pharmaceutical Journal 2019;27:384–88.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แบบประเมินความเครียด (ST5) [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 23 เม.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://env.anamai.moph.go.th/th/cms-of-87/download/?did=191892&id=37464&reload=
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แบบประเมินซึมเศร้าและฆ่าตัวตาย [อินเทอร์เน็ต]. 2566 [เข้าถึงเมื่อ 23 เม.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://dmh.go.th/test/download/files/2Q%209Q%208Q%20(1).pdf
ธีรศักดิ์ พาจันทร์, กฤชกันทร สุวรรณพันธุ์, บุญสัน อนารัตน์, นิรันดร์ ถาละคร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 2565;16(1):285-98.
ธนวัฒน์ สุวัฒนกุล. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข 2561;12(3):515-22.
จตุภูมิ นีละศรี. ปัจจัยที่มีผลต่อระดับน้ำตาลสะสม HbA1c ในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 2 โรงพยาบาลท่ายาง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี. วารสารแพทย์เขต 4-5 2563;39(4):714-28.
Maifitrianti M, Nora W, Muthoh H, Sifah F, Anisa F. Glycemic control and its factor in type 2 diabetic patients in Jakarta. Indonesian Journal of Clinical Pharmacy 2020;9(3):198–204.
วรารัตน์ ปาจรียานนท์, ปัตพงษ์ เกษสมบูรณ์, ลุนณี สุวรรณโมรา, สุพรรัตน์ ช่องวารินทร์, นวรัตน์ ภูเหิน. ปัจจัยที่สัมพันธ์กับภาวะโรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม 2561;15(1):118-27.
Yeemard F, Srichan P, Apidechkul T, Luerueang N, Tamornpark R, Utsaha S. Prevalence and predictors of suboptimal glycemic control among patients with type 2 diabetes mellitus in northern Thailand: a hospital-based cross-sectional control study. PLoS One 2022;17(1):1-17.
Abd-Elraouf MSED. Factors affecting glycemic control in type II diabetic patients. The Egyptian Journal of Hospital Medicine 2020;81(2):1457-61.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง