ประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการยัดแน่นในช่องท้องและเชิงกรานแบบประยุกต์ (modified abdominal-pelvic packing) สำหรับภาวะตกเลือดหลังคลอดที่ไม่สามารถควบคุมได้หลังการตัดมดลูกออกที่โรงพยาบาลอุทัยธานี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินประสิทธิภาพและความปลอดภัยของการยัดแน่นในช่องท้องและเชิงกรานแบบประยุกต์ เพื่อรักษาภาวะตกเลือดหลังคลอดที่ยังไม่สามารถควบคุมได้หลังจากตัดมดลูกออกแล้ว

วัสดุและวิธีการ: เป็นการศึกษาแบบย้อนหลังที่โรงพยาบาลอุทัยธานี ระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ. 2559 ถึงเดือนมกราคม พ.ศ. 2564 ในสตรีตกเลือดหลังคลอดที่รักษาโดยการตัดมดลูกเหนือคอมดลูกออก (subtotal hysterectomy) จำนวน 24 ราย ซึ่งมี 8 ราย (กลุ่มที่ 1) ที่ยังคงมีเลือดออกรุนแรงหลังจากตัดมดลูกออกแล้ว จึงได้รักษาเพิ่มเติมโดยการยัดแน่นในช่องท้องและเชิงกรานแบบประยุกต์ (modified abdominal-pelvic packing หรือ MAP) อีก 16 รายที่เหลือ (กลุ่มที่ 2)   สามารถควบคุมภาวะตกเลือดได้โดยการตัดมดลูกออกเพียงอย่างเดียว ทำการเปรียบเทียบผลการผ่าตัดและภาวะแทรกซ้อนของทั้ง 2 กลุ่ม โดยใช้การทดสอบ Mann–Whitney U test และ Fisher’s exact test หรือ Chi-square test โดยกำหนดค่า p-value < 0.05 เท่ากับมีนัยสำคัญทางสถิติ

ผลการวิจัย: การทำ MAP เพื่อห้ามเลือดที่ยังไม่หยุดหลังการตัดมดลูกออก สามารถควบคุมภาวะตกเลือดในกลุ่ม 1 ได้ทั้ง 8 ราย ทั้ง 2 กลุ่ม มีลักษณะทางประชากรศาสตร์และผลลัพธ์ของมารดาเหมือนกัน กลุ่ม MAP มีปริมาณการสูญเสียเลือดก่อนผ่าตัดสูงกว่ากลุ่มที่ไม่ได้ทำ MAP (1,000.00 มิลลิลิตร เปรียบเทียบกับ 550.00 มิลลิลิตร; p = 0.378)  นอกจากนี้ ปริมาณการสูญเสียเลือดขณะผ่าตัด (1,050.00 มิลลิลิตร เปรียบเทียบกับ 1,000.00 มิลลิลิตร; p = 0.854) ภาวะไข้หลังผ่าตัด ภาวะช็อก ภาวะลิ่มเลือดแพร่กระจายในหลอดเลือด และการทำผ่าตัดซ้ำ ในผู้ป่วยทั้งสองกลุ่ม ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

สรุป: การยัดแน่นในช่องท้องและเชิงกรานแบบประยุกต์ มีประสิทธิภาพและปลอดภัยในการรักษาภาวะตกเลือดที่ยังไม่สามารถควบคุมได้หลังการตัดมดลูกออกในผู้ป่วยที่มีภาวะตกเลือดหลังคลอดจากสาเหตุที่ตัวมดลูก หัตถการนี้สามารถทำได้ง่ายในโรงพยาบาลที่มีทรัพยากรจำกัด