สมรรถนะของแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ในด้านการดูแลทางคลินิกในผู้ที่ได้รับผลกระทบ ทางรังสีจากการปฏิบัติงาน : กรณีศึกษาในสถาบันวิจัยแสงซินโครตรอนในประเทศไทย

ผู้แต่ง

  • กิติพงษ์ พนมยงค์ กลุ่มศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านอาชีวเวชศาสตร์และเวชศาสตร์สิ่งแวดล้อม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
  • ศรวิทย์ โอสถศิลป์ กลุ่มศูนย์การแพทย์เฉพาะทางด้านอาชีวเวชศาสตร์และเวชศาสตร์สิ่งแวดล้อม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี

คำสำคัญ:

สมรรถนะ, แพทย์อาชีวเวชศาสตร์, การปฏิบัติงานด้านรังสี, แสงซินโครตรอน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาในการดูแลสุขภาพของผู้ที่สัมผัสรังสีในสถาบันวิจัยแสงซินโครตรอนในประเทศไทย และเพื่อพัฒนาสมรรถนะของแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ในด้านการดูแลทางคลินิกในผู้ที่ได้รับผลกระทบทางรังสีโดยใช้เทคนิคเดลฟาย (Delphi Technique) กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ที่ได้รับอุบัติเหตุจากการสัมผัสรังสีจากการผลิต 2 ราย ผู้บริหารด้านความปลอดภัยของสถาบัน 1 ราย ซึ่งได้ข้อมูลจากการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ 15 ราย การวิเคราะห์ผลข้อคำตอบจากแบบสอบถามความสอดคล้อง ใช้ค่ามัธยฐาน (Median) และพิสัยระหว่างควอไทล์ (Interquartile Range) ผลการวิจัยพบว่า ปัญหาในการดูแลสุขภาพในผู้ที่สัมผัสรังสี ด้านกระบวนการทำงานเกิดจากความประมาท ด้านกระบวนการรักษาของแพทย์เกิดจากแผลจากการสัมผัสรังสีหายช้ากว่าแผลอื่นๆ แพทย์มีความรู้ในด้านการดูแลผู้ป่วยจากการสัมผัสรังสีไม่เพียงพอ และการรักษาแผลจากการสัมผัสรังสีใช้แพทย์หลายสาขาในการร่วมดูแลรักษา และด้านจิตใจ อารมณ์ และสังคมเศรษฐกิจเกิดจากผู้ป่วยรู้สึกสูญเสียภาพลักษณ์และขาดความเชื่อมั่นในการรักษาของแพทย์บางสาขา และผู้ป่วยมีความวิตกกังวลต่ออุปสรรคในการใช้อวัยวะของร่างกายในการทำงาน ส่วนผลการแสดงความคิดเห็นของกลุ่มผู้เชี่ยวชาญทั้ง 15 คน ได้แสดงประเด็นที่สำคัญให้เห็นทั้งหมด 8 องค์ประกอบ และ 45 ข้อย่อย โดยในแนวทางของสมรรถนะของแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ในด้านการดูแลทางคลินิกพบว่า ผู้เชี่ยวชาญมีความคิดเห็นอยู่ในระดับมากถึงมากที่สุด (ค่ามัธยฐาน = 5 และพิสัยระหว่างควอไทล์ = 2) ซึ่งจากภาพรวมทั้งหมด ผู้เชี่ยวชาญมีความคิดเห็นไปในแนวทางสอดคล้องกัน จึงถือว่าข้อมูลอยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้

เอกสารอ้างอิง

มูรณี ดาโอะ. การประเมินค่าความเป็นอันตรายทางรังสี ในทรายชายหาดบริเวณ จังหวัด ปัตตานี. สงขลา: คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลย มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา; 2558.

สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ. พลังงานนิวเคลียร์เพื่อสันติ พ.ศ. 2559. กรุงเทพฯ: ทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศเวียนนา; 2562.

มหาวิทยาลัยมหิดล. ซินโครตรอน (Synchrotron) แสงไขปริศนา. [อินเทอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 5 ส.ค.2564]. เข้าถึงได้จาก: https://channel.mahidol.ac.th/

สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ. แนวปฏิบัติการจัดทำแผนป้องกันอันตรายจากรังสี สำหรับสถานประกอบการที่มีไว้ในครอบครองหรือใช้ เครื่องกำเนิดรังสี. กรุงเทพฯ: สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ; 2563.

สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน). รายงานอุบัติเหตุสถาบันวิจัยการผลิตแสงซินโครตรอน. นครราชสีมา: สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน); 2564.

McClelland DC. Testing for Competency rather than “Intelligence”. American Psychologist 1973;11:57-83.

Bunning RL. The Delphi technique: a projection tool for serious inquiry: The 1979 Annual handbook for group facilitators. n.p.; 1979; p.45-63.

สถาบันอาชีวเวชศาสตร์และเวชศาสตร์สิ่งแวดล้อม โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี. จำนวนแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี; 2562.

น้ำผึ้ง มีศิล. การวิจัยด้วยเทคนิคเดลฟาย: การหลีกเลี่ยงมโนทัศน์ที่ไม่ถูกต้อง. Veridian สาขามนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ และศิลปะ 2559;9:1256-67.

Macmillan TT. The Delphi technique. Paper Presented at the annual meeting of The California Junior Colleges Associations Committee on Research and Development Monterey. Washington DC : ERIC clearington; 1971.

นิภาพรรณ เจนสันติกุล. การนำเทคนิคเดลฟายไปใช้สำหรับการวิจัย. วารสารรัฐศาสตร์ปริทรรศน์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 2560;4:48-64.

พีรวุฒิ บุญสุวรรณ, อนิรุทธิ์ ทรงจักรแก้ว. หกทศวรรษของอุบัติเหตุทางนิวเคลียร์ การเยียวยาความเสียหายและปัญหาการจัดการกากกัมมันตรังสี. กรุงเทพฯ: สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ, 2554.

เอนก สุวรรณบัณฑิต. สมรรถนะวิชาชีพรังสีการแพทย์และการธำรงรักษาทุนมนุษย์. วารสารรังสีวิทยาศิริราช 2560;4:87-97.

กฤตยา อุบลนุช, ใจบุญ ศรีสถิตนรากูร. สมรรถนะพยาบาลที่ปฏิบัติงานในหน่วยงานนิวเคลียร์. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2559;28:35-45.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2022-01-25 — ปรับปรุง 2022-01-26

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

1.
พนมยงค์ ก, โอสถศิลป์ ศ. สมรรถนะของแพทย์อาชีวเวชศาสตร์ในด้านการดูแลทางคลินิกในผู้ที่ได้รับผลกระทบ ทางรังสีจากการปฏิบัติงาน : กรณีศึกษาในสถาบันวิจัยแสงซินโครตรอนในประเทศไทย. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 26 มกราคม 2022 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];11(3):558-76. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/252254

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ