ระบบการดูแลระยะยาวกับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง, ระบบการดูแลระยะยาว, คุณภาพชีวิตบทคัดย่อ
ระบบการดูแลระยะยาว มีผลต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงโดยการส่งเสริมและสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) การวิจัยเชิงพรรณนา (Descriptive Research) ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบ ระดับคุณภาพชีวิตและปัจจัยที่มีผลต่อระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงอำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร ใช้แบบสอบถามคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง (ได้ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.94) และการสนทนากลุ่ม (focus group) เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา (ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน) สถิติวิเคราะห์ t-test One-way ANOVA สถิติทดสอบไคสแคว์ (Chi-square) Multiple Regression แบบ Enter โดยกำหนดระดับนัยสำคัญไว้ที่ 0.05 และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ระดับคุณภาพชีวิตโดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับปานกลาง โดยด้านความสัมพันธ์ทางสังคมมีค่าเฉลี่ยสูงที่สุด ( = 3.37, S.D. = 0.493) ผู้สูงอายุที่มี สถานภาพ อาชีพเดิม/ปัจจุบัน สถานรักษาพยาบาลต่างกันจะมีระดับคุณภาพชีวิตแตกต่างกัน ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทางสถิติกับระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ อายุ การมีโรคประจำตัวของผู้สูงอายุ ความเพียงพอของรายได้ และเพศของผู้ดูแล ปัจจัยทำนายคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ได้แก่ อายุ (β = 0.103) การมีโรคประจำตัวของผู้สูงอายุ (β = 0.010) สถาน พยาบาลที่เข้ารับการรักษา (β = 0.232) และเพศของผู้ดูแล (β = –0.174) โดยสามารถร่วมกันทำนายได้ร้อยละ 17.6 (R2 = 0.176) แนวทางการส่งเสริมคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงที่เหมาะสมและจะทำให้การดำเนินงานประสบผลสำเร็จมากยิ่งขึ้นได้นั้นนโยบายต้องมีความชัดเจน สื่อสารเข้าใจง่ายและปฏิบัติได้จริง โดยคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับอำเภอ(พชอ.) นำไปกำหนดประเด็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุแบบมีส่วนร่วมโดยเฉพาะบุคคลในครอบครัวให้มีส่วนร่วมในการวางแผนและให้การดูแลผู้สูงอายุตาม Care Plan จากข้อค้นพบข้างต้นมีข้อเสนอแนะคือควรประสานความร่วมมือในส่วนกลางเพื่อสร้างความร่วมมือในการดูแลผู้สูงอายุอย่างครอบคลุมทั้งกาย จิต สังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และควรทำการ ศึกษาระดับคุณภาพชีวิตเชิงลึกของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในด้านต่าง ๆ ตลอดจนศึกษาผลกระทบและคุณภาพชีวิตผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงภายใต้ระบบ LTC
เอกสารอ้างอิง
อนันต์ อนันตกูล. สังคมสูงวัย....ความท้าทายประเทศไทย. [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2 ต.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://legacy.orst.go.th/wp-content/uploads/2017/12/
สัมฤทธิ์ ศรีธำรงสวัสดิ์, ไพบูลย์ สุริยะวงศ์ไพศาล, วิชช์ เกษมทรัพย์, วิชัย เอกพลากร, บวรศม ลีระพันธ์. รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการวิจัยเพื่อพัฒนาระบบการดูแลระยะยาว (Long-term care) สำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี; 2561.
มารยาท โยทองยศ, ปราณี สวัสดิสรรพ์. การกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างเพื่อการวิจัย. [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค.2564]. เข้าถึงได้จาก:http://www.fsh.mi.th/km/wp-content/uploads/2014/04/resch.pdf
ศิริพันธุ์ สาสัตย์, ทัศนา ชูวรรธนะปกรณ์, เตือนใจ ภักดีพรหม, เพ็ญจันทร์ เลิศรัตน์, ผ่องพรรณ อรุณแสง. การศึกษาสถานดูแลผู้สูงอายุระยะยาวในประเทศไทย. [อินเทอร์เน็ต]. 2552 [เข้าถึงเมื่อ 30 มี.ค. 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/2716?show=full
สัมฤทธิ์ ศรีธำรงสวัสดิ์, กนิษฐา บุญธรรมเจริญ, ศิริพันธุ์ สาสัตย์, ขวัญใจ อำนาจสัตย์ซื่อ. รูปแบบการดูแลสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุในระยะยาวโดยชุมชน. วารสารระบบบริการปฐมภูมิและเวชศาสตร์ครอบครัว 2552;1:22-31.
กิตติวงค์ สาสวด. ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในจังหวัดภาคตะวันออก. วารสารชุมชนวิจัย 2560;11:21-38.
นันทิยา ใจเย็น. แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่พิการในพื้นที่ของเทศบาลตำบลท่าไม้ อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2557.
ภาสกร สวนเรือง, อาณัติ วรรณศรี, สัมฤทธิ์ ศรีธำรงสวัสดิ์. การดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงของผู้ช่วยเหลือในชุมชนภายใต้นโยบายการพัฒนาระบบการดูแลระยะยาวด้านสาธารณสุขสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข 2561;12:437-51.
ปรางทิพย์ ภักดีคีรีไพรวัลย์. การศึกษาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนบ้านแสนตอ หมู่ 11 ตำบลท่าผา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง. [สารนิพนธ์ปริญญาสังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิต]. ปทุมธานี: สังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2559.
สะอาด กาดีโลน. คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุเทศบาลตำบลเจ๊ะบิลัง อำเภอเมือง จังหวัดสตูล. [ปัญหาพิเศษรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2554.
มณัฐกร คงทอง. คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาชุมชนริมทางรถไฟภายในเขตเทศบาลนครหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา. [สารนิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต]. สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2554.
พัชราภรณ์ พัฒนะ. คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่เข้าโรงเรียนผู้สูงอายุ จังหวัดสระบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2560.
ปิยะดา ด้วงพิบูลย์. การประเมินภาวะพึ่งพาของผู้สูงอายุในเขตอำเภอวัดเพลงจังหวัดราชบุรี. [รายงานการค้นคว้าอิสระปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2552.
ดวงใจ คำคง. ปัจจัยที่มีผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุตำบลลำสินธุ์ อำเภอศรีนครินทร์ จังหวัดพัทลุง. [วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. สงขลา: มหาวิทยาลัยทักษิณ; 2554.
ปริญญา หวันเหล็ม, พัฒนภาณุ ทูลธรรม, อัครพงษ์ เพ็ชรพูล, สุเทพ คำเมฆ. การมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุระยะยาวของสหวิชาชีพในชุมชนตำบลแม่ยางตาล อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม; 2560.
ยศ วัชระคุปต์, วรรณภา คุณากรวงศ์, พสิษฐ์ พัจนา, สาวิณี สุริยันรัตกร. ประสิทธิผลของบริการการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง: กรณีศึกษาจังหวัดอุดรธานี. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. 2561;12:608-24.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
