การประเมินความเสี่ยงทางสุขภาพของพระสงฆ์ไทยในจังหวัดฉะเชิงเทรา : การศึกษานำร่อง

ผู้แต่ง

  • ธนู นพโสภณ ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • พรชัย สิทธิศรัณย์กุล ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • ธนะภูมิ รัตนานุพงศ์ ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

สิ่งคุกคามสุขภาพ, พระสงฆ์ไทย, การยศาสตร์

บทคัดย่อ

พระสงฆ์มีโอกาสได้รับสัมผัสสิ่งคุกคามสุขภาพ ทั้ง 6 ด้าน คือ กายภาพ เคมี ชีวภาพ จิตสังคม การยศาสตร์ และอุบัติเหตุ ยังไม่เคยมีการประเมินความเสี่ยงทางสุขภาพของพระสงฆ์มาก่อน ผู้วิจัยจึงทำการศึกษาเชิงคุณภาพ โดยติดตามสังเกตพระสงฆ์ที่วัดโสธรวรารามวรวิหาร จังหวัดฉะเชิงเทราจำนวน 2 รูป โดยทำการติดตามทีละรูป เริ่มติดตามตั้งแต่พระสงฆ์ตื่นนอนในตอนเช้า ไปในทุกขั้นตอนกิจวัตรประจำวันตามวัตรปฏิบัติของพระสงฆ์ จนถึงก่อนเข้าจำวัดในตอนกลางคืน และทำการสอบถามพระสงฆ์เพิ่มเติมจากประสบการณ์ของท่านที่บวชมานานกว่า 20 พรรษาทั้ง 2 รูปว่ามีกิจวัตรประจำวันอื่นๆที่พระสงฆ์ทำนอกเหนือจากที่ได้เห็นในวันที่ไปติดตามท่านหรือไม่อย่างไร เพื่อให้ได้ทราบ และประเมินความเสี่ยงสุขภาพของพระสงฆ์ได้อย่างครอบคลุม พบว่าลำดับความเสี่ยงที่มีความสำคัญสูงสุด คือสิ่งคุกคามด้านการยศาสตร์ รองลงมาคือสิ่งคุกคามด้านชีวภาพ จึงควรมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในเรื่องขนาดของปัญหาการยศาสตร์โดยละเอียดเพื่อประโยชน์ในการดูแลสุขภาพของพระสงฆ์ไทยต่อไป

เอกสารอ้างอิง

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). ซีดีธรรมะบรรยายชุด"ตามพระใหม่ไปเรียนธรรม". กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม; 2539.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). ซีดีธรรมะบรรยายชุด"ตามพระใหม่ไปเรียนธรรม". กรุงเทพฯ: มูลนิธิพุทธธรรม; 2539.

International Standard Classification of Occupations ILo. 2460 RELIGIOUS PROFESSIONALS [Internet]. 2004 [cited 2019 Nov 13]. Available from: https://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco88/2460.htm.

พระราชวรมุนีและคณะ. ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 12 เม.ย. 2562] เข้าถึงได้จาก: http://kbphpp.nationalhealth.or.th/handle/123456789/7532?locale-attribute=th.

สำนักข่าว Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. วิกฤตสุขภาพพระสงฆ์ไทยนับแสนรายป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เหตุพฤติกรรมเสี่ยงสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 18 ก.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2019/09/17751.

พระครูสุวิธานพัฒนบัณฑิต, ธวัลรัตน์ แดงหาญ, สรัญญา วภัชชวิธี. การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมของพระสงฆ์ ในจังหวัดขอนแก่น โดยเน้นการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 จังหวัดขอนแก่น 2558;22:117-30.

มินตรา สาระรักษ์, วรารัตน์ สังวะลี, วิลาศ คำแพงรี. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังของพระภิกษุสงฆ์ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 2560;19:37-48.

พระมหาอุทิศ กวิวํโส (แววสะบก). กิจวัตร 10 : จริยาพื้นฐานเพื่อการพัฒนาตนวิถีพุทธ. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2558;2:70-9.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.

สสิธร เทพตระการพร. การยศาสตร์เบื้องต้น (Basic ergonomic). ใน: อดุลย์ บัณฑุกุล, บรรณาธิการ. ตำราอาชีวเวชศาสตร์. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2562.หน้า 223-49.

สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์. โรคกระดูกและข้อจากการทำงาน (Occupational musculoskeletal diseases). ใน: อดุลย์ บัณฑุกุล, บรรณาธิการ. ตำราอาชีวเวชศาสตร์. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์; 2562.หน้า 719-38.

พระมหาประหยัด ปญฺญาวโร. การจัดการสิ่งแวดล้อมวัดเพื่อดูแลสุขภาพพระสงฆ์ไทยตามแนวพระพุทธศาสนา. สันติศึกษาปริทรรศน์ 2561;6:1578-93.

สำนักข่าว Hfocus เจาะลึกระบบสุขภาพ. เปิดเอกสารแผนรับมือโควิดรอบสอง 3 อาจารย์แพทย์ จับตา 3 ปัจจัย เชื้อกลายพันธุ์-เปิดประเทศ-15 พื้นที่เสี่ยง [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 4 ก.พ. 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2020/07/19815

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการตรวจประเมินการดำเนินงานการประเมินความเสี่ยงจากการทำงานของบุคลากรในโรงพยาบาล. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ; 2557.

พระมหาอุทิศ กวิวํโส (แววสะบก). กิจวัตร 10 : จริยาพื้นฐานเพื่อการพัฒนาตนวิถีพุทธ. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2558;2:70-9.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-12-22

รูปแบบการอ้างอิง

1.
นพโสภณ ธ, สิทธิศรัณย์กุล พ, รัตนานุพงศ์ ธ. การประเมินความเสี่ยงทางสุขภาพของพระสงฆ์ไทยในจังหวัดฉะเชิงเทรา : การศึกษานำร่อง. JPMAT [อินเทอร์เน็ต]. 22 ธันวาคม 2021 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];11(3):695-710. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JPMAT/article/view/247571

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ