การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยวัณโรคปอดด้วยการมีส่วนร่วม ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์การดูแลผู้ป่วย   วัณโรคปอดในจังหวัดนครนายก  พัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยวัณโรคปอดด้วยการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านและประเมินผลรูปแบบ  โดยใช้กรอบแนวคิดทฤษฎีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของกรีนและครูเทอร์ และ เทคนิคกระบวนการวางแผนแบบมีส่วนร่วม เอ ไอ ซี มี 5 ขั้นตอน 1) เข้าใจสถานการณ์ สร้างแผนปฏิบัติการ 2) ปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการ 3) การกำกับติดตาม 4) ทบทวนแผน ปฏิบัติงาน และสรุปผล 5) การประเมินผล มีผู้ร่วมวิจัยจำนวน 68 คน เก็บข้อมูลในช่วงเดือนเมษายนถึงกรกฎาคม 2563 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา  ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1. อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านมีความรู้ไม่เพียงพอ ไม่มีแนวทางในการดูแลผู้ป่วยวัณโรคปอด  ผู้ป่วยวัณโรคปอดไม่มีความรู้ การปฏิบัติตัวไม่ถูกต้อง ไม่มีการป้องกันและสิ่งแวดล้อมในบ้านไม่เหมาะสม  2. รูปแบบการดูแลผู้ป่วยวัณโรคปอดด้วยการมีส่วนร่วมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านที่พัฒนาจากการวิจัย ได้แก่ TB CARE MODEL   1) T=Train การอบรม อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน 2) B= Basic Agreement ข้อตกลงพื้นฐานในการดูแลผู้ป่วย  3) C=Care การดูแลรักษาผู้ป่วย 4)A=Attitude การปรับทัศนคติของผู้ป่วย 5)R=Risk การป้องกันและค้นหากลุ่มเสี่ยง 6) E=Environment การปรับสิ่งแวดล้อม 3.การประเมินผล พบว่า อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านมีความรู้ในการดูแลผู้ป่วย   วัณโรคเพิ่มขึ้น ผู้ป่วยได้รับการดูแลและกำกับกินยาครบทุกวัน และผู้ป่วยมีความพึงพอใจในการดูแลที่ได้รับ