การวินิจฉัยและรักษาผู้ป่วยภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ
คำสำคัญ:
โซเดียมในเลือดต่ำ, สมดุลน้ำและเกลือแร่, ฮอร์โมนแอนติไดยูเรติกบทคัดย่อ
ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำเป็นภาวะความผิดปกติของโซเดียมในร่างกายที่พบบ่อยในเวชปฏิบัติ เกิดได้ทั้งในผู้ป่วยนอก แบบชนิดเรื้อรัง ไม่แสดงอาการผิดปกติ มีอาการเล็กน้อย หรือมีอาการรุนแรงแบบเฉียบพลันในผู้ป่วยฉุกเฉิน ผู้ป่วยนอนรักษาตัวในโรงพยาบาล ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำเกิดได้หลายสาเหตุเช่น ภาวะน้ำเกิน ภาวะขาดน้ำจากการสูญเสียน้ำโดยเฉพาะทางไต การได้รับสารที่ส่งผลต่อ osmolality ในเลือด หรือผลของความผิดปกติสมดุลระบบน้ำและโซเดียมที่ควบคุมโดยฮอร์โมนจากต่อมใต้สมอง ภาวะโซเดียมในเลือดต่ำสามารถวินิจฉัยแยกประเภทด้วยการตรวจ osmolality ในเลือดและในปัสสาวะ ร่วมกับผลตรวจอื่น เช่น volume status การรักษาคำนึงถึงความเร่งด่วนหากอยู่ในภาวะแบบเฉียบพลัน เพื่อป้องกันภาวะสมองบวมหรือผลทางระบบประสาทที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิต การรักษาตามประเภทต่างๆของโซเดียมในเลือดที่ต่ำ ร่วมกับหาสาเหตุที่แท้จริงและแก้ไขภาวะผิดปกติของร่างกาย เพื่อให้ระดับโซเดียมในเลือดกลับคืนมาเป็นปกติต่อไป
เอกสารอ้างอิง
2. อินทรีย์ กาญจนกูล. Hyponatremia. ใน : สมชาย พัฒนอางกุล, ประเจษฏ์ เรืองกาญจนเศรษฐ์, กานดิษฏ์ ประยงค์รัตน์, ชนปิติ สิริวรรณ, พงศ์ธร ณรงค์ฤกษ์นาวิน, บรรณาธิการ. Review in internal medicine. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด สินทวีกิจ พริ้นติ้ง; 2561. หน้า 315-25.
3. ชัยรัตน์ ฉายากุล. หลักการรักษาภาวะโซเดียมต่ำในเลือด. ใน : มณฑิรา มณีรัตนะพร, ระวีวรรณ เลิศวัฒนารักษ์, สุรัตน์ ทองอยู่, นัฐพล ฤทธิ์ทยมัย, บรรณาธิการ. อายุรศาสตร์ทันยุค 2561. กรุงเทพฯ: พริ้นท์เอเบิ้ล; 2561. หน้า 341-52.
4. อำนาจ ชัยประเสริฐ. Hyponatremia. ใน : บัญชา สถิระพจน์, พามิลา ทรรศนะวิภาส, อำนาจ ชัยประเสริฐ, เนาวนิตย์ นาทา, อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์, บรรณาธิการ. Pocket nephrology. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2563. หน้า 60-9.
5. ชัยรัตน์ ฉายากุล. Electrolyte disorder. ใน : ปวีณา ชุณหโรจน์ฤทธิ์, พจมาน พิศาลประภา, ศุภฤกษ์ ดิษยบุตร, สุพจน์ นิ่มอนงค์, บรรณาธิการ. siriraj internal medicine board review 2019. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด เทพเพ็ญวานิสย์; 2562. หน้า 353-7.
6. ทวี ชาญชัยรุจิรา. Hyponatremia and hypernatremia. ใน : มณฑิรา มณีรัตนะพร, นัฐพล ฤทธิ์ทยมัย, ศรีสกุล จิรกาญจนากร, บรรณาธิการ. อายุรศาสตร์ทันใจ. กรุงเทพฯ: พริ้นท์เอเบิ้ล; 2560. หน้า 277-85.
7. สุชาย ศรีทิพยวรรณ. Dysnatremia. ใน : มานพ พิทักษ์ภากร, รัตนา ชวนะสุนทรพจน์, สุรัตน์ ทองอยู่, มณฑิรา มณีรัตนะพร, ณสิกาญจน์ อังคเศกวินัย, บรรณาธิการ. อายุรศาสตร์ทันยุค 2559. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัด ภาพพิมพ์; 2559. หน้า 124 -42.
8. อารักษ์ วิบุลผลประเสริฐ. Hyponatremia. ใน : ไชยพร ยุกเซ็น, ธาวินี ไตรณรงค์สกุล, ยุวเรศมคฐ์ สิทธิชาญบัญชา, บรรณาธิการ. Emergency care: the pocket guide book. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: ปัญญมิตร การพิมพ์; 2561. หน้า 46-7.
9. ขจร ตีรณธนากุล. Hyponatremia and hypernatremia. ใน : ปณิสินี ลวสุต, ปวีณา สุสัณฐิตพงษ์, ลลิตา วัฒนะจรรยา, มาริษา พงศ์พฤฒิพันธ์, พลภัทร โรจน์นครินทร์, บรรณาธิการ. Internal medicine core content for medical students. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2558. หน้า 214-8.
10. อินทรีย์ กาญจนกูล. Introduction to dysnatremia. ใน : เนาวนิตย์ นาทา, กานดิษฏ์ ประยงค์รัตน์, จันทราภา ศรีสวัสดิ์, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. Introduction to clinical medicine. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2558. หน้า 330-7.
11. พามิลา ทรรศนะวิภาส. Hyponatremia. ใน : อำนาจ ชัยประเสริฐ, บัญชา สถิระพจน์, อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์, จันทราภา ศรีสวัสดิ์, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. Medical diagnosis and treatment. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2559. หน้า 376-84.
12. ณัฐวุธ สิบหมู่. เภสัชวิทยาของฮอร์โมนจาก hypothalamus และต่อม pituitary. เภสัชวิทยา:เนื้อหาสำคัญและแบบฝึกหัด. กรุงเทพฯ: โฮลิสติก พับลิชชิ่ง; 2559. หน้า 384-92.
13. อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์. Hyponatremia. ใน : อุปถัมภ์ ศุภสินธุ์, ศศิโสภิณ เกียรติบูรณกุล, ยิ่งยง ชินธรรมมิตร์ ,สมิง เก่าเจริญ, บรรณาธิการ. คู่มือการดูแลผู้ป่วยทางอายุรศาสตร์. กรุงเทพฯ: เนติกุลการพิมพ์; 2557. หน้า 345-50.
14. พามิลา ทรรศนะวิภาส. Hyponatremia. ใน : เนาวนิตย์ นาทา, ชนปิติ สิริวรรณ, ฐิติวัฒน์ ช่างประดับ, อำนาจ ชัยประเสริฐ, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. Intensive review of internal medicine. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2562. หน้า 391-9.
15. ชัยรัตน์ ฉายากุล. Electrolyte disorder. ใน : สุพจน์ พงศ์ประสบชัย, นิธิพัฒน์ เจียรกุล, บรรณาธิการ. siriraj internal medicine board review 4th edition. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์กรุงเทพเวชสาร; 2557. หน้า 229-31.
16. กำธร ลีลามะลิ. โซเดียมในเลือดต่ำ. ใน : ศศิโสภณ เกียรติบูรณกุล, บรรณาธิการ. ภาวะฉุกเฉินทางอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย เล่ม1. กรุงเทพฯ: โฮลิสติก พับลิชชิ่ง; 2557. หน้า 313-27.
17. อำนาจ ชัยประเสริฐ. Hyponatremia. ใน : อำนาจ ชัยประเสริฐ, ต้นตนัย นำเบญจพล, จันทราภา ศรีสวัสดิ์, วิชัย ประยูรวิวัฒน์, บรรณาธิการ. Optimal practice in medicine. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2555. หน้า 177-84.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความที่ลงพิมพ์ในวารสารเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย ถือเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัย วิเคราะห์ วิจารณ์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และผู้นิพนธ์จะต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง